Το έργο και η ζωή του Μένη Κουμανταρέα

Το έργο και η ζωή του Μένη Κουμανταρέα
Eurokinissi

Ο Μένης Κουμανταρέας, που βρέθηκε νεκρός το Σάββατο στο σπίτι του, ήταν έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς της ελληνικής πεζογραφίας. Μόλις χθες, Παρασκευή, εκδόθηκε το νέο του βιβλίο «Ο Θησαυρός του Χρόνου» από τις εκδόσεις Πατάκη.

Αποχαιρετώντας τον Μένη Κουμανταρέα

«Είμαι ένας άνθρωπος του 19ου αιώνα. Βλέπω την απορία στο πρόσωπο των ανθρώπων όταν με ρωτούν: “δώστε μου το e-mail σας” και απαντώ “δεν έχω”, “δώστε μου το φαξ σας” και λέω “δεν έχω”, “να σας στείλουμε κάτι στο site σας” και απαντώ “έχω, αλλά ασχολούνται άλλοι με αυτό”. Έχω μια παλιά αγάπη, τη γραφομηχανή μου, μια Οlivetti. Ξέρετε, οι παλιές αγάπες ξεθωριάζουν, αλλά δεν χάνονται ποτέ» είχε δηλώσει σε μια συνέντευξη του. Ο Μένης Κουμανταρέας, ένας από τους γνωστότερους και πιο καταξιωμένους Έλληνες πεζογράφους των μεταπολεμικών χρόνων, γεννήθηκε το 1931 στην Πλατεία Βικτωρίας.

Γιος του τραπεζικού και χρηματιστή Αντώνη Κουμανταρέα μεγάλωσε σε εύπορο περιβάλλον, και τέλειωσε το Πρότυπο Λύκειο Αθηνών. Φοίτησε στη Νομική και Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και ξεκίνησε να δουλεύει σε ασφαλιστικές και ναυτιλιακές εταιρίες και παράλληλα να γράφει. Το βιβλίο με το οποίο έκανε την πρώτη του εμφάνιση στην Ελληνική πεζογραφία ήταν "Τα μηχανάκια" μια συλλογή διηγημάτων που περιέγραφε τη ζωή τεσσάρων νέων στη δεκαετία του '50. Κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Κέδρος, τον εκδοτικό οίκο με τον οποίο συνεργάστηκε για 52 ολόκληρα χρόνια, μέχρι να μεταπηδήσει πρώτα στις εκδόσεις Καστανιώτη και μετά στις εκδόσεις Πατάκη.

Ο Κουμανταρέας ήταν βιωματικός συγγραφέας - η γραφή του ισορροπούσε μεταξύ κοινωνικού ρεαλισμού και ποίησης. «Το βίωμα είναι η μαγιά. Αν δεν το έχεις, δεν έχεις τίποτα. Δεν μπορείς να βιώνεις μέσω τρίτων. Τα βιβλία που γράφει κανείς έχουν ως αφετηρία τον εαυτό του. Ανεξάρτητα αν αυτό το βίωμα το προεκτείνει, αν ανοίγεται σε άλλα πεδία ή το καλύπτει εντέχνως. Προσωπικά δεν είχα ποτέ τον φόβο να εκτεθώ και όσο περνάει ο καιρός εκτίθεμαι περισσότερο», είχε πει χρόνια πριν σε μια συνέντευξη του στο Γιάννη Μπασκόζο στο Βήμα. Δημοσίευσε συνολικά 24 βιβλία - μεταξύ τους η Βιομηχανία Υαλικών (1978), η Φανέλα με το εννιά (1986) και το Δύο Φορές Έλληνας (2001) - έκανε και μεταφράσεις σε έργα μεγάλων συγγραφέων όπως ο Φιτζέραλντ, ο Χέμινγουεϊ και η Κάρσον Μακ Κάλερς. «Το σπορ που μου αρέσει όταν πάω για καφέ είναι να κάθομαι να ακούω τι λένε στα διπλανά τραπέζια και να προσπαθώ να φανταστώ τι είδους άνθρωποι είναι αυτοί που συζητούν. Αυτό αποτυπώνεται σ' ένα γραπτό: η σχέση των ανθρώπων μεταξύ τους, η σχέση τους με την πόλη και η σχέση τους με την εποχή», είχε δηλώσει σε μια συνέντευξη στο Σταύρο Διοσκουρίδη για τη Lifo.

Η Φανέλα με το εννιά

Η Φανέλα με το εννιά, είναι το μόνο βιβλίο του Κουμανταρέα που έχει γίνει ταινία (Η φανέλα με το νούμερο 9 σε σκηνοθεσία Παντελή Βούλγαρη). Η ιστορία του Μπιλ Σερέτη ενός νεαρού ταλαντούχου ποδοσφαιριστή που ξεκινά από την τρίτη κατηγορία για να φτάσει μέχρι την πρώτη (τον υποδύεται πολύ πετυχημένα ο Στράτος Τζώρτζογλου στα πρώτα του βήματα) είναι και μια μικρογραφία της Ελλάδας του ‘80.

Δημοφιλή