Επτά μήνες μετά την υπογραφή του 3ου μνημονίου η πρώτη αξιολόγηση είναι στον αέρα, ενώ η εφαρμογή της συμφωνίας περιορίζεται μόνο στα φορολογικά μέτρα, χωρίς να έχει πραγματοποιηθεί ούτε μια από τις θετικές δράσεις που προβλέπονται. Μερικές εξ αυτών είναι οι εξής:
•Αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης.
•Αξιολόγηση δημοσίων υπαλλήλων
•Εξοικονόμηση πόρων από τη συγχώνευση ή κατάργηση ανενεργών και παρασιτικών δημόσιων οργανισμών
•Μείωση φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου
•Πλαίσιο δράσης για τη βελτίωση της είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών και την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας
•Άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων
•Επιτάχυνση του χρόνου απονομής δικαιοσύνης
•Σχέδιο προώθησης των εξαγωγών
•Στρατηγική για την ανταγωνιστικότητας της γεωργίας
Αντί να υλοποιήσει τις παραπάνω σημαντικές βελτιώσεις, να μειώσει τις κρατικές σπατάλες και να δώσει έμφαση στη δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος για επενδύσεις, η κυβέρνηση προχώρησε αυτό το διάστημα στις εξής ενέργειες:
•15.500 προσλήψεις στο δημόσιο (πηγή: apografi.gov.gr), επιβαρύνοντας τον προϋπολογισμό κατά 400 εκ / έτος
•Στήσιμο ενός κομματικού κρατικού μηχανισμού με καταστρατήγηση κάθε θεσμού αξιοκρατίας και διαφάνειας
•Υπερφορολόγηση των παραγωγικών ομάδων και της μεσαίας τάξης
•(Σχεδιάζει) κατακόρυφη αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, επιφέροντας ανεπανόρθωτο χτύπημα στους εν ενεργεία εργαζομένους
•Απαξίωση των ανεξάρτητων αρχών και προσπάθεια παρέμβασης στο χώρο της δικαιοσύνης και του τύπου
•Ξήλωμα των μεταρρυθμίσεων στο χώρο της παιδείας
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη διαφωνία των δανειστών για το ύψος του δημοσιονομικού κενού, μειώνουν σημαντικά τις πιθανότητες να κλείσει σύντομα με επιτυχία η αξιολόγηση. Η αγορά όμως ασφυκτιά, ενώ πρέπει να πληρωθούν σχεδόν €8 δισ. δόσεις προς ΔΝΤ και ΕΚΤ μέχρι τον Ιούλιο.
Από την άλλη μεριά, η εκρηκτική κατάσταση στο προσφυγικό, το κλείσιμο των συνόρων και η αδυναμία συντονισμένης δράσης από τις ευρωπαϊκές χώρες ενδέχεται να οδηγήσουν σε αύξηση του ποσοστού των Ελλήνων ευρωσκεπτικιστών.
Μπροστά λοιπόν στο διπλό αδιέξοδο που τείνει να δημιουργηθεί, είναι πιθανό οι κυβερνώντες να θέσουν και πάλι στους πολίτες ένα νέο δίλημμα: κλείσιμο της αξιολόγησης με νέα μέτρα ή επιστροφή στη δραχμή;
Το επιχείρημα που θα χρησιμοποιήσουν θα είναι ότι η χώρα θα ακολουθήσει αυτόνομη νομισματική πορεία, έχοντας τη δυνατότητα να τυπώνει συνεχώς νέο χρήμα, ώστε να πληρώνει μισθούς - συντάξεις, να δίνει παροχές και να κάνει προσλήψεις. Ασφαλώς το επιχείρημα αυτό είναι τόσο αφελές, όσο και το επιχείρημα ότι από μια χρεοκοπία της Ελλάδας θα καταρρεύσουν οι παγκόσμιες αγορές.
Η χώρα όπως είναι σήμερα, χωρίς διαρθρωτικές αλλαγές, χωρίς αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, χωρίς παραγωγική οικονομία, χωρίς κοινωνικό κράτος, δε μπορεί να ορθοποδήσει με κανένα νόμισμα.
Οι παθογένειες που οδήγησαν στη χρεοκοπία του 2010 και ευθύνονται για την κρίση ζουν και βασιλεύουν. Παρότι έχει μειωθεί σημαντικά το εγχώριο εισόδημα σε αυτά τα 6 χρόνια, η χώρα δεν έχει συντριβεί. Η χρήση από το απόθεμα πλούτου που δημιουργήθηκε τις προηγούμενες δεκαετίες (σε ατομικό επίπεδο), καθώς και η λήψη από τον μηχανισμό στήριξης συνολικά €230 δισ. (€205 ΔΝΤ από Ευρώπη + €25 δισ. από ΔΝΤ) κρατούν ακόμη την οικονομία ζωντανή.
Με την επιστροφή στη δραχμή, οι θυσίες 6 ετών θα πάνε χαμένες. Η αναμενόμενη μεγάλη υποτίμηση του νέου νομίσματος, σε συνδυασμό με τη συνεχή εκτύπωση χρήματος για την κάλυψη των βασικών αναγκών του κράτους, θα οδηγήσουν σε τεράστιο πληθωρισμό, με αποτέλεσμα αυτό το χρήμα να χάσει την αξία του. Το υπάρχον χρέος σε Ευρώ αυτόματα θα αυξηθεί λόγω του υποτιμημένου νομίσματος, ενώ η αδυναμία αποπληρωμής του θα οδηγήσει σε νέα χρεοκοπία και πολύ πιθανό σε νέο, επαχθέστερο μνημόνιο, μόνο από το ΔΝΤ αυτή τη φορά. Οι εισαγωγές σε ξένο νόμισμα θα καταστούν πανάκριβες, φέρνοντας σε πολύ δύσκολη θέση τις επιχειρήσεις και επιφέροντας ελλείψεις βασικών αγαθών. Επιπλέον, η διπλωματική και οικονομική απομόνωση της Ελλάδας σε μια πολύ κρίσιμη διεθνή γεωπολιτική συγκυρία, μόνο κινδύνους μπορεί να γεννήσει. Ακόμη και το αυξημένο συνάλλαγμα από την άνοδο του τουρισμού δε θα μπορέσει να καλύψει τη χασούρα των επιχειρήσεων του κλάδου από τη μειωμένη αξία του νέου νομίσματος.
Αν δε διορθώσουμε χρόνιες παθογένειες και λανθασμένες αντιλήψεις, είτε με δραχμή είτε με ευρώ θα είμαστε υπό κηδεμονία και επιτήρηση. Θα τρώμε τις σάρκες μας και θα μας φταίνε πάντα οι κακοί ξένοι και όχι ο κακός μας εαυτός. Ας αλλάξουμε λοιπόν πρώτα εμείς προς το καλύτερο πριν σκεφτούμε για αλλαγή νομίσματος.