Το κατά πόσο η Σαουδική Αραβία, η οποία ανήκει στη συμμαχία κατά της ισλαμικής τρομοκρατίας, είναι η χώρα που πυροδότησε τον εξτρεμισμό εξετάζουν οι New York Times.
Σε νέο δημοσίευμα με τίτλο «Σαουδική Αραβία και Εξτρεμισμός: Είναι ο εμπρηστής και ο πυροσβέστης», η αμερικανική εφημερίδα παραθέτει ιστορικά στοιχεία, παλαιότερες ειδήσεις και γεγονότα, καθώς και εκτιμήσεις διεθνολόγων, με τους οποίους συνομίλησε, θέλοντας να συνδέσει την άνοδο του ακραίου Ισλάμ στις μουσουλμανικές χώρες με τις θρησκευτικές διδαχές της Σαουδικής Αραβίας.
Η εφημερίδα αναφέρεται αρχικά στο γεγονός ότι η πρώτη Αμερικανίδα διπλωμάτης που υπηρέτησε ως ειδική απεσταλμένη σε μουσουλμανικές κοινότητες 80 χωρών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι Σαουδάραβες καταστρέφουν τις φιλειρηνικές ισλαμικές παραδόσεις και προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν διπλωματικές και οικονομικές συνέπειες εάν δεν αλλάξει αυτό. Την ίδια στιγμή, ελάχιστα δημοσιεύματα συνέδεσαν τα διδάγματα των θρησκευτικών Σχολών της Σαουδικής Αραβίας με τις βιαιοπραγίες των τζιχαντιστών.
«Η σαουδαραβική εξαγωγή της δύσκαμπτης, μισαλλόδοξης, πατριαρχικής και φονταμεταλιστικής εκδοχής του Ισλάμ, γνωστή ως Ουαχαμπισμός, έχει πυροδοτήσει τον διεθνή εξτρεμισμό και έχει συμβάλει στην τρομοκρατία», αναφέρουν ως δεδομένο οι NYT, προσθέτοντας: «Καθώς το Ισλαμικό Κράτος κάνει έκκληση για ξεσπάσματα βίας στη Δύση, μια παλιά συζήτηση σχετικά με την επιρροή της Σαουδικής Αραβίας στο Ισλάμ έχει γίνει και πάλι επίκαιρη».
Εμπρηστές και Πυροσβέστες
Όπως εξηγεί ο William McCants, ακαδημαϊκός στο Brookings Institution, οι Σαουδάραβες προωθούν μια τοξική μορφή του Ισλάμ που δίνει έναυσμα στους τζιχαντιστές. Μπορεί, όπως είπε, η χώρα να αποτελεί σύμμαχο των ΗΠΑ στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, όμως, την ίδια στιγμή, ευθύνεται για αυτό το φαινόμενο.
Η αμερικανική εφημερίδα εξηγεί ότι η Σαουδική Αραβία έχει δύο αντιτιθέμενους στόχους: Επιθυμεί καλές σχέσεις με τη Δύση και βλέπουν τους τζιχαντιστές ως απειλή (έχουν σημειωθεί 25 τρομοκρατικές επιθέσεις τους τελευταίους οκτώ μήνες), όμως συχνά επηρεάζονται από τον ανταγωνισμό τους ενάντια στο Ιράν και αποζητούν την καθιέρωση ενός επαναστατικού συνόλου θρησκευτικών πεποιθήσεων. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον ειδικό σε θέματα τρομοκρατίας, Thomas Hegghammer, η Σαουδική Αραβία παρεμπόδισε την εξέλιξη του Ισλάμ σε μια πιο «ανοιχτή» θρησκεία.
Εξαγωγείς Θρησκευτικών Ιδεών
Οι NYT δίνουν μεγάλη έμφαση στο άρθρο τους και στις προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας να καθιερώσει το δικό της θρησκευτικό κατεστημένο σε όλο τον μουσουλμανικό κόσμο, ανοίγοντας τεμένη στο εξωτερικό, εκδίδοντας βιβλία και διοργανώνοντας φιλανθρωπικές εκδηλώσεις εντός και εκτός των τειχών της. Παραδείγματα αποτελούν το τέμενος Gothenburg στη Σουηδία και το τέμενος King Fahad στο Λος Άντζελες, αλλά και η διοργάνωση τους Παγκόσμιου Μουσουλμανικού Συνασπισμού.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι η Σαουδική Αραβία επηρέασε τα θρησκευτικά διδάγματα σε δεκάδες χώρες, ένα εγχείρημα που κόστισε δισεκατομμύρια δολάρια. Δεν είναι λίγοι μάλιστα οι εργάτες από τη νότια Ασία και τη βόρεια Αφρική που εργάστηκαν στη συγκεκριμένη χώρα και επέστρεψαν στις πατρίδες τους μεταδίδοντας τις θρησκευτικές αρχές που γνώρισαν εκεί.
Η «ντροπή» της Σαουδικής Αραβίας
Η οποιαδήποτε όμως σύνδεση της Σαουδικής Αραβίας με τη διεθνή τρομοκρατία κάνει τους ανώτατους αξιωματούχους της να αισθάνονται άβολα. Υπενθυμίζουμε ότι η χώρα είχε ανακοινώσει υπερήφανα ότι είχε εκτελέσει 47 ανθρώπους με την κατηγορία της εμπλοκής σε τρομοκρατικές οργανώσεις. Την ίδια στιγμή, η ίδια έχει παράξει τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, ενώ 15 εκ των 19 τρομοκρατών της 11ης Σεπτεμβρίου ήταν Σαουδάραβες. Ακόμα, έχει ενισχύσει το Ισλαμικό Κράτος με 2.500 ξένους μαχητές.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, μια από τις μεγαλύτερες ντροπιαστικές στιγμές για τη χώρα ήταν το γεγονός ότι το Ισλαμικό Κράτος χρησιμοποίησε εγχειρίδια της Σαουδικής Αραβίας στα σχολεία, τουλάχιστον μέχρι οι τζιχαντιστές να εκδώσουν τα δικά τους το 2015.
Μοναδικοί υπαίτιοι;
Το να ρίξει κανείς την ευθύνη για την παγκόσμια τρομοκρατία μοναχά στη Σαουδική Αραβία θα ήταν ίσως υπερβολικό. Όπως αναφέρουν οι NYT, πολλοί διεθνολόγοι παραθέτουν πολλούς ακόμα παράγοντες, όπως την κυριαρχία καταπιεστικών κυβερνήσεων στη Μέση Ανατολή, τις κοινωνικές ανισότητες στην ευρύτερη περιοχή, την εξάπλωση του διαδικτύου και, φυσικά, τις αμερικανικές εμπλοκές στα εσωτερικά μουσουλμανικών χωρών -όπως συνέβη με την εισβολή στο Ιράκ το 2003-.
«Οι Αμερικανοί θέλουν να ρίξουν σε κάποιον το φταίξιμο: ένα πρόσωπο, ένα κόμμα ή μια χώρα. Όμως είναι πιο πολύπλοκα τα πράγματα. Θα πρόσεχα πριν κατηγορήσω τους Σαουδάραβες», τονίζει ο Robert S. Ford, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ σε Συρία και Αλγερία.