Η Τουρκία αλλάζει

Η ανακοίνωση του Τούρκου Πρόεδρου , Ταγίπ Ερντογάν ότι θα επαναφέρει την διδασκαλία των Οθωμανικών ως υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία της Τουρκίας δεν αποτελεί προσπάθεια επαναφεύρεσης ενός ένδοξου παρεθόντος αλλά ευθεία ρήξη με την κληρονομία του Κεμάλ Ατατούρκ που κατήργησε την εκμάθηση των Οθωμανικών στα σχολεία της γείτονας χώρας ως ένα από τα πολλά μέτρα για την εκκοσμίκευση της κοινωνίας.
ADEM ALTAN via Getty Images

Η Τουρκία αλλάζει. Η μεγαλύτερη γοητεία αλλά και πρόκληση για κάποιον δημοσιογράφο ή μη που παρακαλουθεί τα τεκταινόμενα στην γείτονα χώρα είναι ότι οι συνισταμένες του χθες δεν έχουν καμμία σχέση με τις συνισταμένες του σήμερα.

Πολλά ΜΜΕ , ειδικά Ελληνικά, εστιάζουν περισσότερο στις αυτοκρατορικές εξάρσεις μεγαλομανιας και «αυτοκρατορικού» νεοπλουτισμού του Τούρκου Προέδρου Ταγιπ Ερντογάν παρά στις υπόγειες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στο κοινωνικό υπόστρωμα της χώρας αυτής.

Η σταδιακή και σταθερή μετατροπή της Τουρκίας σε νεο-οθωμανική περιφερειακή δύναμη αποτελεί το νούμερο ένα στόχο του πολιτικού κατεστημένου της Τουρκίας όπως αυτό εκφράζεται από τον Ερντογάν και τον Τούρκο Πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου. Αυτό όμως το δόγμα μπορεί να εφαρμόζεται στο Εξωτερικό με την καλλιέργεια σχέσων οικονομικής εξάρτησης με χώρες των Βαλκανίων , όπως την Αλβανία αλλά στο εσωτερικό απαιτεί την μετατροπή μιας , βίαια σε ορισμένες εκφάνσεις της, κοσμικής κοινωνίας σε έναν μετριοπαθή ισλαμισμό με μανδύα νεο-οθωμανικής αυτοκρατόριας.

Οι εσωτερικές διεργασίες στην Τουρκική κοινωνία δεν είναι αναίμακτες. Κοινωνία κατεξοχήν διχασμένη που θα βρει με πολύ μεγάλη δυσκολία έναν κοινό βηματισμό για να μετασχηματιστεί σε μια θρησκευόμενη μάζα μικροαστών που θα ελέγχεται από μια νεο-ισλαμική επιχειρηματική ελίτ που αρχίζει και αποκτά χαρακτηριστικά status quo.

Σε αυτό το πλαίσιο η ανακοίνωση του Τούρκου Πρόεδρου , Ταγίπ Ερντογάν ότι θα επαναφέρει την διδασκαλία των Οθωμανικών ως υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία της Τουρκίας δεν αποτελεί προσπάθεια επαναφεύρεσης ενός ένδοξου παρεθόντος αλλά ευθεία ρήξη με την κληρονομία του Κεμάλ Ατατούρκ που κατήργησε την εκμάθηση των Οθωμανικών στα σχολεία της γείτονας χώρας ως ένα από τα πολλά μέτρα για την εκκοσμίκευση της κοινωνίας.

Η αντίδραση της αστικής τάξης , όπως αυτή εκφράζεται ακόμη από το αντιπολιτευόμενο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP , και από μερίδα του Τύπου ήταν έντονη. Κάτι που φάνταζε ως εφιάλτης πλέον είναι κοινωνική πραγματικότητα. Η πολιτιστική κληρονομία του Ατατούρκ που γαλούχησε γενιές Τούρκων αποσυντίθεται και στην θέση της παίρνει θέση ένα νέο εθνικό αφήγημα που έχει ως κεντρικό παράγοντα το πρόσωπο του Ταγιπ Ερντογάν και αναφορές στο αυτοκρατορικό παρεθλόν της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Ερντογάν όμως και ο Νταβούτογλου δεν κάνουν πίσω.

Όχι από πείσμα. Αλλά γιατί το πιστεύουν. Θεωρούν ότι στρατηγικός στόχος της Τουρκίας πρέπει να είναι η επιστροφή της στις ρίζες. Και όχι στις ρίζες του κοσμικού και ''Ευρωπαίκού' μοντέλου που πρότεινε και καθιέρωσε , με κόστος κοινωνικό, ο Κεμάλ Ατατούρκ,αλλά στις ρίζες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στο επόμενο τερεν που θα παιχτεί ίσως και ο τελικός γύρος της αντιπαράθεσης είναι στην πρόταση του Κυβερνητικού Κόμματος να σχεδιάσει το Επίσημο Εμβλημα της Τουρκικής Δημοκρατίας. Μπορεί η πρόταση στο Κοινοβούλιο να έγινε μόνο απο μια μικρή μερίδα βουλευτών, αλλά ο Ερντογάν μας έχει αποδείξει ότι δεν πιστεύει στην αυτενέργεια των στελεχών του.

Οι αλλαγές αυτές αρχίζουν να επηρεάζουν όχι μόνο την καθημερινότητα του μέσου Τούρκου, που πρέπει να αρχίζει να συνηθίζει στην ιδέα της μαντίλας, αλλά και της ευρύτερης Μεσογείου. Ο επαναπροσδιορισμός της Τουρκίας είναι εύκολο να τον κατατάξεις σε μια κρίση μεγαλοιδεατισμού του Ερντογάν. Το δύσκολο είναι να αντιληφθείς ότι το '' κλείσιμο '' του ματιού της Τουρκίας μπρος την Ανατολή με παράλληλη δημιουργία ζωνών επιρροής στην περιοχή στα πρότυπα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κάποια στιγμή θα αναγκάσει και την χώρα μας να επαναπροσδιορίσει στόχους.

Δημοφιλή