Τεχνητή νοημοσύνη- «επιστάτης»: Ενημερώνει τον εργοδότη πότε ο εργαζόμενος κάνει ύποπτες κινήσεις ή...τεμπελιάζει

Τεχνητή νοημοσύνη- «επιστάτης»: Ενημερώνει τον εργοδότη πότε ο εργαζόμενος κάνει ύποπτες κινήσεις ή...τεμπελιάζει
Getty Images/iStockphoto

Ο κόσμος μας, όπως έχουν καταλάβει πολλοί, αποκτά όλο και περισσότερο δυστοπικά χαρακτηριστικά, ειδικά στη μετα-Σνόουντεν εποχή: Η πρόοδος της τεχνολογίας και η εξάπλωση της χρήσης του Διαδικτύου εκλαμβάνεται όλο και από περισσότερους ως κάτι που μπορεί να εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους για τα προσωπικά δικαιώματα και τις ελευθερίες του πολίτη- και παράλληλα με τα τεχνολογικά επιτεύγματα τα οποία γίνονται γνωστά κάθε μέρα ακολουθούν και οι προβληματισμοί σχετικά με το ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις τους.

Τέτοιους προβληματισμούς εγείρει, όπως σημειώνεται σε δημοσίευμα του New Scientist, η τεχνολογία της βρετανικής startup StatusToday, η οποία πρόσφατα επελέγη για να συμμετέχει σε ένα accelerator (για προσφορά τεχνογνωσίας και επενδύσεις) στον τομέα της κυβερνοασφαλείας από τη βρετανική υπηρεσία πληροφοριών GCHQ. Η πλατφόρμα Τεχνητής Νοημοσύνης της StatusToday βασίζεται σε μια συνεχή ροή μεταδεδομένων για τους εργαζομένους, που περιλαμβάνουν τα πάντα, από τα αρχεία στα οποία μπαίνει κανείς και πόσο συχνά το κάνει μέχρι το πότε χρησιμοποιεί κάρτες- κλειδιά σε πόρτες του εταιρικού κτιρίου.

Η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιεί τα μεταδεδομένα αυτά για να συνθέσει μια εικόνα σχετικά με το πώς οι εταιρείες, τα διάφορα τμήματα και οι μεμονωμένοι εργαζόμενοι λειτουργούν υπό κανονικές συνθήκες και να υποδεικνύει ανωμαλίες στη συμπεριφορά σε πραγματικό χρόνο. Η ιδέα είναι πως το σύστημα μπορεί να εντοπίζει πότε κάποιος αποτελεί κίνδυνο ασφαλείας, όταν κινείται εκτός των συνηθισμένων μοτίβων συμπεριφοράς τους. «Όλο αυτό μας παρέχει ένα “δακτυλικό αποτύπωμα” του χρήστη, οπότε αν νομίζουμε πως το “αποτύπωμα” αυτό δεν ταιριάζει, σημαίνουμε συναγερμό» αναφέρει ο Μίρσεα Ντουμιτρέσκου, chief technology officer της εταιρείας.

Το σύστημα υποδεικνύει αν ένας εργαζόμενος αρχίζει να αντιγράφει μεγάλους όγκους αρχείων με τους οποίους κανονικά δεν ασχολείται: Κάνουν τη δουλειά τους, ή υποκλέπτουν μυστικές πληροφορίες. Ακόμα, έχει σκοπό τον εντοπισμό ενεργειών των εργαζομένων που θα προκαλούσαν κάποιου είδους διαρροή ή πρόβλημα ασφαλείας, όπως η απάντηση σε ένα phishing email ή το άνοιγμα ενός συνημμένου που στην πραγματικότητα είναι κακόβουλο λογισμικού. «Δεν παρακολουθούμε αν ο υπολογιστής σου έχει ιό. Παρακολουθούμε την ανθρώπινη συμπεριφορά» λέει ο Ντουμιτρέσκου.

Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται στο δημοσίευμα, αυτό σημαίνει ότι παρακολουθούνται όλοι. «Φαίνεται σαν απλά να χρησιμοποιούμε την “αύρα” γύρω από την Τεχνητή Νοημοσύνη για να προσδώσουμε έναν αέρα νομιμότητας στην παλιά, κλασική παρακολούθηση στους χώρους εργασίας» λέει ο Χαβιέ Ρουΐζ Ντιάζ, policy director στο Open Rights Group. «Έχετε το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα και δεν έπρεπε να απαιτείται να το εγκαταλείπετε στη δουλειά» προσθέτει.

Σύμφωνα με το New Scientist, κάποιες εταιρείες ήδη κρατούν μεταδεδομένα των εργαζομένων για ανάλυση εκ των υστέρων αν κάτι πάει στραβά. Η ασφαλιστική Hiscox πρόσφατα ανακοίνωσε χρήση της πλατφόρμας της StatusToday και άμεσα εντόπισε δραστηριότητα στον λογαριασμό ενός εργαζομένου που είχε φύγει από την εταιρεία πριν από μήνες.

Πέρα από την υπόδειξη πιθανών απειλών κυβερνοασφαλείας, η συγκεκριμένη Α.Ι. μπορεί να χρησιμοποιείται για να παρακολουθείται η παραγωγικότητα των εργαζομένων. Ο Ντουμιτρέσκου επικαλείται το παράδειγμα της αμφιλεγόμενης απαγόρευσης της Yahoo σε εργαζομένους να δουλεύουν από το σπίτι, με δικαιολογία ότι αυτό μείωνε την «ταχύτητα και ποιότητα» της δουλειάς τους. «Μπορούμε να ποσοτικοποιήσουμε εάν αυτό είναι αλήθεια για μεμονωμένους εργαζομένους» λέει. «Το αν θα έπρεπε να τους επιτρέπεται να δουλεύουν από το σπίτι μπορεί να βασιστεί σε δεδομένα».

Προφανώς και το πώς οι εταιρείες χρησιμοποιούν το σύστημα αυτό εξαρτάται από τις ίδιες- ωστόσο είναι δύσκολο να μην σκεφτεί κανείς την εικόνα μιας Τεχνητής Νοημοσύνης - «Μεγάλου Αδελφού», που συνεχώς παρακολουθεί τους εργαζομένους. Επίσης, όπως επισημαίνουν ειδικοί του χώρου, η γνώση περί κάτι τέτοιου αφ'ενός θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα καθεστώς φόβου, επηρεάζοντας την παραγωγικότητα των εργαζομένων, και αφ'ετέρου, από άποψης ασφαλείας, εάν κάποιος ξέρει ότι ισχύει κάτι τέτοιο, τότε θα μεταβάλει τη συμπεριφορά του για να παραπλανήσει το σύστημα.

Δημοφιλή