Προτεινόμενη διαδικασία για τον τερματισμό της πολυνομίας

Ο πρώτος κανόνας είναι η αντιστοίχιση του κάθε νομοθετικού εγγράφου με έναν χαρακτηριστικό Κωδικό, ο οποίος σηματοδοτεί και το περιεχόμενό του. Για παράδειγμα, ένας Νόμος ή μια Απόφαση που αφορά το εξεταστικό σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, μπορεί να αποκτήσει έναν κωδικό. Το πρώτο συνθετικό του κωδικού αφορά το Υπουργείο ή καλύτερα (λόγω των συχνών αλλαγών, συγχωνεύσεων και διασπάσεων των Υπουργείων) το αντικείμενο του Νομοθετήματος: πχ ΠΑΙ για την Παιδεία.
sinemaslow via Getty Images

Σε προηγούμενο κείμενο υποστηρίξαμε ότι η πολυνομία μπορεί να αντιμετωπιστεί. Σαν κύριο στοιχείο για την εξουδετέρωσή της, προτείναμε την τήρηση απλών κανόνων, που κατά την γνώμη μας θα πρέπει να ακολουθούνται για την κωδικοποίηση της Νομοθεσίας. Οι κανόνες αυτοί προσομοιάζουν στους κανόνες διαχείρισης των τεχνικών εγγράφων που τηρούνται από όλες τις Μελετητικές και Κατασκευαστικές Εταιρίες, οι οποίες διαθέτουν Πιστοποιητικό Ποιότητας.

Οι κανόνες της κωδικοποίησης των Νόμων και των Εφαρμοστικών τους Αποφάσεων που είχαμε αναφέρει, περιγράφονται πιο κάτω αναλυτικότερα. Οι ίδιοι κανόνες μπορούν να εφαρμοστούν και στις εγκριτικές ή ρυθμιστικές Αποφάσεις άλλων αρμόδιων αρχών.

Ο πρώτος κανόνας είναι η αντιστοίχιση του κάθε νομοθετικού εγγράφου με έναν χαρακτηριστικό Κωδικό, ο οποίος σηματοδοτεί και το περιεχόμενό του.

Για παράδειγμα, ένας Νόμος ή μια Απόφαση που αφορά το εξεταστικό σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, μπορεί να αποκτήσει έναν κωδικό, σύμφωνα με τα πιο κάτω:

  • Το πρώτο συνθετικό του κωδικού αφορά το Υπουργείο ή καλύτερα (λόγω των συχνών αλλαγών, συγχωνεύσεων και διασπάσεων των Υπουργείων) το αντικείμενο του Νομοθετήματος: πχ ΠΑΙ για την Παιδεία.
  • Το δεύτερο συνθετικό, σχετίζεται με το είδος του νομοθετήματος: πχ ΝΟ εάν είναι νόμος, ΥΑ αν είναι εφαρμοστική Υπουργική Απόφαση, ΚΥΑ αν είναι εφαρμοστική Κοινή Υπουργική Απόφαση, ΠΔ εάν είναι Προεδρικό Διάταγμα, κλπ. Στις τελευταίες τρεις περιπτώσεις, θα πρέπει να προηγείται ο κωδικός του νόμου.
  • Το τρίτο συνθετικό, αφορά το θέμα του νομοθετήματος, πχ ΕΞΕΙΣ, εφόσον το νομοθέτημα αφορά τις εξετάσεις εισαγωγής.
  • Το τέταρτο συνθετικό είναι ο σειριακός αριθμός του εγγράφου: πχ 002, εάν είναι το δεύτερο κατά χρονολογική σειρά ίδιας κατηγορίας νομοθέτημα, με αντικείμενο την Παιδεία και θέμα τις Εισαγωγικές Εξετάσεις.
  • Θα πρέπει ακόμα να αναφέρεται ο αριθμός της τελευταίας αναθεώρησης: πχ 0, εάν το νομοθέτημα δεν έχει υποστεί αναθεώρηση.
  • Επίσης, απαιτούνται τα στοιχεία της δημοσίευσης του Νομοθετήματος στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (αριθμός ΦΕΚ, ημερομηνία).
  • Εάν διατηρηθεί και ο ισχύων τρόπος αρίθμησης των Νόμων απαιτείται ο αριθμός του Νόμου. Εάν ο ισχύων τρόπος αρίθμησης καταργηθεί, τότε αυτό έχει εφαρμογή μόνο στους παλαιότερους Νόμους.
  • Σε περίπτωση που ο Νόμος αποτελεί εναρμόνιση της Ελληνικής με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, είναι χρήσιμο να αναφέρεται στον Κωδικό η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία.

Με βάση τα πιο πάνω, ο προαναφερόμενος νέος Νόμος, εφόσον εκδοθεί πχ στις 03.05.2016, θα έχει τον Κωδικό ΠΑΙ - ΝΟ - ΕΞΕΙΣ -002 - 0/ΦΕΚ Β 935 03.05.2016, ενώ η πρώτη εφαρμοστική του Νόμου Υπουργική Απόφαση, που θα εκδοθεί πχ έναν μήνα μετά, θα έχει τον Κωδικό ΠΑΙ - ΝΟ - ΕΞΕΙΣ - 002 - ΥΑ 1-0/ΦΕΚ Β 986 03.06.2016.

Ο δεύτερος κανόνας περιλαμβάνει την επεξήγηση της διαδικασίας χορήγησης των κωδικών, προκειμένου το σύστημα να είναι χρηστικό και την καταγραφή του συνόλου των ισχυόντων νομοθετημάτων, με Κωδικούς, σε καταλόγους, όπως και όσων εφαρμοστικών αποφάσεων δεν έχουν ακόμα εκδοθεί, αλλά προβλέπεται η έκδοσή τους.

Οι πληροφορίες αυτές, όπως και τα ίδια τα Νομοθετικά έγγραφα, πρέπει να είναι εύκολα προσβάσιμα στο κοινό και να ενημερώνονται σε τακτική βάση.

Ο τρίτος κανόνας αφορά την ανάγκη τα αναρτημένα έγγραφα να είναι κάθε φορά τα ισχύοντα, δηλαδή να ενημερώνονται με τις τελευταίες αλλαγές, οι οποίες θα πρέπει και να επισημαίνονται.

Τέλος, ο τέταρτος κανόνας είναι να σημειώνονται ξεχωριστά στο έγγραφο τα υπόλοιπα νομοθετήματα, που συναποτελούν την νομική βάση του θέματος.

Με βάση τα πιο πάνω, διαμορφώνεται η στρατηγική που πρέπει να ακολουθηθεί και η οποία περιλαμβάνει τις εξής φάσεις:

Κατά την πρώτη φάση, θα πρέπει να γίνουν, ανά θεματικό αντικείμενο, τα εξής:

-συγκέντρωση όλων των ισχυόντων Νομοθετικών διατάξεων

-καταγραφή των Νομοθετημάτων, στην ισχύουσα μορφή τους

-απόδοση Κωδικού για κάθε ένα από αυτά

Στο τέλος της φάσης αυτής, θα έχει επιτευχθεί η κωδικοποίηση της υπάρχουσας Νομοθεσίας και η ομαδοποίηση των υπαρχουσών διατάξεων σε προκαθορισμένες ομάδες θεματικών ενοτήτων, προκειμένου στην συνέχεια να είναι εφικτή η αξιολόγηση και βελτίωσή τους.

Οι σχετικές υπηρεσίες για κάθε θεματικό αντικείμενο μπορούν να ανατεθούν, κατόπιν Διαγωνισμού, σε δύο ομάδες ειδικών, η κάθε μία από τις οποίες θα περιλαμβάνει έμπειρους νομικούς, επαγγελματίες (πρόσωπα ή περιφερειακούς επαγγελματικούς φορείς), ειδικούς στην πληροφορική, καθώς και Εταιρείες Πιστοποίησης Ποιότητας. Η μια από τις δυο ομάδες θα έχει το ρόλο του «Μελετητή», δηλαδή θα παράγει τα αντίστοιχα έγγραφα και η δεύτερη του «Επιβλέποντα», δηλαδή θα τα ελέγχει και θα εισηγείται στο αρμόδιο Υπουργείο την έγκρισή τους.

Η δεύτερη φάση αφορά τον έλεγχο των υπαρχουσών διατάξεων, ανά θεματικό αντικείμενο, καθώς και την απλοποίηση ή απόσυρσή τους, σε συνέχεια ανοιχτής διαβούλευσης. Η φάση αυτή, η οποία είναι και η δυσκολότερη, θα ολοκληρώνεται με την κατάργηση ή προσαρμογή όσων διατάξεων κρίνονται καταχρηστικές, ανενεργές, παρωχημένες ή αναποτελεσματικές, προκειμένου να απλοποιείται και διευκολύνεται η όλη διαδικασία.

Προτείνεται οι υπηρεσίες για κάθε θεματικό αντικείμενο να παρέχονται, όπως προηγουμένως, από δύο ομάδες ειδικών, ενδεχομένως τις ίδιες με τις προηγούμενες, αλλά με αντίστροφο ρόλο. Εκτιμάται ότι, κατά την φάση αυτή, ο ρόλος των επαγγελματικών ενώσεων και φορέων είναι ακόμα πιο σημαντικός.

Διευκρινίζουμε ότι σε θέματα αυξημένης τεχνικής δυσκολίας, συχνά συνιστάται η χρησιμοποίηση δύο ομάδων ειδικών, όπως προαναφέρθηκε. Σε ότι αφορά την διαγωνιστική διαδικασία, και συγκεκριμένα την αξιολόγηση από την αρμόδια Επιτροπή της καταλληλότητας των συμμετεχόντων στον εκάστοτε Διαγωνισμό, προτείνεται οι συμμετέχοντες να υποβάλλουν με την Προσφορά τους δείγμα της προτιθέμενης εργασίας τους, καθώς και αναλυτικό σχέδιο δράσης (Execution Plan).

Σε ότι αφορά το κόστος αυτής της διαδικασίας, εφόσον οι σχετικές δράσεις ενταχθούν στο πλαίσιο των νέων ΕΣΠΑ, δεν υπάρχει επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, αφού τα χρηματοδοτούμενα έργα του Δημοσίου είναι πλήρως χρηματοδοτούμενα.

Οι πιο πάνω προτάσεις ασφαλώς δεν εξαντλούν το θέμα, αφού υπάρχουν και πλέον ειδικοί που μπορούν να συνεισφέρουν με τις ουσιαστικές προτάσεις τους. Επίσης, δεν περιλαμβάνουν προφανή μέτρα, όπως την ανάγκη καλύτερης προετοιμασίας των νέων Νόμων (ώστε να μειώνονται οι αναγκαίες βελτιώσεις ή/και Εφαρμοστικές Αποφάσεις) και κατάργησης της ψήφισης άσχετων τροπολογιών ή Νομοσχεδίων «σκούπα» (που κατά την γνώμη μας απορρυθμίζουν το Νομοθετικό πλαίσιο). Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται ο συντονισμός των ενεργειών όλων των Υπουργείων να γίνεται από ένα μόνο Φορέα, το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης.

Συμπερασματικά, η πιο πάνω προσπάθεια δεν είναι από μόνη της αρκετή ώστε η Ελλάδα να γίνει μια χώρα με σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο, είναι όμως αναγκαία για την απλοποίηση και διευκόλυνση της χρήσης του.

Παράλληλα, αναδεικνύοντας τα προβλήματα και επιταχύνοντας τις λύσεις, είναι δυνατόν να επιδράσει θετικά και σε άλλους παράγοντες που σχετίζονται με μια ουσιαστική μεταρρύθμιση, όπως είναι η αξιολόγηση του περιεχομένου και της σκοπιμότητας των εκάστοτε Νομοθετημάτων.

Δημοφιλή