Brexit: Το «καθαρό» διαζύγιο της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. ξεκινά

Θα πάρει πολύ καιρό μέχρι να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες του Brexit. Λίγα θα συμβούν πριν τις γαλλικές και τις γερμανικές εκλογές. Τα πρώτα στάδια των διαπραγματεύσεων ίσως θα αρκεστούν στο να επικεντρωθούν στην υλικοτεχνική υποστήριξη και στο αντιφατικό ζήτημα της συνεισφοράς στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Οι συζητήσεις για μια μεταβατική περίοδο ίσως να μην ξεκινήσουν καν αυτή τη χρονιά. Η νέα εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. θα πρέπει πιθανότατα να περιμένει μέχρι το 2019 και μπορεί να πάρει το ελάχιστο πέντε χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί.
Yui Mok - PA Images via Getty Images

Η Τερέζα Μέι περιέγραψε συνοπτικά τη στρατηγική της Μ. Βρετανίας για το Brexit σε μια πολυαναμενόμενη ομιλία αυτή την εβδομάδα, πριν την ενεργοποίηση του άρθρου 50 αυτό το Μάρτιο. Η Μ. Βρετανία θέλει απόλυτο έλεγχο των συνόρων, παρόλα αυτά θα επιτρέψει τις εισροές μεταναστών, κυρίως από την υπόλοιπη Ε.Ε., βάσει των αναγκών της αγοράς εργασίας της και για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Το τίμημα που πληρώνει για αυτό είναι η απώλεια συμμετοχής στην ενιαία αγορά της Ε.Ε.

Η Μ. Βρετανία θα αναζητήσει μια νέα εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. Η Μ. Βρετανία περιμένει ακόμα πως αυτή η νέα συμφωνία θα βασιστεί στην αρχή του ελεύθερου εμπορίου. Παρόλα αυτά, θα παρέχει στη Μ. Βρετανία την ελευθερία να κάνει τις δικές της εμπορικές συμφωνίες με χώρες μη μέλη της Ε.Ε. Η Τερέζα Μέι τόνισε επίσης ότι η Μ. Βρετανία θα κάνει το καλύτερο δυνατό για να συμφωνηθεί μια μεταβατική περίοδος, προκειμένου να αποφευχθεί μια γρήγορη μετάβαση στους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου μετά τη διετή προθεσμία από τις διαπραγματεύσεις για το Brexit.

Η Ε.Ε. δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αποξενώσει τη Μ. Βρετανία, αλλά δε θέλει επίσης να διευκολύνει την έξοδο για αυτήν, ώστε να ακολουθήσουν κι άλλες χώρες.

Οι αγορές αντέδρασαν καλά στην ομιλία. Οι προσδοκίες ήταν χαμηλές, καθώς πρόσφατες διαρροές έκαναν λόγο για «σκληρό» Brexit της Μ. Βρετανίας, ακόμα και χωρίς μεταβατική περίοδο. Ήταν η πρώτη φορά που η Μέι παρουσίασε μια καλά ισορροπημένη ομιλία για το Brexit, απευθυνόμενη σε όλο το βρετανικό κοινό και το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ακροατήριο, παρά στην ίδια της την παράταξη. Το ότι έριξε το βάρος στην ανάγκη για ελεύθερο εμπόριο, τόσο με την εναπομείνασα Ε.Ε. όσο και με τον υπόλοιπο κόσμο, ήταν καλή είδηση. Και ακόμα περισσότερο, η αφοσίωσή της σε μια μεταβατική περίοδο είναι το κλειδί για να αποφευχθεί ένα ισχυρό σοκ στη Βρετανική οικονομία.

Παρόλα αυτά, βρισκόμαστε στην αρχή μιας αρκετά μακράς και απολύτως σύνθετης διαδικασίας, με ένα κατακλυσμό ειδήσεων στη διάρκεια μιας πολύ δύσκολης διαπραγμάτευσης. Η κυβέρνηση της Μ. Βρετανίας θα πρέπει να προσπαθήσει να ισορροπήσει την ανάγκη να ανταποκριθεί στο δημοψήφισμα της περασμένης χρονιάς και να έχει ένα «καθαρό» διαζύγιο από την Ε.Ε., με την ανάγκη αντιμετωπίσει τους κινδύνους της βρετανικής οικονομίας στη διάρκεια της προσαρμογής και να βρει νέους τρόπους ανάπτυξης. Η Ε.Ε. δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να αποξενώσει τη Μ. Βρετανία, αλλά δε θέλει επίσης να διευκολύνει την έξοδο για αυτήν, ώστε να ακολουθήσουν κι άλλες χώρες. Η πρόσφατη ρητορική του νεοεκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για ένα πιθανό ντόμινο που θα ακολουθήσει το Brexit, δεν διευκολύνει την κατάσταση.

Θα πάρει πολύ καιρό μέχρι να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες του Brexit. Λίγα θα συμβούν πριν τις γαλλικές και τις γερμανικές εκλογές. Τα πρώτα στάδια των διαπραγματεύσεων ίσως θα αρκεστούν στο να επικεντρωθούν στην υλικοτεχνική υποστήριξη και στο φλέγον ζήτημα της συνεισφοράς στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Οι συζητήσεις για μια μεταβατική περίοδο ίσως να μην ξεκινήσουν καν αυτή τη χρονιά. Η νέα εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. θα πρέπει πιθανότατα να περιμένει μέχρι το 2019 και μπορεί να πάρει το ελάχιστο πέντε χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί. Τα οικονομικά δεδομένα παραμένουν ισχυρά μέχρι τώρα και η οικονομία δεν έχει αντιδράσει στην αβεβαιότητα που ακολουθεί, αλλά τα χειρότερα ίσως να μην έχουν έρθει ακόμα.

Δημοφιλή