Το μήνυμα του Τσίπρα

Η αλήθεια είναι το μήνυμα διατυπώθηκε κάπως αδέξια, ερασιτεχνικά. Διατυπώθηκε, όμως. Και δεν θα κριθεί η τύχη του από την ποιότητα των αγγλικών στα οποία διατυπώθηκε. Θα κριθεί από την διάθεση του Αλέξη Τσίπρα να το εκφωνήσει στα ελληνικά, να το επιβάλει στην κυβέρνησή του, χωρίς μισόλογα και ταλαντεύσεις, και να δώσει δείγμα γραφής στην πρακτική του εφαρμογή.
TIMOTHY A. CLARY via Getty Images

Οι γενικές συνελεύσεις του ΟΗΕ είναι, συνήθως, βαρετές τελετουργίες του πολιτικού κλισέ και της διπλωματικής υπεκφυγής. Τα Μέσα, συνήθως, αδιαφορούν και οι δημοσιογράφοι μετανιώνουμε για εκείνες τις δύο ώρες ορθοστασίας που περάσαμε για να πάρουμε την διαπίστευσή μας.

Για να βρει κανείς μιαν αξιομνημόνευτη στιγμή πρέπει να γυρίσει πίσω στον χρόνο: Τότε που ο Κάστρο, ένα χρόνο μετά την επανάσταση, εκανε την πρώτη ορμητική εμφάνισή του στην Νέα Υόρκη. Τότε που ο Χρουστσόφ έβγαλε το παπούτσι του και το χτύπησε στο έδρανο. Τότε που ο Αραφάτ ανέβηκε στο βήμα, με το όπλο στη μέση. Ή τότε που ο Νέλσον Μαντέλα μίλησε κατά του απαρτχάιντ λίγους μήνες μετά την αποφυλάκισή του. Αλλά αυτές είναι σπάνιες εξαιρέσεις σε μια μακρά ιστορία αδιάφορων συνεδριάσεων. Η φετινή γενική συνέλευση, η 70ή, μπορεί και να αποτελεί μια ακόμη μικρή εξαίρεση στον κανόνα της πλήξης.

Στους πρώτους μήνες στην κυβέρνηση, ο Τσίπρας είχε την αυταπάτη (ή κακούς συμβούλους που του την καλιεργούσαν) πως η Ελλάδα θα είχε να κερδίσει αν εμφανιζόταν στην ευρωπαϊκή σκηνή ως μια απειλή, ως μια πιθανή εστία αναταραχής.

Με την κρίση στην Συρία να πλησιάζει τη στιγμή της έκρηξης, με την προσφυγική κρίση να εξελίσσεται στην μεγαλύτερη έξοδο ανθρώπων μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο και με την κρίση στην Ουκρανία σε εκκρεμότητα, ο ΟΗΕ είναι αυτές τις μέρες η σκηνή μιας ασυνήθιστα θερμής, φανερής και παρασκηνιακής διπλωματικής κίνησης ανάμεσα σε τρεις πόλους- Ουάσιγκτον, Μόσχα και Τεχεράνη.

Και κάπου εκεί ανάμεσα, ο Αλέξης Τσίπρας, στο πρώτο του επίσημο ταξίδι στη Νέα Υόρκη, προσπαθεί να βρει παράθυρο ευκαιρίας να αναγγείλει στην διεθνή σκηνή το νέο του μήνυμα: Πως σε αυτό το ασταθές περιβάλλον, η Ελλάδα προσέρχεται με την θέληση να γίνει σημείο σταθερότητας και ασφάλειας σε πολιτικό επίπεδο, πεδίο ελκυστικό για επενδύσεις, στο οικονομικό επίπεδο.

Πρόκειται για πλήρη αναστροφή του βασικού μηνύματος και της στρατηγικής της περιόδου «ΣΥΡΙΖΑ 1.0». Τότε, στην αντιπολίτευση αλλά και στους πρώτους μήνες στην κυβέρνηση, ο Τσίπρας είχε την αυταπάτη (ή κακούς συμβούλους που του την καlλιεργούσαν) πως η Ελλάδα θα είχε να κερδίσει αν εμφανιζόταν στην ευρωπαϊκή σκηνή ως μια απειλή, ως μια πιθανή εστία αναταραχής. Πως έτσι θα μπορούσε να εκβιάσει και να κερδίσει κάτι. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ειρωνεύονταν τις προηγούμενες κυβερνήσεις ότι είχαν πληγεί από το σύνδρομο της Στοκχόλμης, του φυλακισμένου που αγαπά τον δεσμοφύλακά του και αρχίζει να ταυτίζεται μαζί του. Η εξέγερση εμφανιζόταν ως η συνταγή της σωτηρίας.

Αυτές τις ημέρες στον ΟΗΕ, ο πρωθυπουργός έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει πόσο ανόητη ήταν εκείνη η στρατηγική. Πόσο επικίνδυνη θα μπορούσε να αποδειχθεί σε έναν κόσμο που περιδινίζεται μεταξύ κρίσεων και βυθίζεται στην αστάθεια. Πόση ασήμαντα μικρή διαπραγματευτική δύναμη θα είχε μια Ελλάδα που θα καιγόταν ως πυροτέχνημα δίπλα σ' ένα ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί. Και πόσο δικαιωμένη μοιάζει τώρα η απόφαση του να συμβιβαστεί με τους Ευρωπαίους σε εκείνη τη δραματική σύνοδο του Ιουλίου, να προτιμήσει την ασφάλεια, με τίμημα το μνημόνιο, από την περιπέτεια.

Αυτό, στην πραγματικότητα, είναι το μήνυμα Τσίπρα από το βήμα της Νέας Υόρκης. Πως η κυβέρνησή του άλλαξε γραμμή. Πως έρχεται ως συνεργάτης και όχι ως ταραξίας. Πως δεν θα πολιτεύεται σε ανταγωνισμό αλλά σε συνεργασία με τον υπόλοιπο κόσμο. Πως εξακολουθεί να πιστεύει ότι η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει πολιτικό πρόσημο, αλλά δεν θα επιδιώξει την αλλαγή «μόνος μου και όλοι σας». Πως θα εφαρμόσει την συμφωνία και θα κάνει τις αλλαγές που από χρόνια εκκρεμούν. Και- το πιο εντυπωσιακό, που πρώτη φορά ακούσαμε από το δικό του στόμα- πως το κλειδί για την χώρα και την ανάπτυξή της είναι οι ξένες ιδιωτικές επενδύσεις. Πως θ' αλλάξουμε διοίκηση, φορολογικό σύστημα και απονομή δικαιοσύνης, ώστε να γίνουμε χώρα «επενδύσιμη», φιλική στους επενδυτές.

Η αλήθεια είναι το μήνυμα διατυπώθηκε κάπως αδέξια, ερασιτεχνικά. Διατυπώθηκε, όμως. Και δεν θα κριθεί η τύχη του από την ποιότητα των αγγλικών στα οποία διατυπώθηκε. Θα κριθεί από την διάθεση του Αλέξη Τσίπρα να το εκφωνήσει και στα ελληνικά. Να αποδείξει ότι το πιστεύει ο ίδιος, μπορεί να το επιβάλει στην κυβέρνησή του και στο κόμμα του. Να προχωρήσει χωρίς μισόλογα και ταλαντεύσεις, να συγκρουστεί εκεί που οι άλλοι λιποψύχησαν, να πείσει εκεί που άλλοι απέτυχαν, να δημιουργήσει συναίνεση υπέρ της αλλαγής, αντί της συναίνεσης υπέρ της αδράνειας. Να δώσει γρήγορα πρακτικό δείγμα γραφής.

Όλα αυτά θα κριθούν από τα ελληνικά του. Όχι από τα αγγλικά του.

Δημοφιλή