«Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»: Λίλη Τέγου ή Τοτίνα Λα Κρότσε;

Η Λίλη Τέγου είναι ηθοποιός και μουσικός με πολλές παραστάσεις στο ενεργητικό της. Φέτος συμμετέχει στο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», του Σικελού νομπελίστα Λουίτζι Πιραντέλο, που παίζεται στο θέατρο «Στούντιο Κυψέλης». Συναντήσαμε την Λίλη Τέγου λίγες μέρες μετά την πρεμιέρα της παράστασης και μας μίλησε για αυτό το ιδιόμορφο αλλά πολύ σημαντικό έργο του μεγάλου Ιταλού δραματουργού και λογοτέχνη.

Η Λίλη Τέγου είναι ηθοποιός και μουσικός με πολλές παραστάσεις στο ενεργητικό της. Φέτος συμμετέχει στο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», του Σικελού νομπελίστα Λουίτζι Πιραντέλο, που παίζεται στο θέατρο «Στούντιο Κυψέλης». Συναντήσαμε την Λίλη Τέγου λίγες μέρες μετά την πρεμιέρα της παράστασης και μας μίλησε για αυτό το ιδιόμορφο αλλά πολύ σημαντικό έργο του μεγάλου Ιταλού δραματουργού και λογοτέχνη.

Οι τρεις αδερφές Λα Κρότσε: Μομίνα (Σοφία Μπεράτη), Τοτίνα (Λίλη Τέγου) και Ντορίνα (Ζορζέτ Μιρόν)

- Τι το ιδιαίτερο έχει ως θεατρικό έργο το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»;

- Το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» κινείται ταυτόχρονα σε δύο επίπεδα. Από τη μια έχουμε τα πρόσωπα του έργου και από την άλλη τους ηθοποιούς που τα υποδύονται. Στη σκηνή δηλαδή σπάμε και είμαστε και ο ηθοποιός και ο ρόλος. Ο θεατής βλέπει και το έργο αυτό καθ' εαυτό και την προετοιμασία του. Βλέπει επί σκηνής πώς στήνεται μια παράσταση. Έχουμε αυτό που λέμε «θέατρο μέσα στο θέατρο». Μπορούμε όμως να μπαίνουμε μέσα στο έργο και να βγαίνουμε από αυτό. Βλέπουμε δηλαδή μια ομάδα ανθρώπων να συμπεριφέρονται ως φυσιολογικές υπάρξεις και ξαφνικά να λειτουργούν μέσω των ρόλων τους. Αυτό κάποιες φορές εναλλάσσεται πολύ γρήγορα και αναρωτιέσαι τότε αν ο χαρακτήρας που βλέπεις στην συγκεκριμένη στιγμή είναι ο ρόλος ή ο ίδιος ο ηθοποιός. Ίσως η ιδιομορφία αυτή αποτελεί την αιτία για την οποία το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα θεατρικά έργα.

- Ποια είναι λοιπόν η υπόθεση αυτού καθ' εαυτού του έργου;

- Το έργο διαδραματίζεται την δεκαετία του ΄50 σε ένα χωριό της Σικελίας και μιλάει για μια οικογένεια, την οικογένεια Λα Κρότσε, που την απαρτίζουν ο πατέρας, η μητέρα και οι τρεις κόρες τους. Οι Λα Κρότσε ζουν μια πολύ ελεύθερη ζωή σε σχέση με την εποχή και με τον τόπο που μένουν και προκαλούν πολύ με την συμπεριφορά τους. Είναι συνέχεια σε πάρτι, συχνάζουν στο τοπικό καμπαρέ, δέχονται στο σπίτι τους αξιωματικούς της αεροπορίας που μένουν εκεί κοντά. Κάποιες φορές πηγαίνουν στην όπερα κάνοντας πάντα εντύπωση, αλλά με την κακή έννοια. Γενικά έχουν έναν τρόπο ζωής πολύ πιο ελεύθερο από όσο θα μπορούσε να αντέξει η Σικελική επαρχία εκείνης της εποχής.

- Εσύ ποιον ρόλο έχεις;

- Εγώ υποδύομαι την Τοτίνα Λα Κρότσε. Είναι η μεσαία κόρη της οικογένειας, η οποία καταφέρνει τελικά να διαπρέψει και να γίνει αυτό που θέλει στην ζωή της, παρόλο που οι άλλοι δεν θεωρούν πως έχει τα προσόντα για κάτι τέτοιο.

Η Λίλη Τέγου ως Τοτίνα Λα Κρότσε.

- Αυτά όσον αφορά το έργο. Τι συμβαίνει από την άλλη μεριά με τον θίασο που θέλει να το ανεβάσει;

- Ο θίασος που συναντάμε στο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» είναι γεμάτος εντάσεις. Υπάρχει ένας σκηνοθέτης που θέλει να φέρει το καινούργιο στο θέατρο κάνοντας ανατροπές, βάζοντας διάφορα εφέ, χρησιμοποιώντας αυτοσχεδιασμούς. Δηλαδή δεν έχει δώσει κείμενο στην ομάδα των ηθοποιών του και εκείνοι προσπαθούν αυτοσχεδιάζοντας να βγάλουν την ροή του έργου που περιγράψαμε πριν. Εκεί είναι που υπάρχουν και οι κόντρες μεταξύ τους, γιατί ο καθένας θεωρεί ότι έχει την ελευθερία να πει και να κάνει ό,τι θέλει.

- Γιατί επιλέξατε να ανεβάσετε το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»;

- Η επιλογή έγινε από τον σκηνοθέτη της παράστασης, τον Γιώργο Λιβανό, που έχει και την ομάδα «Θεατρίνων Θεατές». Εγώ δεν συμμετείχα στην επιλογή, αλλά μου άρεσε το έργο και όταν μου πρότειναν να παίξω κι εγώ, χάρηκα πολύ. Τώρα, γιατί το επέλεξαν; Το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» είναι ένα ιδιαίτερο έργο, όπως είπαμε. Έχει ως θέμα του ένα εξίσου ιδιαίτερο επάγγελμα, το οποίο ο θεατής βλέπει συνήθως από την «έξω μεριά». Στην παράσταση όμως, βλέπουμε τον κόσμο του θεάτρου από μέσα. Βλέπουμε δηλαδή πώς λειτουργούν και αλληλεπιδρούν οι ηθοποιοί μεταξύ τους και με ποιες διαδικασίες. Επίσης, πιστεύω ότι το έργο θίγει κι άλλα ζητήματα, που είναι πάντα επίκαιρα.

- Τι είδους ζητήματα; Πώς είναι σήμερα επίκαιρο το «Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε»;

- Ουσιαστικά το έργο θίγει το ζήτημα της εξουσίας. Ο σκηνοθέτης είναι ο ηγέτης της ομάδας, αυτός που έχει την δύναμη. Πώς μπορεί λοιπόν να επιβάλλει την γνώμη του ή τις ιδέες του και να διατηρήσει την εξουσία του πάνω στους ηθοποιούς; Αντίστροφα, όταν οι ηθοποιοί ενώνονται και συνειδητοποιούν ότι είναι ισχυρότεροι από τον σκηνοθέτη, πώς μπορούν να πετάξουν έξω τον ηγέτη τους και να πάρουν οι ίδιοι την εξουσία; Νομίζω δηλαδή ότι το έργο έχει να κάνει με αυτό, με ποιος έχει την δύναμη. Πόση ισχύ μπορεί να έχει η ομάδα ή η μονάδα. Το ζήτημα της εξουσίας και της ισχύος είναι επίκαιρο από την γέννηση του κόσμου, πριν καν εμφανιστεί ο άνθρωπος. Ποιος θα επικρατήσει π.χ ο ήλιος ή η σελήνη; Η ημέρα ή η νύχτα. Αυτό το ζήτημα θίγει κατά την γνώμη μου το έργο, αρκεί να μην το δούμε επιφανειακά.

- Πώς αντιδρά το κοινό στις παραστάσεις που έχετε δώσει μέχρι στιγμής;

- Δόξα τω Θεώ έχουμε καλή ανταπόκριση για την ώρα. Το κοινό δείχνει να του αρέσει το έργο και νομίζω ότι πιάνει και το μήνυμά του. Τουλάχιστον με όσους θεατές έτυχε να μιλήσω, έδειχναν ότι μπορούσαν να δουν και τι υπάρχει πίσω από το κείμενο. Καταλάβαιναν δηλαδή ότι το έργο δεν είναι απλώς η ιστορία μιας προκλητικής οικογένειας με έναν καταπιεσμένο πατέρα, μια δυναμική μητέρα και τρεις κακομαθημένες κόρες. Μπορούσαν να διακρίνουν την σύγκρουση ανάμεσα σε αυτόν που έχει την εξουσία και σε εκείνους που ενώνονται για να τον ανατρέψουν και να του την πάρουν. Κάτι άλλο που αρέσει στους θεατές είναι τα τραγούδια της παράστασης.

- Πες μας λίγο για αυτά τα τραγούδια.

- Είναι τραγούδια που γράφτηκαν αποκλειστικά για την παράσταση, τόσο επειδή τα ζητάει το έργο όσο και επειδή ο Λιβανός θέλει να εμπλουτίζονται οι παραστάσεις του με ζωντανή μουσική. Υπάρχει δηλαδή κι αυτή η ιδιαιτερότητα. Την μουσική έχει γράψει ο Σάκης Τσιλίκης και τους στίχους η Ροζίτα Σόκου, η οποία έκανε και την μετάφραση γενικά όλου του έργου.

- Είναι η πρώτη φορά που παίζεται το συγκεκριμένο έργο στην Ελλάδα;

- Όχι, είναι η τέταρτη. Πρώτη φορά ανέβηκε το 1961 από τον θίασο του Δημήτρη Μυράτ. Η δεύτερη φορά ήταν το 1992 σε σκηνοθεσία Μηνά Κωνσταντόπουλου και η τρίτη το 1997 από τον Σπύρο Ευαγγελάτο.

- Πώς προέκυψε η συνεργασία με τον Γιώργο Λιβανό, τον σκηνοθέτη της παράστασης;

- Με τον Γιώργο Λιβανό συναντηθήκαμε το 2012, μέσω μιας ακρόασης για το έργο του Ίψεν «Η Κωμωδία του έρωτα», το οποίο παιζόταν για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Ο Λιβανός έψαχνε τότε για ηθοποιούς που γνωρίζουν κάποιο μουσικό όργανο. Μετά βρεθήκαμε ξανά σε δύο θεατρικά του Γιάννη Σολδάτου, στα οποία συμμετείχα: το 2015 στο «Όταν ο Παζολίνι συνάντησε το αγόρι που του πρόσφερε τον θάνατο» και πέρυσι στο «Ο Φελίνι και τα όνειρα των κλόουν».

- Για ποια περίοδο θα παίζεται το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»; Ποιες είναι οι μέρες και ώρες των παραστάσεων;

- Παίζουμε κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15. Οι παραστάσεις ξεκίνησαν στις 16 Οκτωβρίου και θα συνεχιστούν μέχρι την Κυριακή των Βαΐων. Τότε τελειώνει τυπικά η σαιζόν των θεάτρων. Αν όλα πάνε καλά θα έχουμε παράταση για ένα μήνα περίπου, μέχρι τον Μάιο.

- Αν έπρεπε να δώσεις έναν άλλον τίτλο, στο «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», ποιος θα ήταν αυτός;

- Θα έδινα τον τίτλο «Και πάλι από την αρχή», γιατί κατά την γνώμη μου, αυτό που βγαίνει από την παράσταση είναι ότι όλα κύκλους κάνουν και όλα ίδια μένουν.

- Κλείνοντας, τι θα έλεγες σε κάποιον για να έρθει να δει την παράσταση;

- Θα του έλεγα ότι θα περάσει ένα ευχάριστο δίωρο, στο οποίο θα γελάσει, θα διασκεδάσει αλλά θα πάρει και αρκετά ερεθίσματα για να σκεφτεί λίγο παραπάνω κάποια πράγματα.

Εκτός από το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε», η Λίλη Τέγου συμμετέχει επίσης στην παιδική παράσταση «Η πόλη που έδιωξε τον πόλεμο ή μια πόλη μαγική», του Αντώνη Παπαθεοδούλου, με μουσική του Φοίβου Δεληβοριά, η οποία παίζεται στον πολυχώρο «Παραμυθοχώρα».

Οι συντελεστές του «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»:

Ελεύθερη απόδοση: Ροζίτα Σώκου

Σκηνοθεσία-στίχοι-φωτισμός: Γιώργος Λιβανός

Μουσική σύνθεση-διδασκαλία: Σάκης Τσιλίκης

Κινηματογράφηση: Γιάννης Σολδάτος

Σκηνικά-κοστούμια: Γιοβάννα Πρασίνου

Χορογραφία: Σίμων Πάτροκλος

Μοντάζ: Αντώνης Μανδρανής

Βοηθός σκηνοθέτη & χορογράφου: Ανδρέας Ζαχαριάδης

Φωτογραφίες: Ζώης Τριανταφύλλου-Σφακιανάκης & Κώστας Βολιώτης

Σύμβουλος παραγωγής: Ζωρζέτ Μιρόν

Θεατρολόγος: Μαρία Βλάχου

Προβολή-επικοινωνία: Νατάσα Παππά

Πρωταγωνιστούν με σειρά εμφάνισης οι: Καίτη Ιμπροχώρη, Νίκος Γιάννακας, Γιάννης Τσιώμου, Μάνος Χατζηγεωργίου, Όλγα Πρωτονοταρίου, Σοφία Μπεράτη, Λίλη Τέγου, Ζωρζέτ Μιρόν, Άγγελος Δεληκάρης, Ανδρέας Ζαχαριάδης και Χρήστος Μαραθιάς

Την παράσταση συνοδεύει μουσικά στο πιάνο η Νίκη Γκουντούμη

Στιγμιότυπο από την παράσταση «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε»: Χρήστος Μαραθιάς, Λίλη Τέγου, Αντρέας Ζαχαριάδης, Ζορζέτ Μιρόν.

Δημοφιλή