Τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα παρουσιάσουν ένα κοινό έγγραφο, ενόψει της Διάσκεψης για την Κύπρο που ξεκινά την Τετάρτη στο Κραν Μοντάνα της Ελβετίας, δήλωσε σήμερα, Τρίτη, ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για την Κύπρο Έσπεν Μπαρθ Άιντε, αναφέροντας πως οι συζητήσεις θα ξεκινήσουν από εκεί που έμειναν οι πλευρές κατά τις συζητήσεις στη Γενεύη και στο Μοντ Πελεράν.
«Ο ΟΗΕ απέσυρε έγγραφο του Άιντε μετά την απόδειξη της μονομέρειας του» αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κότζιας ενόψει της διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό στο Κραν – Μοντανά, στην Ελβετία.
Ο κ. Κοτζιάς σημειώνει πως οι διαπραγματεύσεις για λύση Κυπριακού θα αρχίσουν σε λίγες ώρες».
Μιλώντας σε δημοσιογραφική διάσκεψη, στο Παλάτι των Εθνών, στη Γενεύη, ο κ. Άιντε ανέφερε, στην εναρκτήρια του δήλωση, πως «οι πλευρές αισθάνονται ότι δεν έχουμε ένα κοινό έγγραφο, έτσι ο Γενικός Γραμματέας με τον οποίο έχω μιλήσει κατ` επανάληψη τις τελευταίες ημέρες αποφάσισε ότι δεν θα το παρουσιάσουμε ως ένα κοινό έγγραφο».
«Αυτό που θα κάνουμε είναι βασικά να ξεκινήσουμε από εκεί που έμειναν οι πλευρές στη Γενεύη και στο Μοντ Πελεράν αλλά επίσης θα μοιραστούμε κάποιες εντυπώσεις για τις θέσεις (των πλευρών) που λάβαμε αργότερα».
Αναφερόμενος στις συζητήσεις που θα γίνουν στο Κραν Μοντάνα, ο κ. Άιντε είπε πως «αυτό δεν θα είναι εύκολο. Τα σημεία εκκίνησης των διαφόρων αντιπροσωπειών απέχουν αρκετά και οι διαφορετικές τους προοπτικές και τα διαφορετικά τους σημεία εκκίνησης και οι διαφορετικές τους θέσεις για το τί αφορά αυτό έχουν επαναληφθεί κατά τις τελευταίες ημέρες», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «αυτό δεν είναι ασύνηθες» και «οι άνθρωποι συνήθως δεν ενδίδουν καθ` οδόν προς τη Διάσκεψη».
Πρόσθεσε ότι οι όποιοι συμβιβασμοί θα πρέπει να γίνουν μέσω σκληρής δουλειάς στη Διάσκεψη και σημείωσε πως μόνο εάν όλοι οι συμμετέχοντες είναι έτοιμοι να δείξουν την απαραίτητη θέληση, την απαραίτητη ηγετικότητα, την απαραίτητη εμπιστοσύνη ο ένας προς τον άλλο, και την απαραίτητη δημιουργικότητα και θέληση να κάνουν καινούργιες σκέψεις "θα μπορέσουμε να βρούμε μια λύση σε αυτό το κρίσιμης σημασίας θέμα, που έχει διαιρέσει τις δυο κοινότητες στην Κύπρο για γενιές".
Αναφέρθηκε στην πρώτη σύνοδο της Διάσκεψης στις 12 Ιανουαρίου σε πολιτικό επίπεδο στο Παλάτι των Εθνών στη Γενεύη καθώς και στη σύνοδο που ακολούθησε σε επίπεδο τεχνοκρατών, την οποία χαρακτήρισε επιτυχή.
Πρόσθεσε πως η Διάσκεψη δεν ξανασυνήλθε έκτοτε λόγω μιας σειράς άλλων γεγονότων όχι στην ίδια τη Διάσκεψη.
«Αύριο επανασυγκαλείται στο Κραν Μοντάνα. Όλοι οι ηγέτες και οι Υπουργοί Εξωτερικών των εγγυητριών δυνάμεων και οι εκπρόσωποι της ΕΕ φθάνουν όλοι σήμερα και θα πραγματοποιηθεί ένα εναρκτήριο δείπνο. Και αύριο το πρωί θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις», πρόσθεσε.
Ο Νορβηγός διπλωμάτης είπε πως ο δρόμος για την επάνοδο στη Διάσκεψη ήταν μακρύς «γιατί είχαμε δύσκολες στιγμές στις δικοινοτικές συνομιλίες την άνοιξη. Χάσαμε αρκετούς μήνες σε μια κρίση που δεν δημιουργήθηκε μέσα στις συνομιλίες αλλά επηρέασε σοβαρά τις συνομιλίες. Όταν οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν και πάλι σημειώθηκε περαιτέρω πρόοδος αλλά χάθηκε ένα μέρος της εμπιστοσύνης, δικοινοτικά και θεσμικά», ανέφερε.
Ωστόσο, πρόσθεσε, στις 17 του Μάη "οι δυο ηγέτες είπαν ο ένας στον άλλο πως και οι δύο ένιωθαν ότι είναι η στιγμή να προσπαθήσουν να επανέλθουν ξανά στη Διάσκεψη και να προσπαθήσουν να λύσουν όλα τα θέματα αλλά δεν ήταν σε θέση εκείνη τη στιγμή να συμφωνήσουν στη μεθοδολογία για το πώς να το πράξουν αυτό, κάτι που αντικατοπτρίζει διαφορετικές προτιμήσεις για το ποια θέματα πρέπει να συζητηθούν με ποια σειρά".
Πρόσθεσε πως τότε ο Γενικός Γραμματέας των ΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε και τους δυο στη Νέα Υόρκη "και είχαμε ένα δείπνο εργασίας στις 4 Ιουνίου και στο δείπνο αυτό αυτά τα θέματα διευθετήθηκαν και οι δυο ηγέτες από κοινού συμφώνησαν να ζητήσουν από τον ΓΓ να επανασυγκαλέσει τη Διάσκεψη τον Ιούνιο".
Την εβδομάδα που ακολούθησε απευθυνθήκαμε σε όλους τους συμμετέχοντες της Διάσκεψης και συμφωνήσαμε για την ημερομηνία έναρξής της, πρόσθεσε.
Ο Γκούτερες προχώρησε στην εξής δήλωση:
«Τον Ιανουάριο είχα το προνόμιο να συγκαλέσω τη Διάσκεψη για την Κύπρο, η οποία σηματοδότησε ένα ιστορικό βήμα στις προσπάθειες για την υπέρβαση δεκαετιών διαίρεσης. Σήμερα, είμαι ενθαρρυμένος από τη συνέχιση της Διάσκεψης στο Crans-Montana της Ελβετίας. Χαιρετίζω την αποφασιστικότητα που επέδειξαν όλοι οι συμμετέχοντες στη λήψη αυτού του αποφασιστικού βήματος».
Ο κ. Γκούτερες επισημαίνει σε όλους τους εμπλεκόμενους ότι η ευκαιρία για την επανένωση της Κύπρου είναι τελικά ενώπιον όλων.
«Καλώ όλους τους ενδιαφερόμενους παίκτες να εκμεταλλευτούν αυτή την ευκαιρία, κυρίως για την Κύπρο, αλλά και για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Για το σκοπό αυτό, ως Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, επαναλαμβάνω τη σταθερή δέσμευσή μου να υποστηρίξω αυτή την προσπάθεια».
Καταλήγοντας, ο ΓΓ του ΟΗΕ προτρέπει όλους τους συμμετέχοντες «να επιδείξουν τη βούληση και την ηγεσία που απαιτούνται για την ολοκλήρωση μιας συνολικής διευθέτησης».
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης κάλεσε με την σειρά του τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, να κατανοήσει ότι όσο παραμένουν οι εγγυήτριες δυνάμεις και ο στρατός στην Κύπρο τόσο πιο εύκολες θα είναι οι παρεμβάσεις από εκείνους, που θα ελέγχουν τον στρατό.
Σε συνέντευξη στο ΡΙΚ, ο κ. Αναστασιάδης χαρακτήρισε απαράδεκτο και αδιανόητο το γεγονός ότι ακούγονται απειλές πως «εάν δεν λυθεί τώρα το Κυπριακό, δεν πρόκειται να λυθεί ποτέ».
«Έχω την εντύπωση ότι αυτό που έχει σημασία είναι να μην απογοητεύσουμε τον κυπριακό λαό, είτε Ελληνοκυπρίους είτε Τουρκοκύπριους, με την αποτυχία να επιτευχθεί απλώς πρόοδος» ανέφερε και επισήμανε πως «απαιτούνται βήματα ώστε να πλησιάσουμε στο τέλος και να επιτευχθεί λύση αποδεκτή και από τις δύο κοινότητες». Μια λύση, τόνισε, που να μην δημιουργεί νικητές και να αφήνει ηττημένους.
Ο κ. Αναστασιάδης ανέφερε επίσης ότι δεν θα σχολιάσει οτιδήποτε αφορά ένα έγγραφο (σ.σ: του Έσπεν 'Αιντε) που δεν έχει υπόσταση, αλλά θα επικεντρώσει την προσοχή του στις προσπάθειες και στην ελπίδα ότι «επιτέλους έφθασε η ώρα επανένωσης της πατρίδας».
Αναφερόμενος στους υδρογονάνθρακες στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επανέλαβε ότι ο φυσικός πλούτος της Κύπρου ανήκει σε όλο τον κυπριακό λαό, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.
Διαμήνυσε, επίσης, ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενδιάμεση λύση γιατί, όπως εξήγησε, «υπάρχει ο κανόνας ότι τίποτε δεν συμφωνείται εάν δεν συμφωνηθούν όλα».
Παράλληλα, οι ΗΠΑ καλούν τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων της Κύπρου και τις εγγυήτριες δυνάμεις «να συνεργαστούν πλήρως και να προσέλθουν στο τραπέζι των συνομιλιών με ειλικρινές πνεύμα καλής θέλησης και συμβιβασμού».
Την έκκληση διατύπωσε η Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Λευκωσία, Κάθλιν Ντόχερτι, με συνέντευξη στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), η οποία χαρακτήρισε την διάσκεψη ως «την καλύτερη ευκαιρία εδώ και δεκαετίες για επίλυση του Κυπριακού». Η κυρία Ντόχερτι πρόσθεσε, πως «η ώρα της δράσης θα είναι αυτή την εβδομάδα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Για το ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στη διαδικασία των συνομιλιών, η κυρία Ντόχερτι είπε ότι υποστηρίζουν και είναι έτοιμες να ενεργήσουν με τον κατάλληλο τρόπο στον κατάλληλο χρόνο για να βοηθήσουν τους δύο ηγέτες και τα Ηνωμένα Έθνη.
Για την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, η πρέσβειρα των ΗΠΑ δήλωσε ότι θα πρέπει να αποτελεί κίνητρο για συνεργασία, σημειώνοντας ότι «αυτό αποτέλεσε πηγή εντάσεων στην περιοχή και αλλού».
Καταλήγοντας, η κ. Ντόχερτι χαρακτήρισε την Κύπρο στρατηγικό και σταθερό εταίρο σε μια ασταθή περιοχή.