ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ - Σε εξέλιξη στη Γενεύη η Διάσκεψη για την Κύπρο για το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Τη Διάσκεψη άνοιξε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στις 11.15 το πρωί τοπική ώρα Γενεύης.
Οπως αναφέρεται από τα ΗΕ, η διάσκεψη λαμβάνει χώρα σε αίθουσα (Council Chamber) στο Παλάτι των Εθνών «με τη συμμετοχή της Αυτού Εξοχότητας Νίκου Αναστασιάδη, της Αυτού Εξοχότητας Μουσταφά Ακιντζί, του Ειδικού Συμβούλου του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο `Εσπεν Μπαρθ `Ειντε και των εκπροσώπων των εγγυητριών δυνάμεων, Ελλάδας, Τουρκίας και Ηνωμένου Βασιλείου». Προστίθεται πως «η ΕΕ θα συμμετέχει επίσης ως παρατηρητής/ενδιαφερόμενο μέρος».
Η εκπροσώπηση των τριών εγγυητριών δυνάμεων γίνεται σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών. Το πρώτο μέρος της διάσκεψης ολοκληρώθηκε στις 13:00 και η διάσκεψη θα επαναρχίσει στις 18:00 τοπική ώρα.
Ο ΓΓ τoυ ΟΗΕ προέβη σε δήλωση προς τα ΜΜΕ στις 14:45 τοπική ώρα, παρουσία των Ν. Αναστασιάδη και Μ.Ακιντζί, τονίζοντας πως χρειάζεται χρόνος, καθώς σκοπός δεν είναι η επίτευξη μιας «λύσης- αστραπής» ή «μπαλώματος».
Σύμφωνα με την Καθημερινή της Κύπρου η σημερινή ημέρα είναι σημαδιακή απ΄όλες τις απόψεις, ενώ το πρόγραμμα είναι προκαθορισμένο για ασφάλεια-εγγυήσεις και με τις αφίξεις των ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιά και Μ. Τσαβούσογλου με τις αποστολές τους, του βρετανού Α. Ντάνκαν και των ευρωπαίων Γιούνκερ-Μονγκερίνι.
Αυτό που παραμένει για την ώρα σε εκκρεμότητα, σημειώνει ο Πολίτης της Κύπρου, είναι εάν τα Ηνωμένα Έθνη θέλουν να ολοκληρώσουν εδώ στη Γενεύη τη διαδρομή ή εάν θα κάνουν ένα μικρό διάλειμμα για να επιστρέψουν αργότερα. Πάντως οι αντιπροσωπείες έχουν πλέον ορίζοντα αναχώρησης το Σάββατο και όχι την Παρασκευή. Σημειώνεται ότι από την πρώτη στιγμή είχε διευκρινιστεί, ούτως ή άλλως, ότι είναι μια διαδικασία χωρίς τέλος (open ended).
Όπως και να έχει ξεκινά σήμερα η πολυμερής διάσκεψη για το Κυπριακό, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών από πλευράς Ελλάδος και Τουρκίας, με δυνατότητα χρονικής επέκτασής και εάν υπάρξει πρόοδος αναμένεται και η συμμετοχή του Ελληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Τούρκου ομολόγου του Μπιναλί Γιλντιρίμ.
Επίσης όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, σε περίπτωση που οι συνομιλίες για το Κυπριακό προχωρήσουν και μεταβούν στη Γενεύη οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Αγγλίας, τότε θα μεταβεί και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ, ανακοίνωσε ο υπουργός Ευρωπαϊκής Ένωσης της Τουρκίας Ομέρ Τσελίκ. Με αυτά τα λόγια ο κ. Τσελίκ καθιστά σαφές ότι στις συνομιλίες δεν θα παραβρεθεί ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν. Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Έλληνα πρωθυπουργό είχε συζητήσει για την πορεία των διαπραγματεύσεων.
Σημειώνεται ωστόσο ότι ο ειδικός απεσταλμένος του γγ του ΟΗΕ Έσπεν Μπάρθ Άιντε δήλωσε την Τετάρτη «δεν είναι απαραίτητο να φύγουμε από εδώ με μία συνολική λύση, με μία ημερομηνία δημοψηφίσματος, ώστε να είμαστε ικανοποιημένοι»
Οι χάρτες
Η ελληνοκυπριακή πλευρά πρότεινε το υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση τμήμα να είναι στο 28,2% των εδαφών του νησιού, ποσοστό που είναι κατά μισή ποσοστιαία μονάδα μικρότερο από το σχέδιο Ανάν.
Ο χάρτης, σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις εξής περιοχές: Μόρφου, Κυθρέα, Άσσια, Βατυλή, Λύση και Κοντέα. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ακόμη ότι υπάρχει πρόταση, 12 ή 5 χωριά της Καρπασίας να είναι υπό ειδικό καθεστώς. Όσο για την Αμμόχωστο, παρεμβάλλεται μια περιοχή που θα παραμένει υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση.
Ο αριθμός των προσφύγων που θα επιστρέψουν στις εστίες τους υπολογίζεται, βάσει της πρότασης αυτής, ότι θα είναι περίπου 90 χιλιάδες.
Από την πλευρά της η τουρκοκυπριακή πλευρά ετοίμασε χάρτη με 29,2% και σύμφωνα με τον Φιλελεύθερο, δεν περιέλαβε τη Μόρφου στις υπό επιστροφή περιοχές αν και φέρεται ότι τήρησε τη δέσμευση της για τα συμφωνηθέντα ποσοστά, πλην όμως η επί χάρτου γραμμή δεν ικανοποιεί τις προσδοκίες της ελληνοκυπριακής πλευράς. Σύμφωνα με πληροφορίες, πέραν από το θέμα της Μόρφου, ούτε στο θέμα των ακτογραμμών είναι ικανοποιητική η τ/κ πρόταση.
Τούτο οδήγησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να καταθέσει εγγράφως τις παρατηρήσεις του.
Διακυβέρνηση
Επίσης, πάλι όπως μεταδίδει ο Φιλελεύθερος, ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, από την πρώτη ημέρα των συνομιλιών της Γενεύης ζήτησε όπως γίνει αποδεκτή επί της αρχής η εκ περιτροπής προεδρία, πλην όμως η αξίωσή του απορρίφθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ο κ. Ακιντζί, σε συνέντευξή του στο BBC υπογράμμισε την ανάγκη για επίτευξη λύσης που θα οδηγήσει σε Ομοσπονδία, υπογραμμίζοντας ότι είναι ανάγκη να δημιουργηθεί μεταξύ των νέων μια ομοσπονδιακή κουλτούρα.
Την ίδια ώρα δεν είναι λίγοι εκείνοι που υπογραμμίζουν ότι η κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η δημιουργία ομόσπονδου κράτους θα φέρει μόνο δεινά και θα οδηγήσει σε τουρκοποίηση του νησιού.Την ίδια ώρα αναλυτές αλλά και Ευρωπαίοι διπλωμάτες σύμφωνα με δημοσιεύματα, εκφράζουν τον προβληματισμό τους ότι με την επανένωση της Κύπρου, οι Τουρκοκύπριοι θα μπορούσαν να συναποφασίζουν υπέρ του Ερντογάν στην ΕΕ.
Σύμφωνα με την Καθημερινή της Κύπρου η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων είναι ζήτημα που παραμένει ανοιχτό και για το οποίο είχαν έντονες διεργασίες οι κ.κ. Μαυρογιάννης και Ναμί. Στην ουσία οι Τ/κ ζητούν ίση εκπροσώπηση, και η βασική διαφωνία φαίνεται να εντοπίζεται στη σύνθεση και τον μηχανισμό λήψης απόφασης σε όλα τα σώματα. Δηλαδή, οι Τ/κ ζητούν, σύμφωνα με πληροφορίες, ίση εκπροσώπηση και μία θετική ψήφο από την κάθε κοινότητα για τη λήψη οποιασδήποτε απόφασης. Αυτό φέρεται να είναι το σημείο διαφωνίας σύμφωνα με πληροφορίες και αφορά τον Μαυρογιάννη και το οποίο συζητά με Ναμί. Σημείο το οποίο προσπάθησαν μέχρι αργά το βράδυ της Τετάρτης να ξεπεράσουν, ακόμη και εν μέσω στιγμών έντασης όπως προέκυψε σε κάποια φάση.
Ασφάλεια
Η εφημερίδα Πολίτης, στην ανάλυσή του βάσει των πληροφοριών που έχει από τη Γενεύη, εκτιμά ότι μια φόρμουλα για την ασφάλεια βρίσκεται υπό επεξεργασία με εμπλοκή Ελλάδας - Τουρκίας αλλά και ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών και είναι δυνατό να οδηγήσει σε συμφωνία τις δύο πλευρές. Αυτό που αναμένουν όλοι είναι η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων επί των εσωτερικών πτυχών από τους δύο ηγέτες.
Στη σημερινή διάσκεψη θα εκφραστεί κατά τρόπο ουσιαστικό η πρόθεση της Ευρώπης να στηρίξει τη λύση του Κυπριακού, με τον κ. Γιούνκερ να αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο. Στο δε παρασκήνιο, πληροφορίες μας αναφέρουν ότι η κυρία Μογκερίνι δουλεύει συστηματικά στη διατύπωση μιας κοινά αποδεκτής φόρμουλας στο θέμα της ασφάλειας. Μιας φόρμουλας που προσπαθεί να ικανοποιήσει τις ανησυχίες όλων των πλευρών.
Παράταση των συνομιλιών;
Η ίδια πηγή υπογραμμίζει ότι αυτό που δεν έχει ακόμα απαντηθεί είναι πώς οι δύο ηγέτες συνεχίζουν τον εντατικό αυτό ρυθμό διαπραγμάτευσης για να υπάρξει κατάληξη. Η χρονική επέκταση της Γενεύης είναι μία από τις επιλογές, αν και κανείς μέχρι τώρα δεν έχει συζητήσει το θέμα αυτό. Μια δεύτερη επιλογή είναι να γίνει ένα μικρό διάλειμμα και οι δύο ηγέτες να επανέλθουν με την προοπτική να κλείσουν οριστικά τα κεφάλαια που τους αφορούν, δίνοντας την ευκαιρία για την κορύφωση με τη συμμετοχή και πάλι των εγγυητριών δυνάμεων, που σε μια τέτοια περίπτωση θα εκπροσωπηθούν σε ανώτατο επίπεδο. Αυτό ασφαλώς προϋποθέτει και την ολοκλήρωση των παράλληλων διαβουλεύσεων για τα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Σημειώνουμε ότι σε όλο αυτό το σκηνικό καθοριστικός είναι για πρώτη φορά και ο ρόλος του Βερολίνου, που δείχνει να υιοθετεί πλέον μια πιο «επιθετική» εξωτερική πολιτική.