Τα «πολιτικά περιττώματα» της Κομισιόν

Μέσα σε αυτό το ευρωπαϊκό φορολογικό περιβάλλον το Brexit περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση, αφού υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η Βρετανία να θελήσει να γίνει η «νέα Ιρλανδία» προχωρώντας -απελευθερωμένη από κοινοτικούς κανόνες - σε ειδικές φορολογικές συμφωνίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται επειγόντως νέους κανόνες που να διασφαλίζουν ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις δημοσιεύουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με το πού λειτουργούν, πού έχουν κέρδη και πού πληρώνουν φόρους για τα κέρδη τους.
Getty Images

Την περασμένη εβδομάδα έλαβε χώρα μια πολύ ενδιαφέρουσα διένεξη - ενδεικτική της διεθνούς κατάστασης αλλά και προάγγελος (;) μιας σημαντικής μάχης που πρέπει να λάβει χώρα. Πρόκειται για τη μάχη για Φορολογική Δικαιοσύνη και Διαφάνεια σε διεθνές επίπεδο.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δια της Επιτρόπου Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βαστάγκερ, καταλόγισε στην Apple Ιρλανδίας απλήρωτους φόρους ύψους 13 δισ. ευρώ! Το ποσό είναι μυθικό αλλά καθόλα πραγματικό! Εκτίμησε ότι το 2014 η πολυεθνική πλήρωσε σε φόρους στην Ιρλανδία μόνο το 0,005% των κερδών της! Ο διευθύνων σύμβουλος της Apple, Τιμ Κουκ, χαρακτήρισε την απόφαση αυτή της Κομισιόν «πολιτικά περιττώματα» εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή στα διεθνή επιχειρηματικά ήθη.

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου έσπευσε σε δηλώσεις, εκφράζοντας την ανησυχία του να μην αφαιρεθούν τα ποσά αυτά από τους φόρους που πλήρωσε η Apple στο Αμερικανικό Δημόσιο. Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν, στηρίζοντας την απόφαση της Επιτροπής, έκανε λόγο για φοροαποφυγή που συνιστά παράνομη κρατική βοήθεια της Ιρλανδίας προς την Apple.

Κατόπιν όλων αυτών ο Κουκ δήλωσε ότι θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την Ιρλανδική κυβέρνηση... no matter what. Η δε Ιρλανδική κυβέρνηση δήλωσε ότι θα προσφύγει από κοινού με την Apple στα δικαστήρια ΚΑΤΑ της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τι και αν οι φόροι που της ζητάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εισπράξει ισοδυναμούν με τον ετήσιο προϋπολογισμό του Ιρλανδικού υπουργείου Υγείας;

Συμφωνίες ειδικής φορολόγησης όπως αυτή της Ιρλανδικής κυβέρνησης με την Apple καλούνται "sweetheart deals" και είναι κοινή σκιώδης πρακτική εδώ και δεκαετίες. Στο όνομα της προσέλκυσης επενδύσεων και του ανταγωνισμού κρατών και επιχειρήσεων. Όμως αυτή η πρακτική στην ουσία συνιστά κλοπή των απλών ανθρώπων που καλούνται να πληρώνουν μεγαλύτερα μερίδια φορολογίας για συνεχώς μειούμενες δημόσιες υπηρεσίες ή να τους επιβάλλονται σκληρά προγράμματα λιτότητας στο όνομα της εξυγίανσης των δημόσιων ταμείων. Και όλα αυτά χωρίς να βάζουμε στους υπολογισμούς μας το κόστος (οικονομικό και κοινωνικό) που πληρώνεται από τις υπόλοιπες επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν αυτόν τον αθέμιτο ανταγωνισμό των πολυεθνικών που φοροδιαφεύγουν.

Παρά την ξαφνική σκληρή αντιμετώπιση της Apple, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει κάνει πολλά στο τομέα της φορολογικής αναφοράς από χώρα σε χώρα (country-by-country reporting). Το προτεινόμενο σύστημα της δε σταματά την φοροαποφυγή των πολυεθνικών. Υπολογίζεται ότι το 85-90% των πολυεθνικών δε θα αναγκαστούν να δηλώσουν τα κέρδη τους στην Ε.Ε. και να φορολογηθούν για αυτά. Ταυτόχρονα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δε διασφαλίζει τη συμμετοχή στο φορολογικό της σχέδιο διαβόητων φορολογικών παραδείσων όπως οι Βρετανικές Παρθένες Νήσοι, η Ελβετία κ.α. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι το πανέμορφο ελβετικό καντόνι Τσουγκ φιλοξενεί 27.000 ξένες επιχειρήσεις, δηλαδή μία επιχείρηση για κάθε τέσσερις κατοίκους, πολλές εκ των οποίων έχουν διαπραγματευτεί δικό τους ειδικό φορολογικό συντελεστή! Εμείς από την άλλη πλευρά ζούμε την εθνική μας παράνοια με το σουρεαλιστικό μνημονιακό στόχο προσέλκυσης ξένων επενδύσεων προσφέροντας πολλαπλάσιους φορολογικούς συντελεστές, άτακτες φορολογικές επιδρομές και παρακμάζουσες υποδομές!

Μέσα σε αυτό το ευρωπαϊκό φορολογικό περιβάλλον το Brexit περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση, αφού υπάρχει μεγάλη πιθανότητα η Βρετανία να θελήσει να γίνει η «νέα Ιρλανδία» προχωρώντας -απελευθερωμένη από κοινοτικούς κανόνες - σε ειδικές φορολογικές συμφωνίες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται επειγόντως νέους κανόνες που να διασφαλίζουν ότι οι πολυεθνικές επιχειρήσεις δημοσιεύουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με το πού λειτουργούν, πού έχουν κέρδη και πού πληρώνουν φόρους για τα κέρδη τους.

Πολύ συχνά - όπως παρατηρεί και ο σημαντικός Γάλλος οικονομολόγος Τομά Πικκετύ - η Ευρώπη έχει παρουσιαστεί ανόητα παρεμβατική σε δευτερεύουσας σημασίας θέματα όπως το ΦΠΑ στις υπηρεσίες κομμωτικής ή στους ιππικούς ομίλους και παθητικά ανίσχυρη σε τεράστιας σημασίας θέματα, όπως οι φορολογικοί παράδεισοι και η ρύθμιση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών. Πρέπει να αντιστρέψουμε τη σειρά των προτεραιοτήτων με περισσότερη Ευρώπη εκεί που πραγματικά χρειάζεται.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να επιμείνει και να προχωρήσει όχι μόνο ξεσκεπάζοντας τα sweetheart deals αλλά και βάζοντας τέλος στο χάος των διαφορετικών φορολογικών συντελεστών των κρατών μελών της. Να εργαστεί σκληρότερα για περισσότερη Διαφάνεια μέσω των διακρατικών αναφορών. Να μπει ένα τέλος στον φορολογικό ανταγωνισμό των κρατών και την φοροαποφυγή των μεγάλων εταιρειών που δημιουργεί ένα σπιράλ καθόδου για τους απλούς πολίτες.

Μόνο με άμεσες και επιτυχημένες πρωτοβουλίες για Φορολογική Δικαιοσύνη και Διαφάνεια θα μπορέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ανακτήσει την απολεσθείσα ισχύ της και να αποδείξει ότι οι αποφάσεις της δεν αποτελούν... «πολιτικά περιττώματα» που λαμβάνονται περιστασιακά και ατελέσφορα, αλλά Ισχυρούς Κανόνες Δικαίου, ικανούς να διασφαλίζουν την ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών.

Δημοφιλή