«Τα σκυλιά ουρλιάζουν, αλλά το καραβάνι προχωρά»
Αυτή την παλιά αραβική παροιμία χρησιμοποίησε ο Αλέξης Τσίπρας στην πρόσφατη ομιλία του στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ για να περιγράψει τις «σκοτεινές» διαπλεκόμενες δυνάμεις που, κατά τον ίδιο, επιθυμούν την πτώση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, διακινώντας φήμες περί οικουμενικής κυβέρνησης.
Εδώ ταιριάζει ένα παλιό πολιτικό ανέκδοτο που άκουσα πρόσφατα:
Ένας νέος και άπειρος Πρωθυπουργός μιας φανταστικής χώρας, που μόλις εκλέχτηκε, ζητάει την συμβουλή του προηγούμενου και πιο έμπειρου Πρωθυπουργού για τον τρόπο αντιμετώπισης κυβερνητικών κρίσεων. Αυτός του δίνει τρεις αριθμημένους φακέλους από το 1 έως το 3 και του λέει:
«Πάρε αυτούς τους τρεις φακέλους και όποτε αντιμετωπίσεις σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης της κυβέρνησής σου, άνοιξε έναν φάκελο, με την σειρά όμως που είναι αριθμημένοι».
Ο νέος Πρωθυπουργός παίρνει τους τρεις φακέλους και ευχαριστεί τον πρώην για την βοήθειά του. Μετά από μερικούς μήνες ξεσπάει μια μίνι κρίση στην κοινοβουλευτική ομάδα του κυβερνώντος κόμματος, επειδή έπρεπε να ψηφιστεί κάποια σημαντική περικοπή στις δημόσιες δαπάνες. Γεμάτος περιέργεια, ο νέος Πρωθυπουργός προσφεύγει στους φακέλους που κρατούσε φυλαγμένους στο γραφείο του και ανοίγει τον φάκελο νούμερο 1:
«Ρίξε το φταίξιμο σε μένα»
Την επόμενη μέρα ο Πρωθυπουργός ανεβαίνει στο βήμα της Βουλής και εκφωνεί έναν πύρινο λόγο, καταγγέλλοντας την προηγούμενη κυβέρνηση που του παρέδωσε «καμμένη γη». Έτσι καταφέρνει να συσπειρώσει του βουλευτές του και περνά τα μέτρα χωρίς σημαντικές απώλειες ψήφων.
Μετά από ένα χρόνο, ξεσπά νέα σοβαρή κρίση στο κυβερνητικό στρατόπεδο, επειδή έπρεπε να ψηφιστούν περικοπές στις συντάξεις. Ο Πρωθυπουργός ανοίγει τον φάκελο νούμερο 2:
«Ρίξε το φταίξιμο στην διαπλοκή, την διαφθορά και τα μέσα ενημέρωσης»
Την επόμενη μέρα εκφωνεί έναν συναισθηματικά φορτισμένο λόγο στη Βουλή, καταγγέλλοντας τις δυνάμεις του κατεστημένου και της διαπλοκής, που συνωμοτούν κατά της ηθικής κυβέρνησής του. Οι βουλευτές του χειροκροτούν κατενθουσιασμένοι, όρθιοι από τα έδρανα της Βουλής και τα μέτρα περνούν εύκολα χωρίς κυβερνητικές απώλειες.
Λίγους μήνες μετά, η κυβέρνηση αποφασίζει σημαντική αύξηση της φορολογίας εισοδήματος. Πολλοί κυβερνητικοί βουλευτές δηλώνουν στα κανάλια ότι θα καταψηφίσουν αυτούς τους άδικους φόρους που πλήττουν το λαϊκό εισόδημα. Ο Πρωθυπουργός της ιστορίας μας ανοίγει αγωνιώντας και τον τελευταίο φάκελο νούμερο 3:
«Ετοίμασε τους ίδιους τρεις φακέλους για τον επόμενο»
Το ανέκδοτο αυτό μας θυμίζει την ρητορεία που χρησιμοποίησαν όλοι οι προηγούμενοι Πρωθυπουργοί, όλων των παρατάξεων, όταν βρέθηκαν μπροστά σε δύσκολες κυβερνητικές επιλογές. Και ο τρίτος φάκελος ανοιγόταν πάντα από τους προηγούμενους Πρωθυπουργούς τη στιγμή που αποφάσιζαν να προσφύγουν σε πρόωρες εκλογές, πέφτοντας από την εξουσία.
Ο Αλέξης Τσίπρας είχε ανοίξει τον πρώτο φάκελο από την αρχή της διακυβέρνησής του και τώρα άνοιξε και τον δεύτερο φάκελο, επικαλούμενος «σκοτεινές» δυνάμεις και ανίερες συμμαχίες που επιζητούν την πτώση του. Και όλα αυτά μέσα σε δύο μόλις μήνες από την τελευταία εκλογή του. Η φθορά της κυβέρνησης από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα είναι ραγδαία και συνεχίζει ασυγκράτητη. Στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις αυτό φαίνεται καθαρά, αλλά κυρίως προκύπτει από τις καθημερινές συζητήσεις που όλοι ακούμε γύρω μας.
Το παράδοξο είναι ότι τα αντιπολιτευόμενα κόμματα(που τα περισσότερα μόνο άμοιρα δεν είναι της κρίσης)πέφτουν ραγδαία κι αυτά στις δημοσκοπήσεις και δεν μοιάζουν ικανά να αντιμετωπίσουν σύντομα στα ίσια τον Αλέξη Τσίπρα, που μοιάζει να παίζει δίχως αντίπαλο. Στο προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στην κάκιστη εικόνα της Νέας Δημοκρατίας που επιτείνει την πολιτική κρίση στη χώρα μας.
Μετά την ομιλία του Πρωθυπουργού στην κοινοβουλευτική του ομάδα κατανοούμε καλύτερα γιατί ζητήθηκε το πρόσφατο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών. Ήταν ξεκάθαρα ένα επικοινωνιακό τρικ, για να εκθέσει την δοκιμαζόμενη αυτήν την εποχή Νέα Δημοκρατία, να εκθέσει το ΠΑΣΟΚ ως «ουρά» της Ν.Δ., να προσεγγίσει τον Βασίλη Λεβέντη για πιθανή συνεργασία (ο οποίος δικαίως διστάζει, φοβούμενος να μετατραπεί σε νέα ΔΗΜΑΡ ή ΛΑΟΣ) και τελικά να καταφέρει την συσπείρωση των βουλευτών του, ενόψει κρίσιμων νομοσχεδίων που πρόκειται να ψηφιστούν.
Το Συμβούλιο Αρχηγών προβλέπεται στο Σύνταγμα για κρίσιμα εθνικά θέματα και είχε συγκληθεί μεταπολιτευτικά μόνο 5 φορές έως το 2009, κυρίως για το θέμα του Σκοπιανού. Από το 2010 συγκλήθηκε άλλες 9 φορές, για σημαντικά θέματα, κυρίως οικονομίας/μνημονίου ή σχηματισμού κυβέρνησης (σε κάποια από αυτά ο Αλέξης Τσίπρας αρνήθηκε να συμμετάσχει). Η τελευταία φορά ήταν η πρόσφατη και θεωρητικά σε αυτήν ζητήθηκε η συμφωνία των κομμάτων για το μεταναστευτικό και η κοινή δήλωση των Αρχηγών περί μη περαιτέρω περικοπής των συντάξεων. Κάτι τελείως αυτονόητο, προφανές και περιττό για Συμβούλιο Αρχηγών, ειδικά όταν οι αποφάσεις έχουν ήδη ληφθεί και συμπεριληφθεί στον υπό ψήφιση προϋπολογισμό του 2016.
Η αναμενόμενη άρνηση των κομμάτων να συναινέσουν έδωσε την κατάλληλη ευκαιρία στον Πρωθυπουργό για ένα πύρινο καταγγελτικό διάγγελμα αμέσως μετά το Συμβούλιο και για μια επίσης φορτισμένη ομιλία στην κοινοβουλευτική του ομάδα, που αποκλειστικό σκοπό είχε την συσπείρωση των βουλευτών του.
Η κίνησή του όμως αυτή (παραδόξως) βοηθά και τα στελέχη των υπολοίπων κομμάτων να συσπειρωθούν και να «σηκώσουν το γάντι», καταγγέλλοντας με την σειρά τους την κυβέρνηση με δικούς τους αντίστοιχους πύρινους λόγους. Άρα όλοι βγαίνουν κερδισμένοι από αυτό το ιδιότυπο Συμβούλιο Αρχηγών και το χρησιμοποιούν όπως τους συμφέρει.
Τα σενάρια περί οικουμενικής κυβέρνησης συνεχίζουν να διακινούνται στα δημοσιογραφικά στέκια και ίσως έχουν κάποια βάση, λαμβάνοντας υπόψη την δυσκολία των νομοσχεδίων που έρχονται, την ισχνή πλειοψηφία της κυβέρνησης, την ανάγκη να νιώθουν οι ευρωπαίοι εταίροι ότι το πρόγραμμα θα συνεχίσει να εφαρμόζεται απρόσκοπτα και εν τέλει την κόπωση των πολιτών από τις υποσχέσεις των κομμάτων, που δεν πραγματοποιήθηκαν όταν έγιναν κυβέρνηση.
Οι οικουμενικές κυβερνήσεις απέτυχαν, όσες φορές δοκιμάστηκαν στο παρελθόν, γιατί κάθε κόμμα επιδίωκε το δικό του μικροκομματικό όφελος και όχι την εύρυθμη λειτουργία την κοινής κυβέρνησης. Ίσως πρέπει ο Αλέξης Τσίπρας να κυβερνήσει μόνος για κάποιο διάστημα και τελικά να κριθεί για τις επιλογές του, τις παραλείψεις του, όσα υποσχόταν και όσα τελικά έκανε. Το πικρό αυτό ποτήρι ίσως πρέπει να το πιει μόνος (όπως το ήπιαν και οι προηγούμενοι κυβερνώντες και τιμωρήθηκαν πολιτικά) και να απομυθοποιηθεί, αν τελικά δεν καταφέρει να τιθασεύσει αυτή την αδηφάγο κρίση.
Οι προηγούμενες κυβερνήσεις, που κυβέρνησαν εντός κρίσης, άντεξαν περίπου δύο με δυόμιση χρόνια, όσο είχαν την υποστήριξη των ευρωπαίων εταίρων. Αυτή η κυβέρνηση (με την ευρύτερη έννοια της κυβέρνησης της αριστεράς) βρίσκεται ακόμα στους 10 μήνες.
Πόσον καιρό θα αντέξει ακόμα πιστεύετε;