Με αφορμή την προ ημερών συνέντευξη του Προέδρου της Δημοκρατίας και την παραδοχή του πως έχουμε αποδεχθεί την παραμονή όλων των εποίκων (είτε με το καθεστώς της παροχής υπηκοότητας είτε με την παροχή άδειας εργασίας) η θέση αυτή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας έρχεται σε αντίθεση με 9 κρίσιμες ιστορικές αποφάσεις αλλά και με μια 10η κατατεθειμένη θέση του ιδίου του Προέδρου.
Ο εποικισμός αφορά μια από τις σοβαρότερες πτυχές του κυπριακού. Ο σκοπός αυτού του κειμένου είναι να γίνει μια ιστορική αναδρομή για να καταγραφούν αποφάσεις και θέσεις, νομικές και πολιτικές, που κατά την άποψη μας αποτελούν ορόσημο και σταθμό για την όποια συζήτηση γίνεται γύρω από το θέμα.
Ο εποικισμός χαρακτηρίστηκε ως έγκλημα πολέμου και καταδικάστηκε από:
1. Τον Καταστατικό Χάρτη του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης.
Το Δικαστήριο που συστάθηκε ήταν αποτέλεσμα μιας συμφωνίας, την οποία υπέγραψαν οι Κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, της Μεγάλης Βρετανίας και της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών στις 8 Αυγούστου 1945 στο Λονδίνο για την δίκη και πιθανή καταδίκη όλων των εγκληματιών πολέμου των προερχόμενων από τον Άξονα.
2. Την 4η Συνθήκη της Γενεύης του 1949 και το Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο Ι (1977)
Οι Συμβάσεις της Γενεύης αποτελούνται από τέσσερις συνθήκες, και τρία συμπληρωματικά πρωτόκολλα, οι οποίες θέτουν τις βάσεις του διεθνούς δικαίου για την ανθρωπιστική διαχείριση των θυμάτων του πολέμου.
3. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Το Διεθνές Δικαστήριο της Δικαιοσύνης (International Court of Justice - ICJ, γαλλικά: Cour internationale de Justice - CIJ) αποτελεί Διεθνή Οργανισμό που δημιουργήθηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο από τον ΟΗΕ.
4. Το Καταστατικό του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου συμπεριέλαβε τον εποικισμό στα εγκλήματα πολέμου.
Το καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου υιοθετήθηκε στις 17.7.1998 από τη Διπλωματική Διάσκεψη των Πληρεξουσίων των Ηνωμένων Εθνών για την Ίδρυση Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Έναρξη ισχύος: 1.7.2002.
5. Το International Law Commission στο Draft Code of Crimes against the Peace and Security of Mankind (1996).
Συγκεκριμένα αναφέρεται:
"Any of the following acts committed wilfully in violation of international humanitarian law: (i) The transfer by the Occupying Power of parts of its own civilian population into the territory it occupies;"
6. Τον ΟΗΕ.
Mέσα από τα ψηφίσματα που ενέκρινε και εξέδωσε ο ΟΗΕ για την Κύπρο καταδικάζεται και κρίνεται ως παράνομος ο εποικισμός από την Τουρκία των κατεχομένων περιοχών μας. Ενδεικτικά αναφορές για τον εποικισμό γίνονται στα ψηφίσματα:
Ψήφισμα 34/30 του 1979: Στην Παράγραφός 7 ο ΟΗΕ καλεί για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων και για την επιστροφή των προσφύγων. Στο προοίμιο εκφράζει βαθιά ανησυχία και καταδικάζονται οι μονομερείς πράξεις της αλλαγής δημογραφικού χαρακτήρα της Κύπρου. Αναφορές γίνονται στο ψήφισμα 37/253 του 1983 αλλά και σε άλλα ψηφίσματα τόσο του ΟΗΕ όσο και της Επιτροπής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα UNCHR.
7. Το Εθνικό Συμβούλιο με τις ομόφωνες αποφάσεις (1989 και 2009).
Συγκεκριμένα:
Ομόφωνες αποφάσεις του 1989: ΙΙ. Αποστρατικοποίηση και Ασφάλεια
1. Η Ελληνοκυπριακή πλευρά πιστεύει ότι η εξάλειψη τόσο των εξωτερικών όσο και των εσωτερικών απειλών, μπορεί να επιτευχθεί με την πλήρη αποστρατικοποίηση της Δημοκρατίας. Αυτή συνεπάγεται:
(α) αποχώρηση από το έδαφος της Δημοκρατίας όλων των μη Κυπριακών στρατιωτικών δυνάμεων και στοιχείων περιλαμβανομένων των εποίκων.
Ομόφωνες αποφάσεις 2009 : «Η λύση πρέπει να προνοεί την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων. Τελικός στόχος παραμένει η αποστρατιωτικοποίηση της Κύπρου με την απομάκρυνση και των βρετανικών βάσεων.»
8. Όλους τους μέχρι σήμερα Προέδρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Φυσικά και υπήρχαν διαφορετικές προσεγγίσεις αλλά ουδείς αποδέχθηκε την παραμονή όλων των εποίκων.
9. Από το κόμμα το οποίο προέρχεται ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και από τον ιδρυτή του Δημοκρατικού Συναγερμού αείμνηστο Πρόεδρο Γλαύκο Κληρίδη.
Εδώ είναι καλό να αναφερθεί πως τόσο ο Δημοκρατικός Συναγερμός όσο και ο Γλαύκος Κληρίδης είχαν αποδεχθεί κατά καιρούς διάφορους συμβιβασμούς για το θέμα των εποίκων. Ουδέποτε όμως δεν υιοθετήθηκε η σημερινή θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι μετά τη λύση κανένας έποικος δεν θα αποχωρήσει.
Χαρακτηριστική η ομιλία του Γλαύκου Κληρίδη τον Φεβρουάριο του 2003 κατά την διάρκεια των Προεδρικών εκλογών αναφερόμενος στις επιδιώξεις της δικής μας πλευράς κατά τις συζητήσεις του υπό εκκόλαψη σχεδίου Ανάν :
«...Eπιστρέφουν, τουλάχιστον, 90.000 πρόσφυγες υπό ε/κ διοίκηση και χιλιάδες άλλοι στις πατρογονικές εστίες τους, επιστρέφονται οι περιουσίες ή δίνονται αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες τους, απομακρύνεται ο σημαντικότερος αριθμός των εποίκων και αποχωρούν τα κατοχικά στρατεύματα...» ΚΥΠΕ 14/02/2003
10. Τον ίδιο.
Τέλος ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα πρέπει να απαντήσει στον ίδιο τον εαυτό του.
-Προεκλογική Συμφωνία με Δημοκρατικό Κόμμα - Προεδρικές Εκλογές 2013:
6. Χαρακτηριστικά λύσης: Παράγραφος(4) : «Η λύση πρέπει να προνοεί την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων. Ο εποικισμός είναι έγκλημα πολέμου και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται...»
- Ομιλία Νίκου Αναστασιάδη στη Διευρυμένη Κεντρική Επιτροπή του ΔΗΚΟ (Σαβ, 24 Νοεμβρίου 2012)
«...Οι λεγόμενες συγκλίσεις, όπως για παράδειγμα η εκ περιτροπής προεδρία, η παραμονή μεγάλου αριθμού εποίκων, και η πρόταση για τις τέσσερις ελευθερίες στους Τούρκους υπηκόους δεν συνάδουν με τις ευρωπαϊκές αρχές. Απορρίπτονται από τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελληνοκυπρίων, δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές και δεν θα περιλαμβάνονται στο πλαίσιο λύσης του Κυπριακού...»
«...Δεν μεταλλάσσομαι και δεν θα μεταλλαχθώ ποτέ αγαπητές φίλες και φίλοι. Με την ίδια παρρησία και θάρρος δηλώνω πως το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2004 δεν είναι μόνο σεβαστό αλλά και απόλυτα δεσμευτικό...»
«...Αυτή την προοπτική θα υπηρετήσουμε μαζί και με συνέπεια. Χωρίς καμία απόκλιση από τα συμφωνηθέντα, με τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης εθνικής σωτηρίας, έχοντας απόλυτη επίγνωση της ευθύνης που αναλαμβάνω...»
Συμπέρασμα: Η πλευρά μας έχει στα χέρια της σοβαρές νομικές και πολιτικές αποφάσεις σταθμός που μπορεί να αξιοποιήσει στον αγώνα της για ανατροπή της προσπάθειας της Τουρκίας για αλλαγή του δημογραφικού χαρακτήρα της Κύπρου. Κατά την άποψη μας ισχυρότερη είναι η ομοφωνία και η ενότητα στο εσωτερικό μέτωπο που υπήρχε διαχρονικά στο πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το θέμα του εποικισμού. Εκτίμηση μας είναι πως η σημερινή θέση του Προέδρου δημιουργεί νέα τετελεσμένα αλλά και σοβαρό ρήγμα στην ενότητα του εσωτερικού μετώπου.
Πηγές:
Ο εποικισμός υπό το Διεθνές πλαίσιο του Νικόλα Ιωαννίδη
Κείμενο ομόφωνων αποφάσεων εθνικού συμβουλίου 1989
Κείμενο ομόφωνων αποφάσεων εθνικού συμβουλίου 2009
Ομιλία Νίκου Αναστασιάδη στη Διευρυμένη Κεντρική Επιτροπή του ΔΗΚΟ (Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012)
ΚΥΠΕ Cyprus News Agency: News in Greek, 03-02-1 [03] (Κ) Πρόεδρος Κληρίδης - Κίνηση Υποστήριξης - Εκδήλωση