Εάν πέρασε κανείς το πρωί της Τετάρτης έξω από τα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ στην Πλατεία Ελευθερίας θα είδε το πανό που κατάφεραν να κρεμάσουν ακτιβιστές της Greenpeace από την ταράτσα του κτιρίου: το πρόσωπο του Τσίπρα σε αισθητική τατουάζ μπράτσου, μια καρδιά και τα γράμματα C,E,T,A. «Ο Τσίπρας αγαπά την CETA», θα μπορούσε να είναι η μετάφραση.
Η συγκεκριμένη κίνηση ήρθε λίγες ημέρες μετά το τρανταχτό «όχι» της Βαλονίας στα τελεσίγραφα για την υπογραφή της περιβόητης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Καναδά. Με αναρτήσεις στο Twitter, η οργάνωση έκανε έκκληση να μην αποδεχτεί η ελληνική κυβέρνηση την συμφωνία, καλώντας τον πρωθυπουργό να θέσει σε προτεραιότητα «την δημοκρατία, το περιβάλλον και τα δικαιώματα των πολιτών πάνω από τα συμφέροντα των πολυεθνικών». Πράγματι η συμφωνία CETA, όπως και η Διατλαντική Συμφωνία, έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες και αντιδράσεις σε όλη την Ευρώπη, αν και ελάχιστα έχουμε ακούσει γι΄ αυτή στη χώρα μας. Τι προβλέπει όμως η συμφωνία και γιατί έχει προκαλέσει τόσες αντιδράσεις;
Το κείμενο της συμφωνίας, η οποία αναμενόταν να υπογραφεί αύριο, Πέμπτη, είναι δημοσιευμένο ήδη από το 2014 στο διαδίκτυο. Το υπογράφουν το Βέλγιο, η Δανία, η Γερμανία, η χώρας μας και τα λοιπά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και ο Καναδάς. Στόχος, σύμφωνα με το έγγραφο, είναι η ενίσχυση των οικονομικών σχέσεων των δύο πλευρών και η επέκταση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεών τους με βάση την Συμφωνία του Μαρακές που υπογράφηκε τον Απρίλιο του 1994. Ακόμα, επιθυμητή είναι η δημιουργία μιας διευρυμένης και ασφαλής αγοράς για προϊόντα και υπηρεσίες, εξαλείφοντας τους εμπορικούς και επενδυτικούς περιορισμούς, καθώς και η κατοχύρωση ξεκάθαρων και ωφέλιμων -και για τις δύο πλευρές- κανόνων που θα διέπουν τις εμπορικές και επενδυτικές σχέσεις.
Άλλοι στόχοι αφορούν, σύμφωνα με το έγγραφο, στην αναγνώριση της βαρύτητας της διεθνούς ασφάλειας, της Δημοκρατίας, της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της οικονομικής συνεργασίας, ενώ γίνεται αναφορά και σε συμφωνίες του παρελθόντος που προωθούσαν τις διεθνείς συνεργασίες σε οικονομικό -και όχι μόνο- επίπεδο. Το κείμενο εκτείνεται σε 1598 σελίδες και καλύπτει διάφορους τομείς. Με μια πρώτη ματιά, οι όροι φαίνονται ωφέλιμοι και για τις δύο πλευρές, ωστόσο, μεγάλος αριθμός πολιτών σε Ευρώπη και Καναδά, αλλά και οργανώσεις για την προστασία του Περιβάλλοντος φοβούνται ότι η συμφωνία, εάν εφαρμοστεί, στην πραγματικότητα θα φέρει τα άκρως αντίθετα αποτελέσματα από εκείνα που το κείμενό της υπόσχεται ότι θα φέρει.
Η Greenpeace καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να βάλει σε προτεραιότητα το περιβάλλον. Σύμφωνα με κείμενο στην ιστοσελίδα που απευθύνεται στους Ευρωπαίους πολίτες, η οργάνωση προειδοποιεί ότι ο Καναδάς απαιτεί την χαλάρωση των ευρωπαϊκών κανονισμών που έχουν επιβληθεί για την προστασία του περιβάλλοντος. Οι κανονισμοί είτε δεν συνάδουν με τους κανονισμούς του Καναδά, είτε θεωρούνται «περιοριστικοί» για την επιχειρηματικότητα. Όμως ανήσυχοι είναι και οι Καναδοί.
Όπως είχε εξηγήσει η Καναδή συγγραφέας Μόντ Μπάρλοου σε κείμενό της στην ιστοσελίδα «The Globe and Mail» το 2011, η συμφωνία θα οδηγήσει σε περισσότερες ευρωπαϊκές επενδύσεις στην βιομηχανία πισσούχου άμμου της Αλμπέρτα, γεγονός που θα αυξήσει τις εκπομπές ρύπων που ευθύνονται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Οι συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης επηρεάζουν φυσικά και τις δύο πλευρές. Η Μπάρλοου φοβάται ακόμα ότι η συμφωνία θα οδηγήσει στην εξάλειψη ορισμένων ειδών ψαριών σε συγκεκριμένες περιοχές, λόγω της υπεραλίευσης. Οι Ευρωπαίοι από την άλλη, φοβούνται ότι θα χαλαρώσουν οι κανόνες για την κατανάλωση τροφίμων, όπως είναι η χρήση ορμονών στο βοδινό κρέας.
Ένας ακόμα εξίσου σημαντικός λόγος που κάνει τους Ευρωπαίους να είναι ανήσυχοι σχετικά με την εφαρμογή της CETA είναι ο περιορισμός της ελευθερίας του διαδικτύου. Και αυτό γιατί ορισμένοι από τους όρους της μοιάζουν αρκετά με αυτούς της συμφωνίας ACTA (Εμπορική Συμφωνία Κατά της Παραποίησης) που καταψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2012 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λόγω του φόβου περιορισμού των «αστικών ελευθεριών». Μεταξύ άλλων, η συμφωνία ζητεί την αυστηριοποίηση της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας κυρίως, επιβάλλοντας περιορισμούς στο διαδίκτυο και απαγορεύοντας τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για να παρακάμψουν αυτούς τους περιορισμούς. Η ΜΚΟ Electronic Frontier Foundation προειδοποιεί ότι η CETA μπορεί να επιβάλει κανονισμούς εξίσου αυστηρούς με εκείνους της περιβόητους ACTA που προαναφέραμε.
Η ελληνική Greenpeace συγκαταλέγει την CETA στην ίδια «μαύρη λίστα» με την TTIP και καλεί τους Έλληνες πολίτες να υπογράψουν κατά της επικύρωσής της. «Μέχρι σήμερα περισσότεροι από 3,5 εκατομμύρια πολίτες έχουν υπογράψει ενάντια στις Διατλαντικές Εμπορικές Συμφωνίες, ενώ 1.800 Δήμοι έχουν κηρυχτεί Ελεύθερες Ζώνες. Στην Ελλάδα, 56.000 πολίτες, 38 Δήμοι και δεκάδες φορείς έχουν ήδη εκφράσει ξεκάθαρα την αντίθεσή τους. Την περασμένη εβδομάδα περισσότεροι από 100 κορυφαίοι νομικοί από πανεπιστήμια της Ευρώπης τάχθηκαν ενάντια στο ιδιωτικό διαιτητικό δικαστήριο (ICS), ενώ το Συμβούλιο της Ευρώπης ζήτησε την αναβολή της υπογραφής της CETA. Πριν λίγες ημέρες 17 Ευρωβουλευτές, μεταξύ των οποίων οι κ. Παπαδημούλης και Κούλογλου τάχθηκαν ενάντια στη CETA με κοινή παρέμβαση στον Τύπο», αναφέρει.