Η Κίνα καθέλκυσε το πρώτο εγχώριας κατασκευής αεροπλανοφόρο της την Τετάρτη, εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων σχετικά με τη Βόρεια Κορέα και προβληματισμών για τη στάση της στη Θάλασσα Νότιας Κίνας.
Κρατικά ΜΜΕ ανέφεραν, επικαλούμενα ειδικούς σε στρατιωτικά θέματα, πως το αεροπλανοφόρο, το οποίο είναι το δεύτερο της Κίνας, και το πρώτο εγχώριας κατασκευής, καθώς ναυπηγήθηκε στο βορειοανατολικό λιμάνι του Νταλιάν δεν αναμένεται να ενταχθεί σε ενεργό υπηρεσία πριν το 2020, όταν θα έχει προετοιμαστεί και εξοπλιστεί πλήρως.
Ξένοι στρατιωτικοί αναλυτές και κινεζικά ΜΜΕ εδώ και μήνες δημοσίευαν δορυφορικές εικόνες, φωτογραφίες και ειδήσεις σχετικά με την πορεία της κατασκευής του δεύτερου αεροπλανοφόρου της Λαϊκής Δημοκρατίας. Η Κίνα επιβεβαίωσε την ύπαρξή του στα τέλη του 2015.
Η κρατική τηλεόραση της Κίνας έδειξε το αεροπλανοφόρο, με το κατάστρωμά του γεμάτο κόκκινες σημαίες, να μεταφέρεται στο αγκυροβόλιό του από ρυμουλκά. Σύμφωνα με το πρακτορείο Xinhua, της τελετής προέδρευσε ο Φαν Τσανγκλόνγκ, αντιπρόεδρος της ισχυρής Κεντρικής Στρατιωτικής Επιτροπής της Κίνας, κατά την οποία ένα μπουκάλι σαμπάνια έσπασε στην πλώρη του σκάφους.
Η καθέλκυση αυτή έρχεται μετά από τους εορτασμούς την Κυριακή για την 68η επέτειο της ίδρυσης του κινεζικού πολεμικού ναυτικού, και λαμβάνει χώρα εν μέσω των νέων εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Βόρειας Κορέας σχετικά με το πυρηνικό και το πυραυλικό πρόγραμμα της Πιονγκγιάνγκ.
Λίγα είναι γνωστά για το πρόγραμμα ανάπτυξης αεροπλανοφόρων της Κίνας, το οποίο αποτελεί κρατικό μυστικό. Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει επισημάνει πως ο σχεδιασμός βασίζεται σε εμπειρίες που έχουν αποκτηθεί από το πρώτο αεροπλανοφόρο της χώρας, το «Λιαονίνγκ»: Πρόκειται για το πρώην σοβιετικό «Βαριάγκ», το οποίο αγοράστηκε ημιτελές από την Ουκρανία το 1998 (δεν είχε ολοκληρωθεί όταν κατέρρευσε η ΕΣΣΔ, οπότε και έπαυσε η ναυπήγησή του) και ολοκληρώθηκε/ εκσυγχρονίστηκε στην Κίνα.
Το νέο αεροπλανοφόρο (που κινείται με συμβατικά καύσιμα) θα φέρει μαχητικά Shenyang J-15. Εν αντιθέσει με τα αμερικανικά πυρηνοκίνητα σκάφη, και τα δύο κινεζικά αεροπλανοφόρα διαθέτουν τη, σοβιετικής σχεδιαστικής φιλοσοφίας, χαρακτηριστική «ράμπα σκι» στην άκρη του καταστρώματος, για να υποβοηθούνται τα μαχητικά να απονηώνονται από τον πιο μικρό διάδρομο. Ωστόσο, απουσιάζει τεχνολογία αντίστοιχη της προηγμένης τεχνολογίας καταπέλτη που χρησιμοποιείται για την απονήωση αεροπλάνων από τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα.
Το «Λιαονίνγκ» έχει συμμετάσχει σε στρατιωτικές ασκήσεις, περιλαμβανομένων κάποιων στη Θάλασσα Νότιας Κίνας, αλλά θεωρείται πως χρησιμοποιείται πιο πολύ ως εκπαιδευτικό σκάφος. Κρατικά ΜΜΕ έχουν αναφέρει πως το νέο αεροπλανοφόρο θα επικεντρώνεται περισσότερο σε «στρατιωτικές και ανθρωπιστικές επιχειρήσεις».
Η Κίνα διεκδικεί σχεδόν όλη τη Θάλασσα Νότιας Κίνας, η οποία εκτιμάται πως διαθέτει μεγάλα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, και από την οποία διέρχονται οδοί θαλάσσιου εμπορίου αξίας 5 τρισ. δολαρίων κάθε χρόνο. Η Λαϊκή Δημοκρατία κατασκευάζει στρατιωτικές εγκαταστάσεις όπως αεροδρόμια σε νησιά που ελέγχει. Αξιώσεις στην περιοχή έχουν επίσης το Μπρουνέι, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες, η Ταϊβάν και το Βιετνάμ.
Η Ταϊβάν έχει υποστηρίξει πως η Κίνα κατασκευάζει στην πραγματικότητα δύο νέα αεροπλανοφόρα, αλλά η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει επιβεβαιώσει κάτι τέτοιο. Σημειώνεται πως κινεζικά ΜΜΕ έχουν αναφέρει, επικαλούμενα ειδικούς, πως η χώρα χρειάζεται τουλάχιστον έξι αεροπλανοφόρα. Οι ΗΠΑ διαθέτουν 10 και σχεδιάζουν τη ναυπήγηση άλλων δύο.
Ο Στρατηγός Τσεν Ζου, ερευνητής της Ακαδημίας Στρατιωτικών Επιστημών, δήλωσε σε δημοσιογράφους τον Μάρτιο πως η Κίνα δεν θα ξεπεράσει τις ΗΠΑ σε ομάδες μάχης αεροπλανοφόρων. «Η Κίνα δεν χρειάζεται κάτι τέτοιο» είπε.
Ο Σαμ Ρογκεβέεν, του Lowy Institute (Σίδνεϊ) είπε πως, όταν η Κίνα φτάσει στον μισό αριθμό αεροπλανοφόρων, θα μπορεί να αντιμετωπίσει επί ίσοις όροις το ναυτικό των ΗΠΑ στην περιοχή της Ασίας- Ειρηνικού. «Δεδομένου του ότι οι Αμερικανοί έχουν διεθνείς υποχρεώσεις και ευθύνες που η Κίνα δεν έχει, τότε πρακτικά σε εκείνο το σημείο θα υπάρχει ισοδυναμία» είπε.
Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν στο ότι η ανάπτυξη μιας τέτοιας δύναμης θα απαιτήσει δεκαετίες, αλλά η καθέλκυση του δεύτερου αεροπλανοφόρου έχει σίγουρα αξία για το γόητρο του Πεκίνου, το οποίο, όπως εκτιμούν πολλοί αναλυτές, επιδιώκει να αμφισβητήσει την στρατιωτική υπεροχή των ΗΠΑ στην περιοχή.
«Με δύο αεροπλανοφόρα μπορείς να πεις με αρκετά μεγάλη βεβαιότητα πως η Κίνα, πέρα από τις ΗΠΑ, είναι η πιο ισχυρή ναυτική δύναμη στην περιοχή της Ασίας- Ειρηνικού» είπε ο Ρογκεβέεν.
