Την ενότητά τους αναμένεται να υπογραμμίσουν οι 27 ηγέτες της ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής, σήμερα Σάββατο στις Βρυξέλλες, χωρίς τη Βρετανία, όπου θα υιοθετηθούν οι μεγάλες κατευθυντήριες αρχές του ευρωπαϊκού στρατοπέδου στις διαπραγματεύσεις για το Brexit.
«Υπάρχουν θέματα στα οποία τα κράτη μέλη δεν συμφωνούν. Προφανώς στο Brexit οι 27 έχουν την ίδια θέση», επεσήμανε υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος ο οποίος ομολογεί πως οι προετοιμασίες για τη Σύνοδο Κορυφής διέψευσαν τα προγνωστικά του και διεξήχθησαν χωρίς προβλήματα.
Το ευρωπαϊκό μέτωπο απηχεί την προειδοποίηση της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ, η οποία έχει καταγγείλει τις «ψευδαισθήσεις» ορισμένων βρετανών αξιωματούχων, ξεκινώντας μια λεκτική κονταρομαχία με την Τερέζα Μέι. Από το Λονδίνο, η Βρετανίδα πρωθυπουργός κατηγόρησε την υπόλοιπη ΕΕ ότι «ενώνεται εναντίον» του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Έχει δίκιο», απαντά ζητώντας να μην κατονομαστεί ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης, ο οποίος συμβουλεύει την Μέι «να μην υποτιμά τη δέσμευση για ενότητα» που έχουν αναλάβει οι 27.
Οι «κατευθυντήριες γραμμές των διαπραγματεύσεων» που πρόκειται να υιοθετηθούν σήμερα από τους 27 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων αφορούν τις μεγάλες αρχές που θα κατευθύνουν τη δράση των διαπραγματευτών της ΕΕ, επικεφαλής των οποίων είναι ο Γάλλος Μισέλ Μπαρνιέ. Αυτές θα προσδιορίσουν τη «σταδιακή» προσέγγιση που προκρίνεται από τους Ευρωπαίους καθώς και την αρχή της «επαρκούς προόδου» που πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί στις διαπραγματεύσεις για τη συμφωνία αποχώρησης πριν αρχίσουν οι συνομιλίες για τη «μελλοντική σχέση» ανάμεσα στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Στην καθιερωμένη επιστολή του προ των Συνόδων Κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ τονίζει ότι βασικό στοιχείο των προτεινόμενων κατευθυντήριων γραμμών για το Brexit είναι η ιδέα μιας «σταδιακής προσέγγισης».
Αυτό σημαίνει ότι πρώτα θα πρέπει να σημειωθεί ικανοποιητική πρόοδος στα βασικά ζητήματα που αφορούν την απόσυρση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και έπειτα θα συζητηθούν οι μελλοντικές εμπορικές σχέσεις της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Αυτή τη στιγμή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων βρίσκονται τρία βασικά ζητήματα άμεσα συνδεδεμένα με τη διαδικασία «απένταξης» του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ:
Πρώτον, η αντιμετώπιση περίπου 3 εκατομμυρίων πολιτών της ΕΕ που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και ενός εκατομμυρίου Βρετανών που ζουν σε χώρες της ΕΕ.
Δεύτερον, το οικονομικό ζήτημα, δηλαδή το ποσό που πρέπει να καταβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο για να «απενταχθεί» από την ΕΕ, το οποίο οι Βρυξέλλες εκτιμούν περί τα 60 δισ. ευρώ.
Τρίτον, το ζήτημα των συνόρων μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας που ανήκει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
«Θα ήθελα να ενωθούμε γύρω από αυτή τη βασική αρχή κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής, ώστε να είναι σαφές ότι η πρόοδος για τους ανθρώπους, τα χρήματα και την Ιρλανδία πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα», επισημαίνει στην επιστολή του προς τους «27», ο Ντόναλντ Τουσκ και προσθέτει: «Αυτό δεν είναι μόνο θέμα τακτικής, αλλά δεδομένου του περιορισμένου χρονικού πλαισίου που πρέπει να ολοκληρωθούν οι συνομιλίες, είναι η μόνη δυνατή προσέγγιση».
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επανέλαβε την ανάγκη η ΕΕ των 27 να παραμείνει ενωμένη, προσερχόμενος στις Βρυξέλλες. «Μόνο έτσι θα είμαστε ικανοί να ολοκληρώσουμε τις διαπραγματεύσεις, πράγμα που σημαίνει πως η ενότητά μας είναι επίσης προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου», δήλωσε. Ο Τουσκ περηφανεύτηκε ότι υπάρχει «ισχυρή υποστήριξη απ' όλους τους θεσμούς της ΕΕ» και τα υπόλοιπα 27 κράτη μέλη.
Από πλευράς του, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είπε πως Βρετανία πρέπει να καταλάβει ότι δεν θα έχει κανένα πλεονέκτημα έναντι των 27 ομολόγων της στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφού ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για την αποχώρησή της από αυτή. «Τίποτα δεν είναι δωρεάν», ξεκαθάρισε ο Σόιμπλε σε μια συνέντευξή του που δημοσιεύεται στα έντυπα του ομίλου Funke χρησιμοποιώντας μια πολύ γνωστή έκφραση στα αγγλικά («There is no free lunch») και πρόσθεσε «οι Βρετανοί πρέπει να το ξέρουν αυτό».
Ο Σόιμπλε πρόσθεσε: «δεν θέλουμε να αποδυναμώσουμε τη Βρετανία. Αλλά επίσης δεν θέλουμε να αποδυναμώσουμε την υπόλοιπη Ευρώπη. Η Βρετανία δεν πρέπει να έχει πλεονεκτήματα μετά την έξοδό της που δεν έχουν άλλες χώρες».
Προτεραιότητα των «27» είναι να διασφαλιστεί η όσο το δυνατόν πιο ήπια αντιμετώπιση τόσο των πολιτών των χωρών της ΕΕ που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και των Βρετανών που διαμένουν σε χώρες της ΕΕ. Αξιωματούχος εκτιμούσε ότι το πρώτο στάδιο της διαπραγμάτευσης (Ευρωπαίοι πολίτες, οικονομικό και Ιρλανδία) θα ξεκινήσει μετά τις 22 Μαΐου και θα έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του χρόνου. Οι «27» θα πρέπει να συναντηθούν και πάλι, ενδεχομένως τον Οκτώβριο για να αποφασίσουν αν έχει γίνει αρκετή πρόοδος, ούτως ώστε να περάσουν στη δεύτερη φάση της διαπραγμάτευσης με το Ηνωμένο Βασίλειο που θα αφορά τις μελλοντικές εμπορικές του σχέσεις με την ΕΕ.
Οι 27 θα πρέπει επίσης να αρχίσουν να εξετάζουν το ζήτημα των δύο ευρωπαϊκών υπηρεσιών που έχουν σήμερα την έδρα τους στο Λονδίνο, της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ, EBA) και του Ευρωπαϊκου Οργανισμού Φαρμάκων (EMA) που θα μετακομίσουν για να παραμείνουν στην επικράτεια της ΕΕ.
Η Σύνοδος Κορυφής ξεκινά στις 1.30 μ.μ. (ώρα Ελλάδος) με ανταλλαγή απόψεων με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μετά από αυτή την ανταλλαγή, κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας, οι «27» αναμένεται να εγκρίνουν τις κατευθυντήριες γραμμές και να κάνουν μια ευρύτερη συζήτηση για το Brexit και τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Ήδη την ερχόμενη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύσει την πρότασή της για τις «κατευθυντήριες γραμμές» των διαπραγματεύσεων, οι οποίες θα είναι λεπτομερέστερες και θα βασίζονται στις κατευθύνσεις αυτές. Η υιοθέτησή τους από τους 27 προβλέπεται να γίνει στις 22 Μαΐου.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Reuters)