Τι σημαίνει η εκλογή Τραμπ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον εθνικισμό; O πρ. της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εξηγεί

Τι σημαίνει η εκλογή Τραμπ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον εθνικισμό;
Δημήτρης Χριστόπουλος

Η νίκη Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές βρήκε τον πλανήτη μουδιασμένο. Αμήχανες δηλώσεις από ηγέτες κρατών και μια διάχυτη αβεβαιότητα για το μέλλον.

Τι σημαίνει τελικά η εκλογή Τραμπ για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ολόκληρο τον πλανήτη; Πόσο πρέπει να μας τρομάζει ο εθνικισμός; O Δημήτρης Χριστόπουλος, ο νέος πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και αναπληρωτής καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο μοιράζεται με τη HuffPost Greece κάποιες πρώτες σκέψεις για το εκλογικό αποτέλεσμα. Μας λέει ότι μπορεί στo πολίτευμα των ΗΠΑ να υπάρχουν τα λεγόμενα checks and balances που μπορεί να αποτρέψουν τα χειρότερα, ωστόσο, τίποτε δεν μπορεί να μας αφήσει να κοιμόμαστε ήσυχοι. Μας μιλά για το μεγάλο επικοινωνιακό λάθος των αντιπάλων του Τραμπ και για την ανάγκη να ακούσουμε το μήνυμα των εκλογών. Και τέλος για τον κίνδυνο που κρύβει η στροφή στον εθνικισμό, τον ρατσισμό και τον σεξισμό που ο Τραμπ εξέφρασε.

Διαβάστε επίσης τη συνέντευξη στα αγγλικά:

-Τι σημαίνει η νίκη Τραμπ για τα ανθρώπινα δικαιώματα; Όλοι γνωρίζουμε τις απόψεις του για τις γυναίκες, τους ομοφυλόφιλους, τους μετανάστες.

Αβεβαιότητα, κίνδυνο, απρόβλεπτες καταστάσεις. Και σίγουρα οπισθοχώρηση. Τώρα, από την άλλη, δεν ξέρω αν πρέπει να βάλουμε στο ίδιο κάδρο τον πρόεδρο των ΗΠΑ με τον πρόεδρο των Φιλιππίνων ή τον πρόεδρο της Τουρκίας διότι μπορεί η εικόνα να χειροτερεύσει ακόμη περισσότερο εξαιτίας αυτής της σύγκρισης. Στo πολίτευμα των ΗΠΑ υπάρχουν τα λεγόμενα checks and balances που μπορεί να αποτρέψουν τα χειρότερα. Από την άλλη, τίποτε δεν μπορεί να μας αφήσει να κοιμόμαστε ήσυχοι. Στη δεκαετία του 30, οι δυνάμεις του γερμανικού κατεστημένου ακολούθησαν μια γραμμή “δεν βαριέσαι” με το Χίτλερ και είδατε που καταλήξαμε. Κάποιοι πολιτικοί άλλα εννοούν κι άλλα λένε και κάποιοι λένε αυτά που εννοούν. Αν ο Τραμπ ανήκει στη δεύτερη κατηγορία είναι προφανές ότι η ανθρωπότητα έχει πρόβλημα. Προσωπικά νομίζω ότι όντως υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.

«Πείτε το λαϊκισμό, πείτε το όπως θέλετε, εγώ πάντως λέω πως σήμερα έχουμε ένα μήνυμα. Επώδυνο μήνυμα, δυσάρεστο, επικίνδυνο; Ναι, αλλά ένα μήνυμα. Πριν σβήσεις το μήνυμα πρέπει να το ακούσεις»

-Δηλαδή, είναι τελικά μια θλιβερή ημέρα για τον κόσμο, όπως την χαρακτήρισε ο Πιτέλα; Τι σημαίνει η νίκη Τραμπ για τον πλανήτη;

Το σίγουρο είναι ότι η ξενοφοβία και η ισλαμοφοβία γίνονται όργανα στη φαρέτρα μιας υπερδύναμης με απροκάλυπτο τρόπο που δυνητικά μπορεί να δηλητηριάσει τους πάντες. Εδώ η Τουρκία είναι τοξικό κράτος., φανταστείτε τι μπορεί να γίνουν οι ΗΠΑ... Εννοώ ότι ένα πράγμα είναι να υπάρχει ρατσισμός στην κοινωνία και άλλο πράγμα, στο κράτος. Η συνύπαρξη των δύο είναι πραγματικά ο συνδυασμός που σκοτώνει. Ο Τραμπ με αυτήν την έννοια, εμφανίζεται ως ο εκλεκτός της Ευρώπης που φαντάζεται η Ουγγαρία, η Πολωνία, και η Μαριν Λεπέν, ο Πάνος Καμμένος και ο Άδωνις Γεωργιάδης για να μιλήσω και για τα καθ’ ημάς. Όμως είναι και κάτι πιο κρίσιμο από την άκρα δεξιά. Είναι η αδιαμεσολάβητη σχέση του πολιτικού με το πλήθος, μια σχέση που μιλά με πάθος προκαλώντας το θυμικό με τρόπο που οι κυρίαρχες ελίτ λησμόνησαν στην εσωστρέφειά τους. Αυτό εξηγεί ότι όλα είναι έκπληξη: από το Brexit, ως τον Τραμπ, ενώ η τάση είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Εδώ για να νικήσουν τον Τραμπ βγάζανε τους σταρ του Χόλυγουντ... Μεγαλύτερη επικοινωνιακή πατάτα δεν μπορώ να φανταστώ. Ο κόσμος ψήφισε Τραμπ διότι αυτούς ακριβώς βαρέθηκε. Αυτά είδαμε και στο Brexit, αυτά είδαμε και στο δικό μας δημοψήφισμα. Όσο το καθεστώς πιέζει για κάτι, τόσο ο κόσμος δυσφορεί και σιχτιρίζει. Πείτε το λαϊκισμό, πείτε το όπως θέλετε, εγώ πάντως λέω πως σήμερα έχουμε ένα μήνυμα. Επώδυνο μήνυμα, δυσάρεστο, επικίνδυνο; Ναι, αλλά ένα μήνυμα. Πριν σβήσεις το μήνυμα πρέπει να το ακούσεις. Ή μάλλον για να μπορέσεις να το σβήσεις (και να μην σου ξαναέρθει) πρέπει να το ακούσεις προσεκτικά. Όσο δύσκολο κι αν είναι. Ειδάλλως, θα βρεθείς να το υλοποιείς και αυτό είναι το χειρότερο.

«Οι ΗΠΑ, λόγω ρηχής ιστορίας δεν έχουν απόλυτη συνείδηση της ζημιάς που μπορεί να κάνει ο εθνικισμός με την κλασσική έννοια»

-Είναι μήνυμα στροφής προς την έννοια του έθνους κράτους; Εθνική ταυτότητα, έθνος, πατριωτισμός κτλ; Επιβεβαιώνεται από αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις πλέον, όπως για παράδειγμα το Brexit.Πόσο σας ανησυχεί η άνοδος του εθνικισμού;

Το πρόβλημα είναι ότι το έθνος μπορεί να γίνει το εύκολο όχημα της μισαλλοδοξίας και του φόβου που οδηγεί στην άκρα δεξιά. Αυτό η Ευρώπη το ξέρει καλύτερα από τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ, λόγω ρηχής ιστορίας δεν έχουν απόλυτη συνείδηση της ζημιάς που μπορεί να κάνει ο εθνικισμός με την κλασσική έννοια που συζητάτε. Ωστόσο, μαγιά της άκρας δεξιάς δεν είναι μόνο ο εθνικισμός, αλλά ο ρατσισμός, ο σεξισμός και όλα τα συναφή που ο Τραμπ εξέφρασε. Απέναντι σε αυτούς τους -ισμους χρειάζεται επαγρύπνηση μπας και το σώσουμε. Αισιόδοξος δεν είμαι. Ελπίδα όμως δεν μπορώ παρά να έχω.

Δημοφιλή