Ο παρεξηγημένος φεμινισμός: Τι σημαίνει να είσαι φεμινίστρια το 2016;

Ο παρεξηγημένος φεμινισμός: Τι σημαίνει να είσαι φεμινίστρια το 2016;
Little make believe super hero child,having fun, seven years old, happy.
Maica via Getty Images
Little make believe super hero child,having fun, seven years old, happy.

Πολλές μέρες σκεφτόμουν αυτό το άρθρο. Έψαχνα στατιστικά on-line, διάβαζα παλιά και νέα κείμενα για τον φεμινισμό και την ισότητα των φύλων, μάζευα δεδομένα κι απόψεις κοινωνικών επιστημόνων, έψαχνα σε sites διεθνών και μη οργανισμών που ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα.

Η δύναμη των αριθμών δεν αμφισβητείται. Ούτε μπορούμε να αγνοήσουμε τις απόψεις των ειδικών πάνω σε ένα τέτοιο θέμα. Ωστόσο, πολλές φορές είναι σκόπιμο ν’ αφήνουμε τις στατιστικές στην άκρη και να μένουμε στις απλές διαπιστώσεις.

Τι είναι ο παρεξηγημένος φεμινισμός; Είναι όλες αυτές οι απόψεις και συμπεριφορές, όλα τα στερεότυπα που εμείς οι γυναίκες συνεχίζουμε να αναπαράγουμε, παρότι σε θεωρητικό επίπεδο, ακόμα κι αν δε δηλώνουμε ρητά ότι είμαστε «φεμινίστριες», επιθυμούμε την επίτευξη ισότητας με το ανδρικό φύλο σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής.

Κι αν όλα αυτά σου φαίνονται υπερβολικά ή αν δε «βλέπεις» τον εαυτό σου μέσα σ’ αυτά, σκέψου το ξανά. Στο τέλος, φεμινισμός είναι το να είσαι άνετη με τον εαυτό σου και ν’ αναζητάς το καλύτερο για σένα.

Ενδεικτικά, θέλουμε και διεκδικούμε ίσες ευκαιρίες στον χώρο εργασίας και, φυσικά, ίση μεταχείριση στο θέμα των οικονομικών απολαβών, ίσες ευκαιρίες για συμμετοχή στη δημόσια ζωή, εξαφάνιση των στερεότυπων που προσβάλλουν τη γυναικεία φύση και συμβάλλουν με τον τρόπο τους στην καλλιέργεια του rape culture και, γενικότερα, ισότητα στην αντιμετώπιση, σε κάθε τομέα της ζωής.

Φυσικά, μπορεί κάποιες γυναίκες να μην ενστερνίζονται τις παραπάνω απόψεις και να μην επιθυμούν κανένα από τα παραπάνω αποτελέσματα. Ή να μην «έχουν χρόνο» ν’ ασχοληθούν με κάτι τέτοιο. Κι αυτό είναι δικαίωμά τους. Οι υπόλοιπες, όμως, που θεωρητικά διακηρύττουμε τον φεμινισμό και τον επιδιώκουμε με την συμπεριφορά μας, συχνά, πάνω στην προσπάθειά μας ή και ακούσια, κάνουμε λάθη και παραβλέπουμε πράγματα που είναι βαθιά αντιφεμινιστικά και, εντέλει, δε βοηθούν στην επίτευξη των απώτερων στόχων μας.

-Τι είναι, λοιπόν, παρεξηγημένος φεμινισμός;

Να νομίζεις ότι με τη συμπεριφορά σου πρέπει να απειλείς τους άντρες και όχι τους μύθους γύρω από τα φύλα.

-Να πιάνεσαι από ασήμαντες αφορμές και αντρικά – συνήθως – λεγόμενα και να χαρακτηρίζεις κάποιον αυτομάτως μισογύνη, άκριτα και χωρίς να έχεις σκεφτεί αν εκφράζεται στο πλαίσιο της σάτιρας. Να ψάχνεις, δηλαδή, σώνει και καλά «να βρεις γωνία στο δεκάρικο». Δε μιλάμε, φυσικά, για περιπτώσεις όπου τα όρια της σάτιρας έχουν ξεπεραστεί προ πολλού.

-Να μην ενημερώνεσαι για τις εξελίξεις του παγκόσμιου γυναικείου κινήματος, το οποίο δεν είναι, προφανώς, οργανωμένο, αλλά παρουσιάζει συχνά παραδείγματα γυναικών προς μίμηση. Να μην ξέρεις, δηλαδή, π.χ. ότι η Ταϊβάν εξέλεξε την πρώτη της γυναίκα πρόεδρο. Ναι, πρέπει να σε νοιάζει αν η Ταϊβάν έχει γυναίκα πρόεδρο, κι ας μη βγεις ποτέ από την Ελλάδα. Κι ας μην ξέρεις ούτε πού πέφτει η Ταϊβάν. Για να έχεις μια συνολική αίσθηση του τι μπορούν να καταφέρουν οι γυναίκες ανά τον κόσμο, για να μη χρειάζεται σε βάθος (μεγάλο βάθος) χρόνου να γίνονται «ειδήσεις» γεγονότα που αφορούν σε γυναίκες που σε μια (πιο) δίκαιη κοινωνία δε θα έκαναν αίσθηση στην κοινή γνώμη.

-Να μην αντιδράς όταν στον χώρο εργασίας σου υπάρχουν σεξιστικές συμπεριφορές, απέναντί σου ή απέναντι σε άλλες γυναίκες, αφήνοντας έτσι τις συμπεριφορές αυτές να εδραιώνονται και να διαιωνίζονται σε βάρος όλων μας.

-Να υποστηρίζεις άκριτα τις πολιτικές απόψεις που θ’ ακούσεις από τον σύντροφό σου, τον πατέρα σου, τον γιο σου και οποιονδήποτε άλλο άντρα υπάρχει στη ζωή σου και έχει σημασία για σένα. Είναι, φυσικά, απολύτως λογικό να επηρεάζεσαι από τις πολιτικές απόψεις των κοντινών σου ανθρώπων και, βέβαια, να υιοθετείς αυτές που σε εκφράζουν. Υπάρχει, όμως, μια απόσταση ανάμεσα σε αυτό και στην αυτόματη καταγραφή και υποστήριξη απόψεων του άλλου, επειδή αυτό σε βολεύει γιατί δε σε βάζει στον κόπο να διαβάσεις, να ενημερωθείς και να διαμορφώσεις τη δική σου άποψη μόνη σου.

-Να νομίζεις ότι σου αρκεί το «ποσοστό» ισότητας που έχει επιτευχθεί σήμερα στην κοινωνία μας και ότι μπορείς να «αράξεις» ήσυχη, διότι τα δικαιώματά σου είναι εξασφαλισμένα.

-Να καθαγιάζεις τον αυτοπροσδιορισμό σου ως φεμινίστρια και να πιστεύεις ότι αρκεί η γκρίνια σου εναντίον των κακώς κειμένων, για να βοθήσεις αυτόν τον κόσμο να αλλάξει.

-Κι αν όλα αυτά σου φαίνονται υπερβολικά ή αν δε «βλέπεις» τον εαυτό σου μέσα σ’ αυτά, σκέψου το ξανά. Στο τέλος, φεμινισμός είναι το να είσαι άνετη με τον εαυτό σου και ν’ αναζητάς το καλύτερο για σένα.

Της Νάταλι Σαϊτάκη

Πηγή: Ladylike