Όταν ακόμα και το ΔΝΤ κριτικάρει από αριστερά μια δήθεν «για πρώτη φορά αριστερά» κυβέρνηση

Μετά από 8 χρόνια ύφεσης, με εξαίρεση το β΄ εξάμηνο του 2014, μετά από την απώλεια του ενός τετάρτου του ελληνικού ΑΕΠ, μετά από την κοινωνικά εκρηκτική ανεργία του 25%, η τραυματική ελληνική εμπειρία έχει οδηγήσει πολλούς σε μια αμφισβήτηση της ορθότητας των νεοφιλελεύθερων δοξασιών. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ο τέως Επικεφαλής Οικονομολόγος του ΔΝΤ άσκησε έντονη αυτοκριτική για την υποεκτίμηση που έγινε στην υφεσιακη επίπτωση των μέτρων του Α και Β Μνημονίου. Ένα άλλο ζήτημα στο οποίο ασκείται σοβαρή κριτική είναι η στρεβλή και ατελής αρχιτεκτονική της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης, η οποία στηρίχτηκε σε μια νεοφιλελεύθερη αντίληψη για το πώς λειτουργεί η οικονομία.
ASSOCIATED PRESS

Το ΔΝΤ ως γνωστό θεωρείται η Μέκκα του νεοφιλελευθερισμού και της θεοποίησης των αγορών. Σύμφωνα με τη νεοφιλελεύθερη συνταγή η διατηρήσιμη ανάπτυξη προϋποθέτει τον περιορισμό των κάθε είδους κρατικών παρεμβάσεων στην οικονομία, τη μείωση των δημόσιων δαπανών και των φόρων, την ιδιωτικοποίηση της παραγωγής πολλών δημόσιων αγαθών και το άνοιγμα των οικονομιών στο διεθνή ανταγωνισμό και τις ξένες επενδύσεις.

Οι πολιτικές λιτότητας που επιβάλλει το ΔΝΤ σε κάθε οικονομία που αντιμετωπίζει διαρθρωτικά ελλείμματα στο ισοζύγιο πληρωμών της και απευθύνεται σ'αυτό για δανεισμό με την προϋπόθεση της υλοποίησης προγραμμάτων προσαρμογής και βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας, εθεωρούντο τουλάχιστο μέχρι πρόσφατα ως η αλάνθαστη λύση που δεν επιδέχεται ουδεμία αμφισβήτηση.

Είναι κατά συνέπεια ιδιαίτερα αξιοσημείωτο ότι σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα της Huffington Post με τίτλο "Neoliberalism.Oversold?", τρία ανώτατα στελέχη του Ταμείου (οι Jonathan Ostry,Prakash Loungani και Davide Furceni) εισηγούνται σε μια επιστημονική τους εργασία στις Κυβερνήσεις που καταφεύγουν στο Ταμείο να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές σχετικά με την αποτελεσματικότητα των πολιτικών λιτότητας.

Οι τρεις οικονομολόγοι μετά από μελέτη πολλών περιπτώσεων κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πολιτικές αυτές οδηγούν τελικά σε φαύλους κύκλους ύφεσης και ανεργίας. Λόγω της μείωσης της ενεργού ζήτησης επιτείνουν τις οικονομικές ανισότητες, οδηγούν σε φτωχοποίηση μεγάλα τμήματα του πληθυσμού και ακυρώνουν τις όποιες προοπτικές ανάπτυξης υπάρχουν.

Εξάλλου και άλλοι γνωστοί οικονομολόγοι αμφισβητούν την υπεραπλουστευμένη άποψη ότι η μείωση των ελλειμμάτων οδηγεί από μόνη της σε κίνηση την αναπτυξιακή διαδικασία ή ότι είναι ρεαλιστική η υιοθέτηση διαρθρωτικών αλλαγών κάτω από συνθήκες λιτότητας.

Οι απόψεις αυτές σίγουρα δεν είναι πλειοψηφικές.

Παρ'όλα αυτά οι πρόσφατες θέσεις του Ταμείου για τη μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους και για τον υφεσιακό χαρακτήρα των αναγκαίων μέτρων για την επίτευξη του στόχου για δημοσιονομικά πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά, που έχει συμφωνηθεί μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και των Ευρωπαίων εταίρων μας σηματοδοτούν μιαν αλλαγή προσέγγισης.

Μετά από 8 χρόνια ύφεσης, με εξαίρεση το β΄ εξάμηνο του 2014, μετά από την απώλεια του ενός τετάρτου του ελληνικού ΑΕΠ, μετά από την κοινωνικά εκρηκτική ανεργία του 25%, η τραυματική ελληνική εμπειρία έχει οδηγήσει πολλούς σε μια αμφισβήτηση της ορθότητας των νεοφιλελεύθερων δοξασιών.

Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και ο τέως Επικεφαλής Οικονομολόγος του ΔΝΤ άσκησε έντονη αυτοκριτική για την υποεκτίμηση που έγινε στην υφεσιακη επίπτωση των μέτρων του Α και Β Μνημονίου.

Ένα άλλο ζήτημα στο οποίο ασκείται σοβαρή κριτική είναι η στρεβλή και ατελής αρχιτεκτονική της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Ένωσης, η οποία στηρίχτηκε σε μια νεοφιλελεύθερη αντίληψη για το πώς λειτουργεί η οικονομία.

Παρόλο που η ΕΚΤ υπό τον κ. Ντραγκι εφαρμόζει μια σαφώς επεκτατική νομισματική πολιτική, αυτό δεν επαρκεί για την ανάκαμψη των οικονομιών της ευρωζώνης. Είναι φανερό ότι πρέπει να υπάρξει, τουλάχιστο στις πλεονασματικές χώρες μια λελογισμένη χαλάρωση και της δημοσιονομικής πολιτικής

Ποιος ξέρει; Ίσως κάποια στιγμή στο μέλλον να συμμεριστούν αυτές τις μη νεοφιλελεύθερες απόψεις και τα μέλη της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, που έχουν εξελιχτεί σε όψιμους και πειθήνιους ομοϊδεάτες του κυρίου Σόιμπλε και των υπολοίπων μελών της σκληροπυρηνικής ομάδας των μελών του Eurogroup.

Η ελπίδα πάντα πεθαίνει τελευταία.

Σε κάθε περίπτωση αποτελεί πραγματικά αξιοπερίεργο μια κυβέρνηση με κορμό ένα κόμμα που αυτοπροσδιοριζεται ως κόμμα της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, να έχει υιοθετήσει τόσο ακραία νεοφιλελεύθερες πολιτικές και την ίδια ώρα να τρέφει μιαν ακόμα τραγική αυταπάτη ότι στην άλλη γωνία αναμένει η ανάπτυξη.

Το ότι ακόμα και το ΔΝΤ ασκεί κριτική από «αριστερά» σε μια «για πρώτη φόρα αριστερά» κυβέρνηση αποτελεί σίγουρα παγκόσμια πρωτοτυπία.

Δημοφιλή