Στοιχεία που υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός ανωτέρου επιπέδου συνείδησης βρήκαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Σάσεξ στη Βρετανία.
Ειδικότερα, οι νευροεπιστήμονες παρατήρησαν μια παρατεταμένη αύξηση στην ποικιλία των νευρικών σημάτων- κριτήριο αξιολόγησης της πολυπλοκότητας της εγκεφαλικής δραστηριότητας- σε ανθρώπους υπό την επήρεια ψυχεδελικών (ή ψυχοτρόπων) ουσιών, συγκριτικά με το όταν είναι σε «κανονική» κατάσταση (ξύπνιοι και νηφάλιοι).
Η ποικιλία των εγκεφαλικών σημάτων παρέχει έναν μαθηματικό «δείκτη» επιπέδου συνείδησης- για παράδειγμα, άνθρωποι που είναι ξύπνιοι παρουσιάζουν πιο πολύπλευρη/ ποικιλόμορφη νευρική δραστηριότητα σε σχέση με ανθρώπους που κοιμούνται.
Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται σε σχετική ανακοίνωση του Πανεπιστημίου του Σάσεξ, πρόκειται για την πρώτη μελέτη που υποδεικνύει ποικιλομορφία εγκεφαλικών σημάτων μεγαλύτερη της «γραμμής βάσης/ αναφοράς» (baseline)- δηλαδή υψηλότερη αυτής που παρατηρείται σε κάποιον που είναι απλά ξύπνιος και σε εγρήγορση. Προηγούμενες μελέτες έτειναν να επικεντρώνουν σε χαμηλότερα επίπεδα συνείδησης, όπως σε συνθήκες ύπνου, αναισθησίας, ή καταστάσεις «φυτού».
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η ομάδα των επιστημόνων υπογραμμίζει πως απαιτούνται περισσότερες έρευνες, μέσω χρήσης πιο εξελιγμένων μοντέλων και μέσων, για να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας- ωστόσο δηλώνουν (συγκρατημένα) ενθουσιασμένοι.
«Αυτά τα ευρήματα δείχνουν πως ο εγκέφαλος υπό την επήρεια ψυχεδελικών ουσιών συμπεριφέρεται πολύ διαφορετικά από ό,τι υπό κανονικές συνθήκες» ανέφερε ο καθηγητής Ανίλ Σεθ, συν-διευθυντής του Sackler Centre for Consciousness Science στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ. «Κατά τη διάρκεια της επήρειας ψυχεδελικών ουσιών, η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου είναι λιγότερο προβλέψιμη και λιγότερο “ενσωματωμένη” από ό,τι όταν κάποιος είναι ξύπνιος και σε κανονική εγρήγορση- όπως υποδεικνύεται από την “συνολική ποικιλομορφία σημάτων”. Από τη στιγμή που αυτό το κριτήριο έχει ήδη δείξει την αξία του ως κριτήριο “επιπέδου συνείδησης”, μπορούμε να πούμε πως η κατάσταση επήρειας ψυχεδελικών ουσιών εμφανίζεται ως ένα υψηλότερο “επίπεδο” συνείδησης από το φυσιολογικό- αλλά μόνο βάσει αυτού του συγκεκριμένου μαθηματικού κριτηρίου» πρόσθεσε.
Για τους σκοπούς της μελέτης, ο Σει, ο Μάικλ Σάρτνερ και ο Dr. Άνταμ Μπάρετ ανέλυσαν εκ νέου δεδομένα που είχαν συλλεχθεί παλαιότερο από το Imperial College London και το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, όπου σε υγιείς εθελοντές δόθηκε ένα από τρία ναρκωτικά που προκαλούσαν «κατάσταση ψυχεδέλειας»: LSD, κεταμίνη και ψιλοκυβίνη. Μέσω της χρήσης τεχνολογίας brain imaging, μετρήθηκαν τα μικροσκοπικά μαγνητικά πεδία που παράγονταν στον εγκέφαλο και διαπιστώθηκε πως, και στα τρία ναρκωτικά, το επίπεδο συνείδησης (η ποικιλομορφία νευρικών σημάτων) ήταν σημαντικά υψηλότερο.
Όπως τονίζουν οι ερευνητές, αυτό δεν σημαίνει πως η κατάσταση ψυχεδέλειας είναι «καλύτερη» ή πιο επιθυμητή ως επίπεδο συνείδησης, αλλά δείχνει ξεκάθαρα πως η κατάσταση ψυχεδέλειας είναι διακριτή και μπορεί να συσχετιστεί με άλλες μεταβολές σε επίπεδο συνείδησης (πχ ύπνος, συνείδηση), μέσω εφαρμογής ενός απλού μαθηματικού κριτηρίου. «Το ότι παρόμοιες αλλαγές στην ποικιλομορφία σημάτων βρέθηκαν και στα τρία ναρκωτικά, παρά την αρκετά διαφορετική φαρμακολογία τους, είναι ταυτόχρονα αξιοσημείωτο και καθησυχαστικό ως προς την αξιοπιστία των συμπερασμάτων/ αποτελεσμάτων της έρευνας» είπε ο Dr. Μουθουκουμαρασουάμι, ο οποίος είχε εμπλακεί στις αρχικές έρευνες.
Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση του πανεπιστημίου, τα ευρήματα της έρευνας θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην έρευνα και τη συζήτηση πάνω στην ελεγχόμενη χρήση τέτοιων ουσιών σε περιπτώσεις όπως πχ η αντιμετώπιση της βαριάς κατάθλιψης.
Σε κάθε περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί πως οι έρευνες πάνω στη χρήση LSD για επίτευξη ανώτερων επιπέδων συνείδησης, για διάφορους σκοπούς, δεν είναι κάτι καινούριο: Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του διαβόητου ψυχροπολεμικού Project MKUltra της CIA, που άρχισε ξεκίνησε στις αρχές του 1950 και επεκτάθηκε σε έρευνες πάνω σε αντικείμενα όπως ο έλεγχος μυαλού, η τηλεπάθεια, το ESP (ExtraSensory Perception – η αποκαλούμενη «Έκτη Αίσθηση») η χρήση ψυχικών δυνάμεων για σκοπούς κατασκοπείας ή πολέμου κ.α. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων αυτών, έχει επιβεβαιωθεί πως πραγματοποιήθηκαν παράνομα πειράματα σε πολίτες εν αγνοία τους με LSD, με διάφορους σκοπούς. Τo MKUltra (ή δραστηριότητες που παρέπεμπαν σε αυτό) έχει βρεθεί στο επίκεντρο σεναρίων βιβλίων, ταινιών, σειρών και βιντεοπαιχνιδιών, όπως το πρόσφατο «Stranger Things», τα «X-Files», το «Fringe» κ.α.