Όταν ζούσα στο Τελ Αβίβ, σε περιόδους που η τρομοκρατική βία εντεινόνταν, και χρειαζόταν να μετακινηθώ με λεωφορείο παρατηρούσα ότι συνήθως ένας ένοπλος φαντάρος καθόταν στις μπροστινές θέσεις. Όπως μου εξήγησαν τότε, αυτό ήταν ένα από τα κατάλοιπα της Δεύτερης Ιντιφάντα, αφού τρομοκράτες, ζωσμένοι με εκρηκτικά, έμπαιναν στα λεωφορεία της γραμμής για να τα ανατινάξουν και οι στρατιώτες ήταν εκείνοι που προσπαθούσαν να προλάβουν τον δράστη προτού επιβιβαστεί. Και επειδή στη Μέση Ανατολή η ζέστη είναι συχνά αφόρητη, κάποιος ντυμένος υπερβολικά βαριά προκαλούσε πάντα την υποψία μήπως φοράει ζώνη με εκρηκτικά. Σε αυτή την περιοχή του κόσμου μαθαίνεις να ζεις μαζί με την απειλή του τρόμου κάθε στιγμή, αλλά στο Παρίσι;
Το μπαράζ των τρομοκρατικών επιθέσεων της 13ης Νοεμβρίου μαζί με τις επιθέσεις στο Charlie Hebdo του περασμένου Ιανουαρίου στη γαλλική πρωτεύουσα είναι ένα ακόμη επεισόδιο που προστίθεται σε μια σειρά γεγονότων παγκόσμιας κλίμακας και διείσδυσης: η κυριαρχία του Ισλαμικού Κράτους σε ό,τι έχει απομείνει από τη Συρία και στο Ιράκ, η εντεινόμενη δράση του στη Λιβύη, την Υεμένη και το Πακιστάν, αλλά και τα διάφορα παρακλάδια του στην Βόρεια και την υποσαχάρια Αφρική, και από την άλλη πλευρά, η άνοδος του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, του Pegida στη Γερμανία και λοιπών ακροδεξιών οργανώσεων στην Ευρώπη συνθέτουν μια επικίνδυνη νέα τάξη πραγμάτων.
Μετά τα γεγονότα στο Charlie Hebdo πολλοί φωνάξαμε δυνατά και γράψαμε στο Facebook «Je suis Charlie». Ορισμένοι τότε, με εκκίνηση από τα αριστερά της Αριστεράς, έσπευσαν να κατακεραυνώσουν τις «απολιτικές», κατά τη γνώμη τους, διαδηλώσεις ενάντια στην τρομοκρατία και να κατηγορήσουν τους Ευρωπαίους ηγέτες για υποκρισία. Ότι δεν έκαναν τίποτα για την κατάσταση στη Συρία, ότι με την ανοχή τους υποθάλπουν το κλίμα μίσους, «ότι δημιουργούν τους πολεμους». Και κάπου εκεί τελειώνει η ερμηνεία μιας κατάστασης, η οποία, τόσο σε ρεαλιστική όσο και αναλυτική βάση, είναι πιο σύνθετη και δυσπρόσιτη. Μαζί με τους εξ αριστερών αντιδραστικούς, είχε συνταχθεί από άλλη αφετηρία και ο Ζαν Μαρί Λεπέν, όταν με άρθρο του είχε δηλώσει ότι: «Με συγχωρείτε, αλλά εγώ δεν είμαι Σαρλί. Με στεναχωρεί ο θάνατος των γάλλων συμπατριωτών μου, ωστόσο ξέρω ότι ήταν εχθροί του Εθνικού Μετώπου και δεν θα υπερασπιστώ εγώ το πνεύμα του Σαρλί, πνεύμα αναρχοτροτσκιστικό, που υπονομεύει στο έπακρο την πολιτική ηθική τάξη».
Γιατί οι τρομοκράτες επιμένουν να χτυπούν το Παρίσι; Ας αρχίσουμε από τα απλά. Πιστεύουν ότι μάχονται για κάτι μεγάλο και κάτι το οποίο αξίζει την αυτοθυσία τους. Κάτι, το οποίο, δικαιολογεί και αξίζει την δολοφονία των «άλλων». Αλλά και κάτι ακόμη. Μάχονται το Παρίσι, γιατί το Παρίσι αντιπροσωπεύει και ακτινοβολεί ακόμη όλες εκείνες τις ιδέες και την αγωνιστική παράδοση για ανεκτικότητα, ελευθερία, κοινωνική πρόοδο, κοσμοπολιτισμό, ανοιχτωσιά πνεύματος και συλλογικό ήθος. Το Παρίσι είναι ο «άλλος» που μισούν.
Η επεκτατική δύναμη του Ισλάμ προϋποθέτει, ευνοεί και επιβάλλει την κυριαρχία μιας ακραίας σκληροπυρηνικής και συντηρητικής εκδοχής του που ονομάζεται (σαουδαραβικός) ουαχαμπισμόςκαι περιλαμβάνει τον τζιχαντισμό ως ένοπλη δράση. Είναι γνωστό ότι ο ουαχαμπισμός διαδίδεται στη Δύση σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των σαουδαραβικών πετροδολαρίων που πυρπόλησαν την προοπτική της «Αραβικής Άνοιξης» και επιστράτευσαν νεαρούς άνεργους αραβικής και αφρικανικής καταγωγής που ζούσαν στη Δύση για να πάνε στη Συρία και να επιστρατευτούν στον ιερό πόλεμο του Ισλαμικού Κράτους.
Εκατοντάδες δημοσιεύσεις και έρευνες έχουν τεκμηριώσει τις ιμπεριαλιστικές μεθόδους προσηλυτισμού στον ουαχαμπισμό (και στο ριζοσπαστικό Ισλάμ εν γένει) μέσα από τζιχαντιστικά fora, βίντεο στο youtube και δορυφορικά κανάλια των οποίων η χρηματοδότηση πραγματοποείται εκτός Δύσης και μέσα από απίθανες διαδρομές. Αντί να αρνούμαστε να αποδεχθούμε την πραγματικότα και να αναφερόμαστε αόριστα και γενικόλογα εναντίον του Ισλάμ, καλό θα ήταν να αντιληφθούμε ότι η τρομοκρατική απειλή και οι κίνδυνοι που τη συνοδεύουν προέρχονται ξεκάθαρα από μια συγκεκριμένη εκδοχή, μιας εξαιρετικά συγκεκριμένης θρησκείας. Όχι δεν θα προσχωρήσουμε στην ακροδεξιά ή θα κατηγορηθούμε ως ισλαμοφοβικοί, όταν κατανοούμε ότι το ριζοσπαστικό Ισλάμ έχει κηρύξει τον πόλεμο στη Δύση. Δεν έχει κηρύξει πόλεμο στη Δύση της Λεπέν ή του Pegida (εξίσου αντι-Δυτικοί είναι), αλλά σε ό,τι συνιστά την ουσία του Δυτικού πολιτισμού: την ελευθερία στον αυτοπροσδιορισμό και την χειραφέτηση από θρησκευτικά δόγματα, και ηθικά στερεότυπα, αλλά και μια μοιρολατρική και ψευδό-μεταφυσική αντίληψη της ζωής.
Αρκετοί προοδευτικοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι το Ισλαμικό Κράτος και η Αλ Κάιντα είναι προϊόντα του ιμπεριαλιστικού σχεδιασμού των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σαουδικής Αραβίας, αλλά ακόμη και του Ιράν (στην περίπτωση των Διεθνών Φρουρών της Επανάστασης και της Χεζμπολά). Και από μια πλευρά, η διατύπωση τέτοιων ερμηνειών δείχνει ταυτόχρονα αληθοφανής, πειστική και ελκυστική. Ωστόσο είναι ιστορική και πολιτική άγνοια να θεωρούμε ότι ο σαουδαραβικός ουαχαμπισμός είναι αποτέλεσμα της πολιτικής των ΗΠΑ, αφού ως δόγμα ιδρύθηκε τον 18ο αιώνα πάνω στην παράδοση του Ισλάμ του 7ο μ.Χ αιώνα, το οποίο κινητοποίησε τους Άραβες σε μια απίθανη ιμπεριαλιστική κατάκτηση των Ευρωπαϊκών εδαφών, από την Γαλλία μέχρι την Ισπανία.
Καλώς ή κακώς, εκτός από τους Δυτικούς, είχαν δικαίωμα και ικανότητες στην ιστορία και άλλοι μη-Δυτικοί λαοί να εκπονούν και να πετυχαίνουν ιμπεριαλιστικά σχέδια. Ο λόγος για τον οποίο πρέπει να σταθούμε στην παραπάνω διαπίστωση είναι γιατί χρειάζεται να υπονομεύσουμε την παράλογη πεποίθηση ότι ο δυτικός κόσμος είναι εν δυνάμει ισχυρότερος από τον μη-δυτικό και άρα θα είναι διαχρονικά ο κατεξοχήν δυνάστης του. Αν και μετά τους Δύο Παγκοσμίους Πολέμους των εθνών-κρατών, ο αντι-Δυτικισμός αποτέλεσε μια αντίδραση στον φασισμό και ευκαιρία για αποαποικιοποίηση, ώστε τα αραβικά κράτη να «αυτοπροσδιοριστούν» ως εθνικές οντότητες, σήμερα τα πράγματα βρίσκονται σε διαφορετική πορεία.
Είναι απλοϊκή η οριστική εξήγηση ότι επειδή οι μουσουλμάνοι είναι καταπιεσμένοι από τους Δυτικούς θέλουν να τους καταστρέψουν μέσω του τζιχαντισμού. Εξίσου ψευδής είναι η ακροδεξιά θέση ότι οι ισλαμιστές είναι «υπάνθρωποι» και απεχθάνονται οτιδήποτε Δυτικό. Θα εντυπωσιαστεί κάποιος, αν ερευνήσει τους ευρηματικούς τρόπους με τους οποίους οι φορείς του ουαχαμπισμού και του τζιχαντισμού αξιοποιούν τον «δυτικό εξοπλισμό» των smartphone, των δικτύων, των application, των όπλων και των social media, ώστε να προπαγανδίζουν και να διεξάγουν τρομοκρατικές επιθέσεις για ένα νέο ιμπεριαλιστικό Ισλάμ.
Χρειάζεται προσοχή. Ενας πρόσφυγας που εγκατέλειψε τη Συρία γιατί δεν θέλει να διεξάγει ιερό πόλεμο ή να σκοτωθεί για αυτόν, αλλά αντίθετα επιθυμεί να έχει δικαίωμα στη ζωή και την ελευθερία, δεν αποτελεί περισσότερο πιθανό πολεμιστή του Ισλαμικού Κράτους, από τον Δυτικό (μουσουλμάνο ή μη) που ορκίζεται στη βία, στο ρατσισμό, στην συνωμοσιολογική ερμηνεία της πραγματικότητας. Είναι άλλο πράγμα οι αξίες του Διαφωτισμού και η Δημοκρατία, και εντελώς διαφορετικό, η πεποίθηση ότι ο καθένας μπορεί να είναι αυτόκλητος προφήτης τους. Ο κόσμος έχει γεμίσει από προφήτες του Θεού, του νόμου, της ασφάλειας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Για την ώρα μετράμε μόνο νεκρούς.