Άγριος πόλεμος ενόψει;

Η λιτότητα, δυστυχώς, αναμένεται να συνεχιστεί μέχρι το 2021. Και αυτό διότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να πετύχει πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για τουλάχιστον 3 χρόνια μετά το 2018. Θα πρέπει λοιπόν να ψηφιστούν μέτρα για να εξασφαλιστεί η βέβαιη επιτυχία τόσο φιλόδοξων στόχων (ακόμη και έαν προκύψει μια κρίση σε περιφερειακό ή παγκόσμιο επίπεδο). Επιπλέον, η συμμετοχή του ΔΝΤ προϋποθέτει μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και μείωση του αφορολόγητου, δηλαδή μέτρα με τεράστιο πολιτικό και κοινωνικό κόστος. Η μόνη εφικτή διέξοδος για το τέλος της λιτότητας στην Ελλάδα είναι η δυναμική ανάπτυξης της οικονομίας, που θα ξεπερνά το 4% του ΑΕΠ.
Bloomberg via Getty Images

Η σύγκρουση της πραγματικότητας με την φαντασίωση για το τέλος της λιτότητας, ανεμένεται να λάβει μεγάλες διαστάσεις τους επόμενους μήνες. To αποτέλεσμα του Eurogroup της Δευτέρας έγινε αντικείμενο μιας καλοσχεδιασμένης προπαγάνδας. Η Ελληνική κυβέρνηση ισχυρίζεται πως πέτυχε μια συμφωνία χωρίς επιπλέον λιτότητα για τους πολίτες, ενώ έχει γίνει ήδη ξεκάθαρο ότι η λιτότητα περιλαμβάνει αρκετά επεισόδια ακόμη.

Οι Ευρωπαίοι και ειδικά οι Ολλανδοί, 23 ημέρες πριν τις κρίσιμες Ολλανδικές εκλογές είχαν πολιτικό συμφέρον να καλλιεργηθεί ένα κλίμα σταθερότητας και να αποτραπεί μια πολιτική κρίση με την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα. Για το λόγο αυτό ήταν διατεθειμένοι να κάνουν την οποιαδήποτε λεκτική παραχώρηση (όπως για το τέλος της λιτότητας) που θα τους ζητούσε η Ελλάδα. Οποιαδήποτε δήλωση γινόταν δεν θα ήταν δεσμευτική και θα μπορούσε να αναιρεθεί ύστερα, εφόσον το περιεχόμενο της ήταν αρκετά αφηρημένο. Άλλωστε, δεν προσδιορίστηκε επαρκώς το τέλος της λιτότητας και ούτε εμπιστεύεται κανείς κυβερνητικές δηλώσεις του τύπου «ούτε ένα ευρώ μέτρα». Η Ελλάδα ως αντάλλαγμα έπρεπε απλώς να συμφωνήσει σε απροσδιόριστα μέτρα που θα εφαρμόζονταν μετά το καλοκαίρι του 2018, ώστε να εξασφαλίσει την επιστροφή των Θεσμών τις επόμενες ημέρες στην Αθήνα.

Ο σχεδιασμός τηρήθηκε κατά γράμμα στο Eurogroup, με την ελληνική κυβέρνηση να αποδέχεται την προνομοθέτηση μέτρων και τους Ευρωπαίους να κάνουν δηλώσεις ευάλωτες σε παρερμηνείες, ώστε να αποτελέσουν επικοινωνιακά όπλα μικρής διάρκειας στην διάθεση της ελληνικής κυβέρνησης. Η στρατηγική αυτή ναι μεν εξασφάλισε χρόνο στο ΣΥΡΙΖΑ, όμως κόστισε στην οικονομία, αφού το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το οποίο είχε διαφημιστεί υπερβολικά από την κυβέρνηση απομακρύνθηκε για το καλοκαίρι στην καλύτερη περίπτωση, ενώ, εάν η αξιολόγηση (ήταν προσωπική υπόσχεση του πρωθυπουργού να έχει τελειώσει μέχρι τις 5 Δεκέμβρη) ολοκληρωθεί πριν τις 22 Μαΐου θα αποτελέσει μεγάλη έκπληξη.

Η επικοινωνιακή απάτη για το τέλος της λιτότητας θα αρχίσει να καταρρέει προς το τέλος του Μάρτη, μετά τις Ολλανδικές εκλογές.

Η λιτότητα, δυστυχώς, αναμένεται να συνεχιστεί μέχρι το 2021. Και αυτό διότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να πετύχει πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για τουλάχιστον 3 χρόνια μετά το 2018. Θα πρέπει λοιπόν να ψηφιστούν μέτρα για να εξασφαλιστεί η βέβαιη επιτυχία τόσο φιλόδοξων στόχων (ακόμη και έαν προκύψει μια κρίση σε περιφερειακό ή παγκόσμιο επίπεδο). Επιπλέον, η συμμετοχή του ΔΝΤ προϋποθέτει μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και μείωση του αφορολόγητου, δηλαδή μέτρα με τεράστιο πολιτικό και κοινωνικό κόστος. Η μόνη εφικτή διέξοδος για το τέλος της λιτότητας στην Ελλάδα είναι η δυναμική ανάπτυξης της οικονομίας, που θα ξεπερνά το 4% του ΑΕΠ. Δυστυχώς η σημερινή κυβέρνηση θέτοντας την επικοινωνία πάνω από την ανάπτυξη της οικονομίας, δείχνει να μην θέλει ή να μην μπορεί να σηματοδοτήσει το πραγματικό τέλος της λιτότητας στην Ελλάδα.

Το πλάνο του Αλέξη Τσίπρα να πανηγυρίσει το τέλος της λιτότητας για να κερδίσει χρόνο, ενδέχεται να απομειώσει το πολιτικό κεφάλαιο του ΣΥΡΙΖΑ, διαλύοντας όση εμπιστοσύνη είχε απομείνει στους υποστηρικτές της κυβέρνησης. Η επικοινωνιακή απάτη για το τέλος της λιτότητας θα αρχίσει να καταρρέει προς το τέλος του Μάρτη, μετά τις Ολλανδικές εκλογές. Η διαπραγμάτευση, η διαιώνιση της αξιολόγησης και η λιτότητα που θα αρχίσει να διαγράφεται στον ορίζοντα, θα δημιουργήσουν σημαντικό πρόβλημα στην κυβέρνηση. Οι ενδεχόμενες κοινωνικές αντιδράσεις (λόγω διάψευσης των προσδοκιών) μετά το Πάσχα, είναι άγνωστο αν θα οδηγήσουν σε σπουδαίες πολιτικές εξελίξεις. Σίγουρα, όμως, θα αναγκάσουν τον Πρωθυπουργό να λάβει βιαστικές αποφάσεις, την ώρα που θα έχει παγιδευτεί στην απρόβλεπτη εκλογική θύελλα των σημαντικότερων χωρών της Ευρωζώνης.

Ο πόλεμος μεταξύ των ψευδαισθήσεων για το τέλος της λιτότητας και της πραγματικότητας θα είναι άγριος, με άγνωστες συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνία. Όμως, ίσως είναι αναγκαίο για τη χώρα να δρομολογηθεί αυτή η τελική σύγκρουση, αρκεί να μην έχει παρόμοιες ή και χειρότερες συνέπειες από αυτές του 2015...

Δημοφιλή