Προσπάθεια προσέγγισης βήμα-βήμα με στόχο να βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ είναι το στοιχείο που προκύπτει την επόμενη ημέρα των ανακοινώσεων του Τζέρι Ράις, αλλά και της εκλογής του νέου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλτ Τραμπ.
Οι δύο βασικοί παίκτες στο μέτωπο του ελληνικού προγράμματος μετά και τις τελευταίες εξελίξεις φαίνονται διατεθειμένοι να επανατοποθετήσουν όλα τα κομμάτια του παζλ, με βάση τα νέα δεδομένα, χωρίς ωστόσο να θέλουν να δεσμευτούν με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Τα σκηνικό προσέγγισης των δύο πλευρών είναι δεδομένο, καθώς οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις του προηγούμενου διαστήματος έχουν αποφέρει αποτελέσματα. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει στο γεγονός ότι οι συζητήσεις θα πρέπει να γίνουν με στόχο την παραμονή του Ταμείου στην Ελλάδα.
Άλλωστε αυτό είναι που επιθυμεί διακαώς το Βερολίνο και ειδικά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και τα περισσότερα στελέχη του Ταμείου. Η ειδοποιός διαφορά ωστόσο είναι ότι το Ταμείο θα παραμείνει στο πρόγραμμα μόνο με τους δικούς του όρους και υπό συγκεκριμένες συνθήκες.
Αυτό έκανε ξεκάθαρο με τις δηλώσεις του ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, ο οποίος διεμήνυσε ότι η παραμονή του Ταμείου περνά μέσα από συγκεκριμένες παραμέτρους, τις οποίες θα πρέπει να διασφαλίσουν οι Ευρωπαίοι.
Σε αυτό το πλαίσιο το ΔΝΤ δημοσιοποίησε την πρόθεση του να παραμείνει στο πρόγραμμα, χαιρέτισε τις δεσμεύσεις τον Ευρωπαίων για μέσο-μακροπρόθεσμη διευθέτηση του Ελληνικού χρέους, αλλά απόφυγε να δεσμευτεί για το χρόνο που θα λάβει αποφάσεις.
Ο ρόλος που θα επιλέξει να έχει το επόμενο διάστημα θα κριθεί από τις αποφάσεις που θα ληφθούν μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τους Ευρωπαίους. Το πότε όμως θα υλοποιηθεί αυτή η απόφαση, δηλαδή το πότε (και εάν) θα υπογράψει νέο πρόγραμμα θα το κρίνουν οι κινήσεις και οι προθέσεις των Ευρωπαίων. Έως τότε θα συνεχίσει να έχει το ρόλο του τεχνικού συμβούλου στην υλοποίηση του υφιστάμενου μνημονίου.
Η ελληνική υπόθεση
Με τις δηλώσεις του ο εκπρόσωπος τύπου του ΔΝΤ, επανέλαβε τις θέσεις που το Ταμείο έχει διατυπώσει εδώ και καιρό, προκειμένου να παραμείνει στο Ελληνικό πρόγραμμα. Το χρέος δεν είναι βιώσιμο και ως εκ τούτου οι Ευρωπαίοι οφείλουν να αναλάβουν δράση. Ο στόχος για 3,5% πρωτογενές πλεόνασμα δεν μπορεί να επιτευχθεί και για αυτό ή θα πρέπει να αναθεωρηθεί ο στόχος ή να αποφασιστούν και νέα μέτρα.
Σε αυτό το πλαίσιο ο κ. Ράις έκανε γνωστό ότι το ΔΝΤ αποδέχεται να δεσμευτούν οι Ευρωπαίοι με συγκεκριμένα μέτρα για το χρέος, τα οποία θα εφαρμοστούν σταδιακά στο μέλλον. Αυτό θα ανοίξει και το δρόμο για τη δημοσιοποίηση της έκθεσης βιωσιμότητας τους Ελληνικού χρέους, στο πλαίσιο του ελέγχου της Ελληνικής Οικονομίας στη βάση του άρθρου 4 του καταστατικού του Ταμείου, καθώς δεν έχει συνάψει μνημόνιο με την Ελλάδα.
Η παγίδα βέβαια κρύβεται στη σύνδεση που έκανε ο κ. Ράις των μέτρων μεσοπρόθεσης διευθέτησης του χρέους με «ένα συμφωνημένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων». Με λίγα λόγια, συνέχιση της επιτήρησης και μετά το 2018 όταν λήγει το υφιστάμενο πρόγραμμα.
Ταυτόχρονα όμως επανέλαβε ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να αποδεχτούν την απαίτηση για επαναπροσδιορισμό του στόχου των πλεονασμάτων, καθώς τα υφιστάμενα μέτρα «φέρνουν» πλεόνασμα 1,5% και η πρόθεση του Ταμείου δεν είναι να ληφθούν νέα μέτρα.
Ο παράγοντας χρόνος
Το Ταμείο είναι σαφές ότι έχει βάλει όλα τα δεδομένα στο τραπέζι και πλέον περιμένει την αντίδραση των Ευρωπαίων, με τον χρόνο να πιέζει και τις δύο πλευρές. Από την πλευρά των Ευρωπαίων και ειδικά του Βερολίνου, η αλλαγή ισορροπιών που φέρνει η εκλογή Τράμπ, κάνει επιτακτική την ανάγκη «να καθαρίσει το τραπέζι».
Και αυτό γιατί ο χρόνος για όλους «αλλάζει» στις 20 Ιανουαρίουόταν ο Ντόναλτ Τράμπ θα ορκιστεί νέος πρόεδρος των ΗΠΑ. Έως τότε τόσο το ΔΝΤ, όσο και οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν να έχουν καθαρή εικόνα για την Ελληνική υπόθεση, χωρίς ανοιχτές εκκρεμότητες.
Ωστόσο, οι πολύπλοκες διαδικασίες προκειμένου να καταλήξουν οι δύο πλευρές σε τελική συμφωνία περιορίζουν τις πιθανότητες αυτή να έρθει στη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης της 5ης Δεκεμβρίου. Αρκετοί είναι αυτοί που μεταθέτουν τις αποφάσεις για μέσα στο 2017, και κάποιοι ακόμα και μετά τις Γερμανικές εκλογές. Έως τότε το ΔΝΤ θα παραμένει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα, έχοντας επίσημα το ρόλο του τεχνικού συμβούλου, αυτόν δηλαδή που θα έχει και στο νέο κύκλο επαφών που ξεκινούν την ερχόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.