Τον αποκαλούν «λύκο μεταμφιεσμένο σε πρόβατο» και ίσως όχι αδίκως. Ο Νόρμπερτ Χόφερ είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα πρόσωπα των ημερών, καθώς έχει 50% πιθανότητες να γίνει ο νέος πρόεδρος της Αυστρίας.
Σε μια εποχή που η Ευρώπη -και ο κόσμος- «βλέπει» άνοδο της ακροδεξιάς ιδεολογίας, ο Χόφερ κατάφερε να χρησιμοποιήσει το κλίμα άρνησης υποδοχής προσφύγων -άρνηση που καθαγιάστηκε από τον σοσιαλδημοκράτη πρώην Καγκελάριο της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν, με την θέσπιση αυστηρών συνοριακών ελέγχων- για να εξαπλώσει την ιδεολογία του. Ο ίδιος δηλώνει κεντρώος, όμως στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης τον παρουσιάζουν ως ακροδεξιό και, σε ορισμένες περιπτώσεις, νεο-Ναζί. Ποιος είναι όμως πραγματικά ο Χόφερ και γιατί τον αποκαλούν «λύκο μεταμφιεσμένο σε πρόβατο»;
Ο πρώην μηχανικός αεροσκαφών γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1971 στην μικρή πόλη Vorau στο ομόσπονδο κρατίδιο της Στυρίας. Πριν από περίπου τρεις δεκαετίες ο ίδιος έγινε μέλος του κόμματος των Ελευθέρων (FPO) και άρχισε να ανεβαίνει σιγά-σιγά προς την κορυφή. Το 2006 έγινε αντιπρόεδρος του κόμματος στην πόλη Άιζενστατ και από το 2013 αποτελεί τον τρίτο πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου της Αυστρίας, το οποίο αποτελεί ένα από τα δύο σώματα του Αυστριακού Κοινοβουλίου. Είναι γνωστός για το χαρακτηριστικό μπαστούνι που έχει πάντοτε μαζί του, καθώς και για τη λατρεία του για τα όπλα. Ο ίδιος φέρεται μάλιστα να κουβαλά το περίστροφό του σε όλες τις προεκλογικές συγκεντρώσεις του.
Το FPO θεωρείται ακροδεξιό κόμμα. Ιδεολογικά προέρχεται από την εθνική φιλελεύθερη πλευρά κατά τις επαναστάσεις του 1848 στην Αυστριακή Αυτοκρατορία, γνωστές και ως «Άνοιξη των Εθνών», που πυροδοτήθηκαν από τη Γαλλική Επανάσταση. Ιδρύθηκε το 1956 ως συνέχεια του εθνικιστικού κόμματος «Ομοσπονδία Ανεξαρτήτων», η σύσταση του οποίου είχε προωθηθεί σε μεγάλο βαθμό από το σοσιαλδημοκρατικό SPO. Το τελευταίο επιθυμούσε την διάσπαση της δεξιάς για να αποδυναμώσει το ανταγωνιστικό OVP και συμμετείχε σε κυβέρνηση συνεργασίας μαζί του το 1983. Το 1986 όμως το κόμμα έκανε μια στροφή προς τον δεξιό λαϊκισμό και έσπασε τους δεσμούς του με τους σοσιαλιστές. Τριάντα χρόνια αργότερα κατάφερε εν τέλει να αποδυναμώσει όχι μόνο το OVP (με το οποίο είχε επίσης συνεργαστεί το 2000), αλλά και το ίδιο το SPO που το είχε στηρίξει στο ξεκίνημά του.
Το κόμμα έχει πράγματι έχει αλλάξει αρκετά στο πέρασμα του χρόνου. Το 1993, ύστερα από μια αμφιλεγόμενη ψήφιση νόμου σχετικά με την μετανάστευση, τα μέλη του κόμματος που ήταν ιδεολογικά πιο κοντά στον κλασσικό φιλελευθερισμό αποχώρησαν από το κόμμα και δημιούργησαν ένα νέο μόρφωμα, το «Φιλελεύθερο Φόρουμ». Η πορεία προς τον ακροδεξιό λαϊκισμό είχε μόλις ξεκινήσει. Σήμερα, ηγέτης του κόμματος είναι ο Χάινζ Κρίστιαν Στράχε. Πολλοί τον αποκαλούν νεο-Ναζί -όπως ακριβώς και τον Χόφερ- όμως ο ίδιος αρνείται ότι έχει κάποια σχέση μαζί τους. Έχει κατά καιρούς διαψεύσει ότι έχει χαιρετήσει ναζιστικά σε συγκεντρώσεις του κόμματος, παρότι υπάρχουν φωτογραφικά ντοκουμέντα, ενώ, για να γίνει πειστικός, έχει δηλώσει δημόσια ότι αγαπά τα κεμπάμπ. Η δήλωσή του θυμίζει το γνωστό επιχείρημα: «Δεν είμαι ρατσιστής, έχω πολλούς μαύρους φίλους, αλλά...». Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μετά το «αλλά» θα ακολουθούσε η φράση «τα σύνορα πρέπει να παραμείνουν κλειστά».
Ο ίδιος ο Χόφερ έχει επίσης κατηγορηθεί ότι είναι ναζιστής, σε μια χώρα που από τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Ο υποψήφιος πρόεδρος επιμένει από την άλλη ότι οι θέσεις του κόμματός του δεν διαφέρουν και πολύ από εκείνες του Αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος, ενώ έχει δηλώσει «ευλογημένος» που η χώρα του δεν έχει ένα κόμμα αντίστοιχο με την δική μας Χρυσή Αυγή. Παρόλα αυτά, αναλυτές προειδοποιούν ότι πίσω από τα λόγια αυτά του Χόφερ κρύβεται μια σκοτεινή ιδεολογία που ανήκει στη σφαίρα της ακροδεξιάς.
Ο ίδιος έχει κατά καιρούς χρησιμοποιήσει τον όρο «Volksgemeinschaft» (κοινότητα ανθρώπων) που πρωτοεμφανίστηκε την εποχή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και υιοθετήθηκε από το Ναζιστικό Κόμμα της Γερμανίας για να δικαιολογηθούν πράξεις εναντίον των Εβραίων και άλλων ομάδων που συνιστούσαν «απειλή» για το καθεστώς. Σύμβολό του αποτελεί το λουλούδι μπλουέ, το οποίο έχει συσχετιστεί με τον γερμανικό εθνικισμό του 19ου αιώνα και -κατά συνέπεια- με την διαμόρφωση της ιδεολογίας του Αδόλφου Χίτλερ. Ακόμα, έχει την στήριξη των Identitarians -γνωστών και ως «ακροδεξιών χίπστερ»- οι οποίοι εναντιώνονται στην υποδοχή προσφύγων, αλλά και στη μετανάστευση γενικότερα, και της Μαρίν Λεπέν του γαλλικού Εθνικού Μετώπου.
Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι ο Χόφερ έχει δηλώσει ότι οι συνοριακοί έλεγχοι είναι «αναπόφευκτοι» λόγω της αύξησης των προσφυγικών ροών, ενώ έχει ισχυριστεί ότι μόλις ένας στους πέντε μετανάστες που καταφτάνουν στην Αυστρία είναι πρόσφυγες, χωρίς ωστόσο να εξηγήσει που βρήκε τις συγκεκριμένες πληροφορίες. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι οι συνοριακοί έλεγχοι στη χώρα θεσπίστηκαν όσο Καγκελάριος ήταν ο σοσιαλδημοκράτης Βέρνερ Φάιμαν.
Τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών θα ανακοινωθούν το απόγευμα της Δευτέρας. Μέχρι στιγμής, ο ίδιος συγκεντρώνει κάτι παραπάνω από το 50% των ψήφων, όπως και ο συνυποψήφιός του, Αλεξάντερ Βαν Ντερ Μπέλεν των Πρασίνων.
Τέλος, να σημειώσουμε ότι οι New York Times δημοσίευσαν πρόσφατα πίνακες που αποδεικνύουν την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη. Πρώτη έρχεται η Ουγγαρία, με την Αυστρία να ακολουθεί.