Amos Talmor στη HuffPost Greece: Γιατί να μη χτίσετε ένα greek start-up nation;

Amos Talmor στη HuffPost Greece: Γιατί να μη χτίσετε ένα greek start-up nation;
facebook

Λίγες ώρες πριν βρεθεί στο Orange Grove (ένα από τα μεγαλύτερα Startup Incubator - πρωτοβουλία της Ολλανδικής πρεσβείας) στην Αθήνα σαν κριτής, ο Amos Talmor, επιχειρηματίας και πρόεδρος του Lighthouse (μεγαλύτερο accelerator, ή όπως λέει ο ίδιος, "scalerator" στο Ισραήλ) πρόλαβε να μιλήσει στη HuffPost Greece για το πώς το Ισραήλ έκανε το δικό του success story στο κομμάτι των start-up, τα κοινά των ανθρώπων της Ελλάδας και του Ισραήλ σε θέματα κουλτούρας καθώς και για το πώς η εταιρεία του, η Lighthouse, βοηθά τις νεοφυείς επιχειρήσεις στο να ακολουθήσουν ένα όχι πιο σύντομο, αλλά ίσως πιο σίγουρο δρόμο για την επιτυχία.

Τι διαφορετικό όμως κάνουν στο Ισραήλ από ότι εδώ, ώστε να φτάσουν σε αυτό που σήμερα λέμε "A start-up nation"; Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα στους Ισραηλινούς και στους Έλληνες δεν είναι ότι οι πρώτοι είναι εξυπνότεροι από τους δεύτερους, μας εξηγεί. Η διαφορά είναι ότι στο Ισραήλ, βγαίνοντας από το στρατό, έχουν μάθει να σκέφτονται έξω από τα συνηθισμένα, out of the box όπως λέμε. Το είδα κι εγώ από την κόρη μου που υπηρέτησε στο στρατό. Τι μαθαίνουν λοιπόν εκεί, κάθονται όλοι μαζί, και τους λένε: αυτός είναι ο στόχος σας, έχετε 2-3 μέρες να τον πετύχετε, να βρείτε λύση. Τους πιέζουν σκληρά για να σκεφτούν έξω από τα συνηθισμένα. Και στο τέλος της μέρας καταλήγουν σε μια φανταστική ιδέα που δεν είχαν σκεφτεί. Αυτή η πίεση είναι που κάνει τη διαφορά. Κι όταν τελειώσουν το στρατό, αυτή η σκέψη τους έχει μείνει και την εφαρμόζουν στην καθημερινότητα.

Οι άνθρωποι στο Ισραήλ μαθαίνουν από το νηπιαγωγείο να κάνουν ερωτήσεις. Δεν θεωρούν τίποτα δεδομένο. Αν έχουν αυτό το ποτήρι νερό (μας λέει δείχνοντας το ποτήρι του), θα ρωτήσουν, από πού είναι το νερό, ποιος το έφερε, πότε το έφεραν, καταλαβαίνετε τι θέλω να πω. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Είναι πολύ σημαντικό το να παίρνεις αποφάσεις από πολύ νεαρή ηλικία. Δε λέω ότι αν σταματήσει ο πόλεμος θα αλλάξει και η νοοτροπία των ανθρώπων και ελπίζω στα αλήθεια να σταματήσει αυτή η κατάσταση που δεν αρέσει σε κανένα, λέω όμως ότι έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε έτσι.

-Τι το διαφορετικό κάνετε στην εταιρεία σας, τη Lighthouse;

-Στη Lighthouse προετοιμάζουμε τις start-up για να βγουν στον έξω κόσμο, για να συναντήσουν το "big money" που λέμε. Αν δεν είναι έτοιμες, οι πιθανότητές τους να πετύχουν είναι πολύ λίγες. Η Lighthouse δεν είναι accelerator, εμείς τη λέμε scalerator, πράγμα πολύ διαφορετικό. Ένα accelerator έχει συγκεκριμένη περίοδο χρόνου στο σχέδιό του (π.χ. συνήθως είναι 3 μήνες και κάθε εβδομάδα μαθαίνεις και κάτι). Έχει ένα σχέδιο που είναι το ίδιο για όλες τις start-up του accelerator. Όμως η δική μου start-up διαφέρει από τη δική σου, πώς θα γίνει; Στο τέλος της μέρας τα αποτελέσματα δεν είναι ίδια, μπορεί για παράδειγμα να επιτύχει η μία από τις δέκα επιχειρήσεις, τι γίνεται όμως με τις υπόλοιπες εννιά; Επίσης, για τον περιορισμένο χρόνο, κάθε μέρα που περνάει, σκέφτεσαι ότι έχεις μία μέρα λιγότερη στο πρόγραμμα.

Το πιο σημαντικό από όλα, όταν συναντάς έναν επενδυτή είναι το εξής: μπες κατευθείαν στο θέμα.

Σε μας είναι διαφορετικά. Δεν υπάρχει γενικός σχεδιασμός, αλλά ξεχωριστός για κάθε start–up. Τους μέντορες που έχουμε, τους συναντάς κάθε μέρα, κάθε μήνα, συνέχεια, τους ίδιους. Τρία πράγματα προσέχουμε: 1) Κοιτάμε τους ανθρώπους πολύ προσεκτικά. Έχετε σοβαρή πρόθεση για αυτό που θέλετε να πετύχετε; Είστε σίγουροι πως θέλετε τη βοήθειά μας; 2) Επίσης, η ιδέα σας, είναι κάτι εφικτό; Κανείς δεν ξέρει αν το αποτέλεσμα θα είναι τεράστια επιτυχία. Θα πρέπει να το εξετάσουμε. 3) Σε μας πρέπει να πληρώσουν. Τίποτα δεν είναι δωρεάν. Το να γίνουν δεκτοί σε μας δηλαδή, δεν είναι δωρεάν. Το να κάνω μια ομιλία σε αυτούς, εφόσον είναι για μένα δωρεάν, είναι και για αυτούς. Αν πληρώσω να φέρω κάποιο σπουδαίο ομιλητή, το ίδιο θα πρέπει να κάνουν κι αυτοί. Εγώ πάντα λέω πως ό,τι παίρνεις δωρεάν, αξίζει και την ίδια τιμή.

Η εταιρεία «φιλοξενεί» πλέον 67 νεοφυείς επιχειρήσεις, από τις οποίες ο ίδιος ο κ. Talmor πιστεύε πως 6,7, το πολύ 10 θα πετύχουν. Τον επηρέαζει αυτό όμως; «Είμαστε ανοιχτοί σε όλους. Θέλω να βλέπω τις επιχειρήσεις αυτές κάθε μέρα στο χώρο μου. Εγώ με τους συνεργάτες μου. Παρατηρούμε τη συμπεριφορά τους, τον τρόπο που κάνουν ερωτήσεις. Ίσως είσαι ένας καλός developer αλλά αν δεν ξέρεις πώς να πουλήσεις τη γνώση σου στην Κίνα, τότε δεν αρκεί αυτό. Δεν υπάρχει σχέδιο για συγκεκριμένη περίοδο χρόνου. Καθόμαστε όλοι μαζί στην κουζίνα, τρώμε μαζί και αρχίζουμε τις ερωτήσεις. Γιατί αν είσαι start-up και δε σε βλέπω κάθε μέρα, πώς να επενδύσω σε σένα; Αν θες να πετύχουν οι start-up σου, πρέπει να είσαι πάντα δίπλα τους, να έχεις το τηλέφωνό σου ανοιχτό για αυτούς συνέχεια. Είναι μια κοινότητα.».

Το κόστος είναι περίπου 200 ευρώ το μήνα ανά άτομο για εργασία στο χώρο τους 5 μέρες την εβδομάδα, για περιορισμένες ώρες -αλλά αρκετές. Και 300 ευρώ ανά άτομο, αν θες να έχεις μια σταθερή θέση μέσα στην εταιρεία, να έχεις το χώρο σου δηλαδή σε συγκεκριμένο μέρος. Συνολικά μπορούν να «φιλοξενηθούν» μέχρι 250 άτομα. «Ό,τι έχω δωρεάν, το έχετε κι εσείς δωρεάν. Ό,τι πληρώνω εγώ, το πληρώνετε κι εσείς», μας λέει ο ίδιος. «Αν μου παρουσιάσεις μια ιδέα και πάρω τις απαντήσεις που θέλω, θα σε δεχθώ. Αν δουλέψεις την ιδέα σου, θα σε βοηθήσω. Αν έχεις μια γενική κι αφηρημένη ιδέα, θα πρέπει να δουλέψεις και να φτάσεις σε ένα αποτέλεσμα».

Όταν τον ρωτάμε για το βασικό σκοπό της Lighthouse, μας λέει πως αυτό που κάνουν είναι να προσπαθήσουν να μειώσουν το ποσοστό αποτυχίας των start-ups. «Ανοίξαμε εδώ και εννέα μήνες, δεν είναι πάρα πολύ, βλέπω όμως το αποτέλεσμα, αυτά που λένε οι άνθρωποι και βλέπουμε την επιτυχία, το “hockey-stick” (παρομοιάζοντας το διάγραμμα των επιτυχιών τους με τη μορφή που έχει το μπαστούνι του χόκεϊ), που σημαίνει ότι πάμε καλά. Ακούμε για start-up αξίας εκατομμυρίων, αλλά είναι μία στις χίλιες που το πετυχαίνουν αυτό, όχι μία στις δέκα, αυτό το στατιστικό είναι το πρόβλημα. Αυτό που προσπαθούμε κυρίως να κάνουμε είναι να εκπαιδεύσουμε αυτές τις new age start-up στο πώς να προσεγγίσουν τον κόσμο, πώς να είναι έτοιμες την κρίσιμη στιγμή».

Μιλώντας για τη σχέση του με το ελληνικό start-up οικοσύστημα, μας εξηγεί πως δυστυχώς δεν είναι μεγάλη. «Για την ιστορία να πω ότι εδώ έχετε μία από τους πιο ενεργούς πρέσβεις (του Ισραήλ στην Ελλάδα) και αυτή ήταν που μου ζήτησε να έρθω στην Ελλάδα. Δεν ξέρω πόσα ξέρετε, αλλά γενικά για τους ανθρώπους του Ισραήλ η Ελλάδα είναι το δεύτερο σπίτι τους. Η μουσική, τα φαγητά, είναι παρόμοια. Λατρεύουν, προσέξτε τη λέξη, λατρεύουν να έρχονται στην Ελλάδα. Δε βλέπω κάποιο λόγο για να μη γίνει το ίδιο και με τις start-up, όπως έγινε στο Ισραήλ. Το μόνο που λέω είναι, να έρθουν στο Ισραήλ. Να κάνουν γνωριμίες. Να έρθουν στη Lighthouse. Να δουλέψουν με τους ανθρώπους. Να μάθουν το οικοσύστημα. Να το αντιγράψουν. Δεν είναι δύσκολο να έρθουν. Αν χτίσετε το δρόμο σωστά, θα προχωρήσετε σωστά. Χτίστε ένα greek start-up nation. Το μόνο που πρέπει να κάνετε, είναι να μιλάτε αγγλικά, γιατί όσο κοινή κι αν είναι η κουλτούρα, δε μιλάμε ελληνικά».

Όταν δέχεται τη δύσκολη ερώτηση για το τι πρέπει να κάνει μια start-up για να προσεγγίσει τους επενδυτές της, είναι κάθετος: «Να είναι σε απόλυτο επίπεδο έτοιμοι. Αν είναι σε πρώιμο στάδιο, να έχουν μια ιδέα εφικτή, που θα με κάνει να επενδύσω σε σένα. Αν είναι σε επόμενο στάδιο, πρέπει να έχουν επεξεργασμένη την ιδέα τους και να προσφέρουν τη λύση. Εξαρτάται από τη φάση που είναι η επιχείρηση δηλαδή. Μερικοί επενδυτές που γνωρίζω λένε, αν δεν έχεις μίνιμουμ 1 εκατ. δολάρια πωλήσεις το χρόνο, δε με ενδιαφέρει να επενδύσω. Άλλοι μου λένε 100.000 δολάρια κι άλλοι 1.000 ή 2.000 δολάρια το χρόνο. Αλλά το πιο σημαντικό από όλα, όταν συναντάς έναν επενδυτή είναι το εξής: μπες κατευθείαν στο θέμα. Οι επενδυτές ακούνε χιλιάδες κόσμο συνέχεια. Έχεις δέκα δευτερόλεπτα από την προσοχή μου. Μετά την χάνεις. Αλλά από την πρώτη στιγμή μπορώ να καταλάβω τι είσαι».

Και τι γίνεται με τα λεφτά; Την επένδυση; «Τα λεφτά δεν είναι το ζήτημα, το έλεγα πάντα αυτό. Υπάρχουν αρκετά λεφτά. Οι άνθρωποι που είναι αρκετά έξυπνοι ώστε να βγάζουν λεφτά, είναι αρκετά έξυπνοι ώστε να επενδύουν και σωστά. Έκανα κι εγώ λάθη στο παρελθόν. Συμβαίνει. Ακόμα κι αν σου δώσω τα λεφτά, μπορεί πολλές φορές να μην πετύχεις. Αν δεν έχεις στο μυαλό σου το business, δε θα πετύχεις», μας λέει.

-Πριν λίγα χρόνια, μιλώντας με τον Saul Singer σε μια συνέντευξή μας για τη HuffPost Greece, μου είχε πει κάτι γνωστό: ότι περίπου 95% των start-up είναι καταδικασμένες να αποτύχουν. Πόσο φιλοδοξείτε να κατεβάσετε αυτό το ποσοστό αποτυχίας;

-Οτιδήποτε πάνω από το 4-5% που επιτυγχάνει. Να πάμε ψηλότερα. Μετά από 9 μήνες είναι νωρίς να απαντήσω, αλλά μετά από δύο χρόνια θα μπορώ να σας απαντήσω. Εξαρτάται περισσότερο από την ίδια τη start-up και λιγότερο από εμένα. Εγώ θα σου δώσω ό,τι χρειάζεσαι κι εσύ θα προχωρήσεις. Να το πω αλλιώς: με το να είσαι στη Lighthouse κάθε μέρα, κάθε ώρα, με σκληρή εργασία, μπορώ να υποθέσω ότι θα πετύχεις. Αν έρχεσαι μία φορά το μήνα, μία φορά το τρίμηνο, δε μπορώ να ξέρω πόσο σοβαρός είσαι με αυτό που θες να κάνεις. Οι start-up πρέπει να ρωτάνε τα πάντα. Για το προϊόν, για το μάρκετινγκ, για το νομικό σκέλος, κ.α.. Κανείς δεν τα ξέρει όλα. Εκτός από τη γυναίκα μου.

Δημοφιλή