Εδώ και ένα χρόνο, το πιο σημαντικό θέμα γενικού ενδιαφέροντος στη Γερμανία είναι η προσφυγική κρίση. Έχω συγκινηθεί το ίδιο με όλο τον κόσμο σχετικά με το θέμα αυτό. Νομίζω ότι η κρίση είναι πολύ σοβαρότερη από ό,τι πολύ φαντάζονται. Και πιστεύω πως τόσο οι πολιτικοί όσο και τα ΜΜΕ κάνουν σοβαρά λάθη στη διαχείριση της κρίσης - και συνεπώς χάνονται και μεγάλες ευκαιρίες.
Πριν μερικούς μήνες, είχα πει πως ένα ξερό σφουγγάρι μπορεί να απορροφήσει μια συγκεκριμένη ποσότητα νερού. Κάποια στιγμή φτάνει στα όρια του και δε μπορεί να απορροφήσει άλλο. Η φράση αυτή δέχθηκε αρκετή κριτική. Είναι σωστή στάση αυτή αν είσαι στα «αριστερά»;
Το θέμα είναι, πως η αναλογία αυτή σκοπό είχε να δείξει ότι κάθε κοινωνία μπορεί να φτάσει στο μέγιστο σημείο των δυνατοτήτων της. Αν μια κρίση διαχειρίζεται με άσχημο τρόπο, η κοινωνία φτάνει σε αυτό το σημείο πολύ συντομότερα. Αν λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις, το σημείο αυτό του κορεσμού μπορεί να καθυστερήσει. Παρόλα αυτά, αυτό το όριο δε θα εξαφανιστεί ποτέ εντελώς.
Προς το παρόν θεωρώ πως παίρνουμε λανθασμένες αποφάσεις σε πολλούς τομείς - ή αποτυγχάνουμε να πάρουμε αποφάσεις όλοι μαζί.
Το βιώνω αυτό σε προσωπικό επίπεδο. Έχουμε 20 πρόσφυγες που ζουν μαζί μας - προσπαθούμε να τους βοηθήσουμε να ενσωματωθούν στη χώρα μας. Αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο έργο. Πρώτον, σε επίπεδο εύρεσης εργασίας, οι πρόσφυγες είναι παγιδευμένοι. Δε μπορούν καν να εργαστούν. Αν κατάφερναν να εργαστούν μετά από μερικούς μήνες, θα έπρεπε να πάρουν περίπλοκες αδειοδοτήσεις - και να δημοσιεύουν το μισθό τους στις αρχές. Ένας απίστευτος γραφειοκρατικός εφιάλτης.
Έτσι έχουν τα πράγματα για χιλιάδες πρόσφυγες αυτή τη στιγμή. Θα ήθελαν να δουλέψουν και να αφομοιωθούν αλλά δεν τους το επιτρέπουν. Αυτό δείχνει πόσο ελλιπείς είμαστε στο να διαχειριστούμε το έργο της ενσωμάτωσης.
Οι ψυχολόγοι ήδη προειδοποιούν πως δεν υπάρχουν αρκετά κέντρα στήριξης στη Γερμανία για να βοηθήσουν στη συναισθηματική στήριξη των νέων αυτών ανθρώπων.
Δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό για όσους ζητούν άσυλο από αυτά τα δύο πράγματα: εκπαίδευση για τα παιδιά και δουλειά για τους γονείς. Κανένα από τα δύο δεν πάει καλά. Αυτό είναι κάτι το παράδοξο για μια χώρα με τόσο μεγάλο αριθμό σε θέσεις εργασίας.
Πρέπει να δώσουμε στους πρόσφυγες περισσότερες ευκαιρίες να χτίσουν τη ζωή τους - την ευκαιρία να εξασφαλίζουν τα απαραίτητα για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Ξέρω από προσωπική εμπειρία ότι αυτό θέλουν πραγματικά.
Αλλά πρέπει να δράσουμε γρήγορα. Γιατί αντιμετωπίζουμε μια δύσκολη κατάσταση. Η Γερμανία είναι οικονομικά εύρωστη, αλλά σε μια πιθανή επόμενη οικονομική κρίση ίσως να αντιμετωπίσουμε μια σημαντική κοινωνική αναταραχή. Ποιος θα πλήρωνε τότε το πρόσθετο κόστος για σχολεία, στέγαση και φροντίδα των παιδιών που χρειάζονται όσοι ζητούν άσυλο;
Πολλές χώρες ήδη έχουν φτάσει οικονομικά στο όριο τους. Αν τα φορολογικά έσοδα μειώνονταν εξαιτίας μιας κρίσης, το λουρί θα έσφιγγε για όλους μας - πρόσφυγες και Γερμανούς πολίτες.
Όσο πιο γρήγορα αποκτήσουν οι πρόσφυγες πρόσβαση στην εργασία και το εισόδημά τους, τόσο πιο καλά θα αντιμετωπίσουμε την επόμενη κρίση.
Παρόλα αυτά, υπάρχει ένα άλλο θέμα που είναι εξίσου -αν όχι σημαντικότερο: τα παιδιά που έχουμε παραμελήσει εντελώς. Χιλιάδες νέοι άνθρωποι - παιδιά και έφηβοι - έρχονται στη χώρα μας. Οι ζωές τους έχουν γεμίσει τρόμο, επειδή επειδή έρχονται σε μας από εμπόλεμες ζώνες.
Οφείλω να ρωτήσω: τι θα απογίνει αυτή η γενιά;
Οι ψυχολόγοι ήδη προειδοποιούν ότι δεν υπάρχει επαρκής αριθμός κέντρων στήριξης στη Γερμανία που για να βοηθήσουν στη συναισθηματική στήριξη των νέων αυτών ανθρώπων. Πως υποτίθεται ότι θα μεγαλώσουν φυσιολογικά αυτά τα παιδιά, θα ενσωματωθούν σαν έφηβοι που θα πάνε στο σχολείο και θα χτίσουν την καριέρα τους; Πολλοί από αυτούς θα μείνουν στη χώρα για μεγάλο διάστημα - ίσως και μόνιμα. Για αυτό πρέπει να τους βοηθήσουμ ετώρα, και όχι να περιμένουμε να φτάσουν στο σημείο να κινδυνεύουν.
Η μαζική εισροή προσφύγων θα μειωθεί μόνο όταν σταματήσουν οι ανούσιοι σκοτωμοί.
Θέλουμε να συζητήσουμε για αυτά τα προβλήματα: την έλλειψη ενσωμάτωσης στην εκπαίδευση, ψυχολόγων, θεραπευτικών ιδρυμάτων.
Πρέπει επίσης να μιλήσουμε για λύσεις. Ποια προγράμματα βοηθούν τα παιδιά των προσφύγων σήμερα; Τι θα μπορούσαμε να μάθουμε στο θέμα αυτό σε εθνικό επίπεδο; Θα ήταν όμως λάθος να αναζητήσουμε λύσεις στην προσφυγική κρίση μόνο εντός Γερμανίας. Κάτι τέτοιο θα οδηγούσε στην αποτυχία.
Οι συμφωνίες Τουρκίας ή Λιβύης δεν είναι λύσεις. Τα υπάρχοντα σχέδια εξυπηρετούν μόνο στην αναβολή του ερωτήματος του κορεσμού των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πρέπει να βοηθήσουμε στη λύση των προβλημάτων στην πηγή τους, δηλαδή στη Συρία για παράδειγμα, ή σε άλλα μέρη της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής. Η μαζική εισροή προσφύγων θα μειωθεί μόνο όταν σταματήσουν οι ανούσιοι σκοτωμοί. Δυστυχώς δε βλέπω μεγάλη πρόοδο σε αυτό τα τελευταία χρόνια.
Αυτό που παρατηρώ είναι ότι αρκετοί Γερμανοί δεν διατίθενται πια να αντιμετωπίσουν την πολυπλοκότητα της κατάστασης. Δεν πιστεύουν πια τους πολιτικούς ή τα ΜΜΕ. Αυτό απέδειξαν τα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα.
Υπό αυτή την οπτική, τα ΜΜΕ είναι πιο σημαντικά από ποτέ. Μιας και ζούμε σε δημοκρατία, δε μπορούμε να πιέσουμε κανένα να πάρει συγκεκριμένη θέση. Μπορούμε μόνο να εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους.
Δεν είναι όλοι επαρκώς ενημερωμένοι στη Γερμανία. Για παράδειγμα, είναι πολλοί νέοι που δεν έχουν ιδέα τι συνέβη στη Γερμανία μεταξύ 1933 και 1945. Συνεπώς, δεν έχουν επίγνωση του κινδύνου που αντιμετωπίζουμε σήμερα.
Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που αναζωπυρώνουν τις φλόγες του μίσους. Και χιλιάδες επηρεάζονται από αυτό.
Βρίσκω τα σλόγκαν που ακούω σε διαδηλώσεις αυτές τις μέρες απίστευτα. Οι άνθρωποι θα πρέπει να αναρωτιούνται αν η ιστορία επαναλαμβάνεται στη Γερμανία. Και είναι αλήθεια. Ο Χίτλερ και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν συνέβησαν και πολλά χρόνια πριν. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που αναζωπυρώνουν τις φλόγες του μίσους. Και χιλιάδες επηρεάζονται από αυτό. Κάνουμε βήματα πίσω.
Η κατάσταση μπορεί να αποκλιμακωθεί μόνο με την εκπαίδευση. Το ραδιόφωνο και η τηλεόραση θα πρέπει να κάνουν την αρχή για αυτή την εκπαιδευτική διαδικασία. Αλλά τι ακούμε σήμερα στο ραδιόφωνο; Μας νανουρίζουν με ρηχές ανοησίες. Ιδίως τα ιδιωτικά μέσα. Στο μεταξύ, τα δημόσια δίκτυα αμελούν τον εκπαιδευτικό τους ρόλο και ικανοποιούν τα χαμηλότερα ένστικτα των μαζών. Το ραδιόφωνο παίζει αυτό που υποτίθεται θέλει να ακούσει ο ακροατής. Οι άνθρωποι που σκέπτονται και που μπορούν να αναδείξουν ή να αναλύσουν σύνθετα θέματα δεν έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν - λες και θα ταράξουν την αρμονία.
Τα ΜΜΕ έχουν την υποχρέωση να ενημερώνουν και κυρίως να εκπαιδεύουν. Το έχουμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ.
Η μετανάστευση έχει κάνει τη Γερμανία πιο δυνατή. Ακόμη θυμάμαι πως είναι να έρχεσαι εδώ και να πρέπει να συνεχίσεις με κάποιο τρόπο. Ήταν δύσκολο, αλλά είχαμε βοήθεια. Την ίδια στιγμή, είμαστε πάντα έτοιμοι να προσφέρουμε στην κοινωνία.
Όλα τα παραπάνω θέματα είναι σημαντικά. Και είμαι πεπεισμένος ότι πρέπει να τα συζητήσουμε. Για αυτό είμαι στη HuffPost Germany σήμερα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη HuffPost Germany και μεταφράστηκε στα ελληνικά.