Όψεις της ευτυχίας

Τι είναι ευτυχία; Υπάρχει πραγματικά ευτυχισμένη ζωή, και αν ναι πιο είναι το μυστικό για την ανεύρεσή της; Ερωτήματα παρόμοια των παραπάνω απασχολούσαν ανέκαθεν το ανθρώπινο γένος, καθώς στόχος της ζωής των περισσότερων είναι η εκπλήρωσή της. Αυτού του ιδανικού που φαντάζει ακατόρθωτο για πολλούς, αφελές για άλλους, ουτοπικό για τους περισσότερους. Η αλήθεια είναι ότι είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε επακριβώς το περιεχόμενο της συγκεκριμένης λέξης. Θα ήταν άδικο να την ντύσουμε με πολυφορεμένες, συνηθισμένες, ξαναχρησιμοποιημένες εκφράσεις την «Ευτυχία» που γενιές και γενιές ανθρώπων χρόνια τώρα προσπάθησαν να κατακτήσουν και ονειρεύτηκαν με ζήλο.
PeopleImages.com via Getty Images

Η χρυσίζουσα όψη της θάλασσας από την πανσέληνο μια αυγουστιάτικη καλοκαιρινή νύχτα. Τα πρώτο κλάμα ενός νεογέννητου μωρού. Η πρώτη μελωδία που ηχεί στα αυτιά ενός χρόνια κουφού που θεραπεύτηκε, ίσως είναι μερικές από τις εικόνες που σχηματίζονται έκδηλα στο μυαλό μου στο άκουσμα της λέξης «ευτυχία».

Από το αρχαίο «ευ ζην» στο νεότερο «Don't worry be happy» αντιλαμβάνεται κανείς αφενός τη χρόνια προέλευση της προσπάθειας επεξήγησης της έννοιας της ευτυχίας και αφετέρου την επιμονή ακόμα και των νεότερων στη βέλτιστη ερμηνεία της. Τι είναι ευτυχία; Υπάρχει πραγματικά ευτυχισμένη ζωή, και αν ναι πιο είναι το μυστικό για την ανεύρεσή της; Ερωτήματα παρόμοια των παραπάνω απασχολούσαν ανέκαθεν το ανθρώπινο γένος, καθώς στόχος της ζωής των περισσότερων είναι η εκπλήρωσή της. Αυτού του ιδανικού που φαντάζει ακατόρθωτο για πολλούς, αφελές για άλλους, ουτοπικό για τους περισσότερους.

Η αλήθεια είναι ότι είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε επακριβώς το περιεχόμενο της συγκεκριμένης λέξης. Θα ήταν άδικο να την ντύσουμε με πολυφορεμένες, συνηθισμένες, ξαναχρησιμοποιημένες εκφράσεις την «Ευτυχία» που γενιές και γενιές ανθρώπων χρόνια τώρα προσπάθησαν να κατακτήσουν και ονειρεύτηκαν με ζήλο. Αρκούν μερικές και μόνο όψεις της για να αντιληφθεί κανείς την εξαιρετική συνθετότητα και πολυσημία της λέξης.

Ίσως αν παραμερίσουμε τις φοβίες και τα άγχη που μας θέτουν συνεχώς ενώπιων της, να καταλάβουμε ότι η ευτυχία βρίσκεται τελικά πιο κοντά απ' ό,τι νομίζουμε.

Μια όψη λοιπόν ευτυχίας θα μπορούσε να είναι η βίωση του παρόντος δίχως υπολείμματα από παρελθοντικές στιγμές και αποσπασματικούς φόβους για το μέλλον. Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που έχουν την τάση να νοθεύουν το τώρα με το πριν και το μετά, αγνοώντας πλήρως ότι με αυτό τον τρόπο παγιδεύονται σε φασματικές καταστάσεις που κάθε άλλο παρά ευτυχία δε μπορούν να τους προσφέρουν. Αυτά τα δύο χρονικά άκρα εισβάλλουν αναιδώς και ύπουλα στο μυαλό και υφαρπάζουν αθόρυβα χαρούμενες στιγμές. Ο άνθρωπος έτσι, εγκλωβισμένος και θολωμένος από σκέψεις και αναμνήσεις δυσκολεύεται να ζήσει το τώρα και να χαρεί στιγμές και καταστάσεις. Ίσως έτσι η ευτυχία για κάποιους να είναι το να αφήνει κανείς το χρόνο να κυλά δίχως να επεμβαίνει σε αυτόν με τις σκέψεις του αλλά με το να βιώνει το παρόν.

Η ευτυχία για άλλους πάλι βρίσκεται σε φουσκωμένες τραπεζικές καταθέσεις, υψηλά πόστα εργασίας , ακριβοπληρωμένα σπίτια και αυτοκίνητα. Μια στιγμή εκπλήρωσης ενός πολυσυζητημένου επιχειρηματικού σχεδίου είναι αρκετή για να γεμίσει ορισμένους συναισθήματα πληρότητας, ικανοποίησης και δικαίωσης τα οποία ταυτίζονται με την ευτυχία. Από την άλλη η ανατολή του ήλιου ένα κυριακάτικο πρωινό και η λάμψη των ματιών ενός ερωτευμένου είναι περιγραφές που δίνουν άτομα με διαφορετική αντίληψη της λέξης. Πριν κανείς αναζητήσει την ευτυχία πρέπει να αναρωτηθεί τι ακριβώς επιζητά από την ζωή και τι θεωρεί ο ίδιος ότι είναι τελικά η πολυπόθητη ευτυχία.

Η «χαμένη Ατλαντίδα των συναισθημάτων» λοιπόν, όπως την αποκαλούν οι ψυχολόγοι - και αυτό γιατί όλοι ισχυρίζονται ότι υπάρχει αλλά κανείς δεν έχει κατορθώσει ως τώρα να την κάνει κτήμα του- για τον καθένα είναι μια εντελώς προσωπική υπόθεση καθώς η ικανοποίηση για το κάθε άτομο πηγάζει από διαφορετικά πράγματα... Και ίσως αν παραμερίσουμε τις φοβίες και τα άγχη που μας θέτουν συνεχώς ενώπιων της, να καταλάβουμε ότι η ευτυχία βρίσκεται τελικά πιο κοντά απ' ό,τι νομίζουμε.