Ευρισκόμενος προσφάτως στο χώρο ενός βιβλιοπωλείου, κάπου ανάμεσα σε αδιάβαστα βιβλία και διαβασμένους ανθρώπους, η μυρωδιά του χαρτιού, αυτό το μαγικό άρωμα των βιβλιοπωλείων έφερε στο μυαλό μου ένα ερώτημα που αρχικώς έμοιαζε εύκολο να απαντηθεί: Τι κοινό μπορεί να έχουν όλα αυτά τα βιβλία μεταξύ τους και τι κοινό μπορεί να έχουν οι θαμώνες της λογοτεχνίας; Επιδερμικά και μόνο, θα μπορούσε κανείς, σχετικά με τα βιβλία, να απαντήσει πως πρόκειται για έργα λόγου, έργα δηλαδή της ανθρώπινης σκέψης και διανόησης, ενώ για τους ανθρώπους πως αυτό που τους ενώνει είναι η αγάπη τους για τη λογοτεχνία. Είναι όμως έτσι;
Όποιο βιβλίο κι αν ανοίξει κανείς, θα δει γραμμές με αραδιασμένα είκοσι τέσσερα γράμματα σε σχεδόν άπειρους συνδυασμούς! Από την άλλη, αν μπορούσαμε να απεικονίσουμε τις σκέψεις μας, πάλι θα βλέπαμε αράδες με είκοσι τέσσερα γράμματα να συνθέτουν σειρές λέξεων και προτάσεων. Δε θα ήταν υπερβολή αν ισχυριζόμασταν πως, όπως τα τέσσερα στοιχεία που συνθέτουν το DNA και δημιουργούν ζωή, έτσι και τα πεπερασμένα γράμματα της αλφαβήτας συνθέτουν τον άυλο κόσμο της διανόησης δίνοντάς του απεριόριστες δυνατότητες, πολύτιμες σκέψεις αποτελούμενες από ταπεινά γράμματα, η πολύπλοκη αλυσίδα των λογισμών μας.
Ο Κάρολος Δαρβίνος που μίλησε για την εξέλιξη των ειδών αλλά και η ίδια η Φύση δια της φυσικής επιλογής μας διδάσκουν πως ο ικανότερος και με τις περισσότερες δυνατότητες προσαρμογής επιβιώνει κι εξελίσσεται στο χρόνο. Παρά το γεγονός πως σε καμία περίπτωση δεν είναι στις προθέσεις μας να έχουμε απόλυτες απόψεις, σ' αυτή την περίπτωση είναι ηλίου φαεινότερο πως και η ανθρώπινη διανόηση ακολουθεί το ίδιο μονοπάτι στο πέρασμα του χρόνου. Η σκέψη εξελίσσεται και μαζί μ' αυτήν και τα παραγόμενα συμπεράσματά της, τα οποία βοηθούν το ανθρώπινο είδος να προχωρήσει στο μέλλον. Κι όσο η γνώση θα προσπαθεί με αυτόν τον τρόπο να προσεγγίσει το μέγεθος της φαντασίας, τόσο η τελευταία θα μεγαλώνει με ρυθμούς εκθετικής αύξησης. Δεν θα πέσουμε λοιπόν πολύ έξω αν υποθέσουμε πως η λογοτεχνία, ως παράγωγο της νόησης τού ανθρώπινου μυαλού, εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου και τα δημιουργήματα αυτής γίνονται ολοένα και πιο περίτεχνα προσφέροντας νέες και περισσότερο δυνατές εμπειρίες στον αναγνώστη.
Τα είκοσι τέσσερα γράμματα υπάρχουν και λειτουργούν ως δομικό υλικό για τους δρόμους που μεταδίδουν τη γνώση και την τέχνη και κάθε νέο βιβλίο, κάθε μια νέα δημιουργία, πέρα από της δική της αυθύπαρκτη υπόσταση, προσθέτει νέο πλάτος και μήκος πολιτισμού διευρύνοντας με αυτόν τον τρόπο ακόμα περισσότερο τους ορίζοντές μας. Ως άλλο DNA, όπως προείπαμε, είναι ικανά να συνθέσουν άπειρους ίσως συνδυασμούς λογικών σκέψεων και να δώσουν στην τέχνη του λόγου τα εργαλεία εκείνα που είναι απαραίτητα ώστε να εξελιχθεί ακόμα περισσότερο. Τα έργα του λόγου όμως εμπεριέχουν μέσα τους κάτι πολύ πιο σημαντικό από γράμματα και λέξεις, από σημεία στίξης και παραγράφους, από συντακτικό και γραμματική, το οποίο τείνουμε να το ξεχνάμε όταν διδασκόμαστε -ψυχρά ενίοτε κι εντελώς τεχνικά- στο σχολείο τη λογοτεχνία, όταν πιάνουμε στο χέρι μας το βιβλίο και κοιτάζουμε μόνο το εξώφυλλο, όταν κρίνουμε τις δημιουργίες και τους δημιουργούς χωρίς να έχουμε καν μελετήσει το έργο τους, κι αυτό δεν είναι άλλο από το συναίσθημα που -μαγικό πώς κι ανεξήγητο συνάμα- περικλείουν μέσα στη χάρτινη ψυχή τους τα βιβλία.
Διότι τα γράμματα μπορούμε να τα συνδυάσουμε με όποιο τρόπο θέλουμε και να φτιάξουμε (;) πολλά έργα λόγου, όμως μέσα σ' αυτά πρέπει να εμφυσήσουμε όλα εκείνα που μας ξεχωρίζουν ως είδος, την ελπίδα και την ανυπομονησία, την προσδοκία και την επιμονή, την αλήθεια αλλά και το ψέμα, το μίσος μα και την αγάπη. Αυτή μάλλον είναι η απάντηση που θέσαμε στην αρχή του σκεπτικού μας και που αποτελεί το κοινό σημείο των βιβλίων αλλά και των ανθρώπων που αγαπούν τη λογοτεχνία κι αναζητούν μέσα σ' αυτή τα αισθήματα που ο αληθινός κόσμος ίσως να μην τους προσφέρει. Γιατί βιβλίο άδειο συναισθημάτων είναι απλώς... είκοσι τέσσερα γράμματα που εναλλάσσονται άσκοπα σε χάρτινες σελίδες, όσο περίτεχνα κι αν είναι αραδιασμένα στις στοιχισμένες τους γραμμές!