Πότε και γιατί ο στρατός των ΗΠΑ «άνοιξε» το GPS στον υπόλοιπο κόσμο – και ποια ήταν η «δικλείδα ασφαλείας»

Πότε και γιατί ο στρατός των ΗΠΑ «άνοιξε» το GPS στον υπόλοιπο κόσμο – και ποια ήταν η «δικλείδα ασφαλείας»
Satellite under planet - 3d rendered image. Planet like Earth
Satellite under planet - 3d rendered image. Planet like Earth
koto_feja via Getty Images

Η χρήση GPS αποτελεί για πολλούς στοιχείο της καθημερινής ζωής- ειδικά μετά την καθιέρωση της χρήσης των smartphones. Μέσα σε λίγες στιγμές ο καθένας μπορεί να βρει σε ποιο σημείο του κόσμου βρίσκεται και να πλοηγηθεί εκεί που θέλει, βρίσκοντας την καλύτερη δυνατή διαδρομή (αξιοποιώντας και δημοφιλείς υπηρεσίες πλοήγησης/ χαρτών στο Ίντερνετ). Υπό αυτή την έννοια, καμιά φορά είναι δύσκολο να θυμηθεί κανείς ότι κάποτε το Global Positioning System αποτελούσε «αποκλειστικότητα» των ενόπλων δυνάμεων των ΗΠΑ, που είχαν κατασκευάσει και εκτοξεύσει τους δορυφόρους του.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του Popular Mechanics, το αρχικό πλάνο δεν περιελάμβανε «άνοιγμα» του GPS σε όλο τον κόσμο, λόγω φόβων πως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί εναντίον των ΗΠΑ. Ωστόσο, το 1983 έλαβε χώρα μια από τις μεγαλύτερες αεροπορικές τραγωδίες, όταν ένα σοβιετικό SU-15 κατέρριψε ένα νοτιοκορεατικό επιβατικό αεροσκάφος που είχε εισέλθει κατά λάθος στον εναέριο χώρο της ΕΣΣΔ- κάτι που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί εάν το αεροπλάνο χρησιμοποιούσε GPS. Ως εκ τούτου, το GPS «άνοιξε» στο κοινό κατόπιν άδειας του προέδρου Ρόναλντ Ρίγκαν στις 16 Σεπτεμβρίου 1983.

Ωστόσο, υπήρχε μια δικλείδα ασφαλείας: Η πολιτική έκδοση θα είχε σκοπίμως μικρότερη ακρίβεια (τάξης απόκλισης περίπου 100 μέτρων) προκειμένου να διασφαλίζεται πως μόνο οι ένοπλες δυνάμεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν το GPS στο πλήρες εύρος των δυνατοτήτων του. Αυτό έλαβε τέλος το 2000, όταν ο πρόεδρος Κλίντον έδωσε το πράσινο φως για να σταματήσει αυτό το «scrambling», καθώς επρόκειτο για ένα πλεονέκτημα το οποίο πλέον ήταν ξεπερασμένο, εφόσον οι περισσότερες μοντέρνες ένοπλες δυνάμεις του κόσμου είχαν αντίστοιχες δυνατότητες. Ακριβείς υπηρεσίες GPS, οπότε, κατέστησαν διαθέσιμες σε όλους, κάτι που με τη σειρά του «ξεκλείδωσε» μια πολύ μεγάλη γκάμα δυνατοτήτων στον χώρο των smartphones.

Παρόλα αυτά, όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα, οι ΗΠΑ συνεχίζουν να εμποδίζουν την ορθή λειτουργία του σε γεωγραφικές περιοχές όπως για παράδειγμα στο Ιράκ, μέσω ραδιοκυμάτων που εμποδίζουν αυτά που έρχονται από τους δορυφόρους. Οι παρεμβολές τέτοιου είδους δεν είναι δύσκολο να γίνουν, αλλά επίσης είναι εύκολο να διαπιστωθεί και ποια είναι η προέλευσή τους- οπότε δεν γίνεται κάτι τέτοιο να γίνει (εύκολα) εν κρυπτώ.

Σημειώνεται πως το GPS, αν και το πλέον διαδεδομένο σύστημα τέτοιου είδους, έχει χάσει την «αποκλειστικότητα», λόγω εμφάνισης συστημάτων όπως το ρωσικό GLONASS, το ευρωπαϊκό Galileo και το κινεζικό BeiDou.

Δημοφιλή