Υπάρχει λύση για το μεταναστευτικό;

Οι μπίζνες της διακίνησης ανθρώπων δεν μπορούν να παταχθούν με στρατιωτικά μέσα. Χρειάζεται διεθνής συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών. Την ίδια στιγμή η πιο αποτελεσματική στρατηγική ενάντια στους διακινητές είναι η δημιουργία εναλλακτικών δρόμων μετανάστευσης που να ανταποκρίνονται στα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των διαφορετικών πληθυσμών.
Joshua Zakary/Flickr

Στις 17 Σεπτεμβρίου το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε υπέρ του διαμοιρασμού 120.000 προσφύγων από την Ελλάδα, Ιταλία και Ουγγαρία προς τα υπόλοιπα κράτη μέλη, δίνοντας έτσι το «πράσινο φως» για να επαναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο διαπραγματευτικό τραπέζι την πρόταση αυτή ήδη στις 22 Σεπτεμβρίου, στην συνάντηση των Υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ. Η στιγμή ειναι ιστορική και κρίσιμη τόσο για την Ευρώπη όσο και για την διεθνή κοινότητα: οι Ουγγρικές αρχές χρησιμοποιούν πυροβόλα νερού και δακρυγόνα για να εμποδίσουν οικογένειες προσφύγων να περάσουν τα σύνορα της χώρας ενώ τόσο η Σερβία (η οποία δεν ειναι κρατος μέλος της ΕΕ) όσο και η Κροατία (το νεότερο κράτος μέλος της ΕΕ) διαβεβαιώνουν ότι θα κάνουν ό,τι τους ειναι δυνατόν για να παρέχουν προσωρινή φιλοξενία στους πρόσφυγες.

Οι διακινητές δεν είναι η αιτία της μετακίνησης πληθυσμών. Είναι απλά ένας ενδιάμεσος παράγοντας.

Η κρίση στη Συρία είναι μια από τις πολλές ενδείξεις ότι το τοπίο της διεθνούς μετανάστευσης και του ασύλου έχει αλλάξει ριζικά και καταδεικνύει ολοκάθαρα ότι η ΕΕ πρεπει να δράσει με τόλμη. Η προηγούμενη αυστηρά εφαρμοζόμενη διάκριση μεταξύ οικονομικών μεταναστών και προσφύγων δεν στέκει πια. Χρειαζόμαστε ένα μεγαλύτερο εύρος κατηγοριών που να ανταποκρίνονται στην σύνθετη πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε: Πρόσφυγες υπό την έννοια της Συνθήκης της Γενεύης (άνθρωποι που διώκονται προσωπικά στην χώρα καταγωγής τους). Αιτούντες άσυλο (άνθρωποι που χρήζουν διεθνούς προστασίας) οι οποίοι φεύγουν από χώρες που βρισκονται σε εμπόλεμη κατάσταση ή σε εμφύλια σύρραξη (όπως για παράδειγμα το Ιράκ, η Συρία, το Αφγανιστάν αλλά και η Σομαλία και η Ερυθραία). Περιβαλλοντικοί μετανάστες (άνθρωποι που έχασαν τα μέσα διαβίωσης τους λόγω της περιβαλλοντικής αλλαγής). Μετανάστες που ωθούνται από την φτώχεια (άνθρωποι που εγκαταλείπουν τις χώρες τους γιατί ζουν σε κατάσταση ένδοιας - αν και η αλήθεια είναι ότι αυτοί οι πληθυσμοί συνήθως δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να μεταναστεύσουν σε άλλη χώρα). Μετανάστες που ψάχνουν για μια καλύτερη ευκαιρία (άνθρωποι που αναζητουν μια καλύτερη δουλειά/εισόδημα/ζωή για τους ίδιους και τα παιδιά τους)

Οι διακινητές δεν είναι η αιτία της μετακίνησης πληθυσμών. Είναι απλά ένας ενδιάμεσος παράγοντας. Οι μετανάστες και οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν τις πολιτικές ελέγχου της μετανάστευσης απλά σαν εμπόδια που πρέπει να υπερπηδήσουν. Οι διακινητές τους βοηθούν σε αυτό το εγχείρημα, εφόσον βέβαια πληρωθούν αδρά. Οι μπίζνες της διακίνησης ανθρώπων δεν μπορούν να παταχθεί με στρατιωτικά μέσα. Χρειάζεται διεθνής συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών. Την ίδια στιγμή η πιο αποτελεσματική στρατηγική ενάντια στους διακινητές είναι η δημιουργία εναλλακτικών δρόμων μετανάστευσης που να ανταποκρίνονται στα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των διαφορετικών πληθυσμών.

Έτσι ενώ για τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο απαιτείται μια διεθνής συνεργασία στο επίπεδο του ΟΗΕ για να διαμοιρασθούν σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, Β. Αμερικής και Ωκεανίας, για τους περιβαλλοντικούς μετανάστες σχήματα διαπεριφερειακής μετεγκατάστασης ειναι καταλληλότερα (που θα επιτρέψουν στους πληθυσμούς αυτούς να φτιάξουν και πάλι την ζωή και την εργασία τους σε γειτονικές περιοχές με παρόμοια περιβαλλοντικά και κλιματικά χαρακτηριστικά). Καινοτόμα σχήματα ειναι απαραίτητα για την προσέλκυση οικονομικών μεταναστών ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τις δεξιότητες τους αλλά και ανάλογα με τις ανάγκες των Ευρωπαϊκών κοινωνιών.

Δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια μπροστά στην δημογραφική γήρανση της Ευρώπης και την δημογραφική ανάπτυξη της Αφρικής και της Ασίας. Χρειάζονται τολμηρές πρωτοβουλίες στον τομέα της οικονομικής μετανάστευσης που να αναγνωρίζουν ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες αν και στηρίζονται στην γνώση και την εξειδίκευση χρειάζονται και εργαζόμενους μεσαίας και χαμηλής ειδίκευσης στους τομείς της προσωπικής φροντίδας (ηλικιωμένοι, ανάπηροι, μικρά παιδιά), της γεωργίας και κτηνοτροφίας, αλλά και στην παροχή υπηρεσιών (μεταφορές, τουρισμός, ενδιαίτηση). Αυτές οι θέσεις εργασίας τις οποίες οι ντόπιοι περιφρονούν μπορούν να καλυφθούν από μετανάστες εργαζόμενους έχοντας διπλό θετικό πρόσημο, και για τις χώρες προέλευσης και για τις χώρες προορισμού.

Δημοφιλή