Pop Psychology: Tα μπεστ σέλερ της λαϊκης ψυχολογίας

Pop Psychology: Tα μπεστ σέλερ της λαϊκης ψυχολογίας
RelaxFoto.de via Getty Images

Για κάποιους επιφανειακά και για κάποιους άλλους ψαγμένα, τα τρία παρακάτω βιβλία και οι συγγραφείς τους κατάφεραν να γίνουν μέρος της pop κουλτούρας μιλώντας για αυτοπραγμάτωση. Αγαπήστε τα μισήστε τα ή απλά χαρίστε τα σε κάποιον αγαπημένο για ένα πιο συνειδητοποιημένο 2015.

Ο Αλχημιστής, Πάολο Κοέλιο

Αξιοπρόσεκτος και μόνο για την αγάπη που του έχουν τα μοντέλα των ελληνικών καλλιστείων - μεταξύ των πέντε ξένων γλωσσών, όλες οι συμμετέχουσες βρήκαν χρόνο να διαβάσουν και να αγαπήσουν τον Αλχημιστή.

Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου είναι ένας νεαρός βοσκός που, ορμώμενος από ένα όνειρο που θεωρεί προφητικό, ξεκινάει από την Ανδαλουσία για να βρει έναν θησαυρό που είναι θαμμένος κάτω από τις Πυραμίδες της Αιγύπτου. Μετά από πολλές περιπέτειες και λίγο πριν την ολοκλήρωση του ταξιδιού του, ο βοσκός συναντάει τον Αλχημιστή, ο οποίος του λέει πως αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για τον κάθε άνθρωπο είναι ο προσωπικός του θησαυρός. Τελικά ο βοσκός δε βρίσκει το θησαυρό στις πυραμίδες αλλά πίσω στην πατρίδα του, εκεί που είδε το όνειρο.

Το βιβλίο είναι μία αλληγορία που αποδίδει συμβολικά την αναζήτηση του πεπρωμένου και τη σημαντικότητα της αυτοπραγμάτωσης του κάθε ανθρώπου. Σε αντίθεση με το “όταν θέλεις κάτι πολύ, όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το αποκτήσεις” που αναφέρεται συχνά ως το απαύγασμα του βιβλίου, το έργο είναι σίγουρα λιγότερο επιφανειακό από το πολύ μαζικό κοινό του.

Το βιβλίο γράφτηκε το 1988 στα Πορτογαλικά και έγινε διεθνές best-seller σε 74 χώρες, ενώ έχει μπει και στα Ρεκόρ Γκίνες ως το πιο πολυμεταφρασμένο βιβλίο όλων των εποχών. H επιτυχία του ξεκίνησε 2 χρόνια μετά από την πρώτη του έκδοση, όταν μεταφράστηκε στα Γαλλικά.

Η θεραπεία του Σοπενάουερ, Ίρβιν Γιάλομ

Αν και οποιοδήποτε βιβλίο του Γιάλομ θα μπορούσε να ανήκει σε αυτή την κατηγορία, επελέγη Η Θεραπεία του Σοπενάουερ, ως το πιο ενδιαφέρον - και το αγαπημένο του γράφοντα.

Το βιβλίο είναι μία εναλλαγή αφηγήσεων από τη ζωή και το έργο του Σοπενάουερ και από μία θεραπευτική ομάδα του Γιάλομ. Η σύνδεση των δύο γίνεται μέσω του Φίλιπ Σλέιτ, μέλους της ομάδας, που υποστηρίζει πως ξεπέρασε τις σεξουαλικές του εμμονές, όταν μυήθηκε στην κυνική θεωρία του Σοπενάουερ και υιοθετώντας μια αντικοινωνική στάση απέναντι στον περίγυρο του. Ο ψυχοθεραπευτής Τζούλιους, ήρωας που μάλλον αντιπροσωπεύει τον Γιάλομ, καλεί τον Φίλιπ να αξιοποιήσει τις πεσιμιστικές διδαχές του Σοπενάουερ ώστε να αποδέχτει τον περιορισμό των δυνατοτήτων του, χωρίς να τον αντιμετωπίζει ως αδιέξοδο. Στο τέλος, έρχεται και ο ίδιος ο Τζούλιους αντιμέτωπος με την ίδια πρόκληση, αφού αρρωσταίνει και τελικά πεθαίνει από καρκίνο.

Το ενδιαφέρον στοιχείο του βιβλίου είναι ότι παρουσιάζει -και σε μεγάλο βαθμό ενστερνίζεται- την πεσιμιστική θεωρία του Σοπενάουερ, που είναι εντελώς αντίθετη στην υπαρξιακη σχολή που εκπροσωπεί ο Γιάλομ, και θεωρεί τη βούληση καθοριστικότερη όλων στη διαμόρφωση της ζωής μας. Το βιβλίο καταλήγει στο πολύ χρήσιμο συμπέρασμα του ότι οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν ευτυχισμένοι και με τις εξωτερικές δυσκολίες, χωρίς να είναι εξωπραγματικά αισιόδοξο.

Ο Γιάλομ, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ είναι ένας από τους σημαντικότερους εν ζωή υπαρξιακούς ψυχιάτρους και έχει εκδημοκρατίσει την ψυχοθεραπεία, φέρνοντας την σε επαφή με το μαζικό κοινό των πολλών best-seller του.

Να Ζεις, να Αγαπάς και να Μαθαίνεις , Λέο Μπουσκάλια

Είναι ένα από τα πιο δημοφιλή βιβλία του Μπουσκάλια, του Γιάλομ μιας άλλης εποχής. 33 χρόνια μετά την έκδοση του, έχει παραπάνω από μία σελίδες στο ελληνικό Facebook όπου ανεβαίνουν εμπνευστικά αποσπάσματα του βιβλίου - ανάμεσα σε εικόνες από ηλιοβασιλέματα, ποτάμια και δάση.

Το Να Ζεις, να Αγαπάς και να Μαθαίνεις είναι ένα από τα πιο δημοφιλή βιβλία του Μπουσκάλια. Είναι μία συλλογή από διαλέξεις του σε όλο τον κόσμο, μεταξύ του 1970 και του 1981, και επικεντρώνεται στην αξία της αγάπης και της κατανόησης για την απόκτηση της ευτυχίας. Αν και οι διαλέξεις δεν έχουν το ενδιαφέρον τη μυθιστορηματικής πλοκής των δύο προηγούμενων έργων, κάποιοι αναγνώστες του Μπουσκάλια τις βρίσκουν “συναρπαστικές”.

Ασχέτως με το πως αξιολογείται το έργο του, είναι αξιοσημείωτη η επιτυχία του, σε μία εποχή που το ενδιαφέρον για την ψυχολογία δεν ήταν όσο οξύ είναι σήμερα. Αν και κουβέντες σαν του Μπουσκαλία σήμερα είναι διαθέσιμες ακόμη και σε μαγνητάκια, τότε πρωτοπόρησε στην εξύμνηση της αγάπης, της αισιοδοξίας και της ζωής.

Ο Μπουσκάλια ήταν καθηγητής κοινωνικής παιδαγωγικής και ψυχολογίας στο University of Southern California. Με αφορμή την αυτοκτονία ενός μαθητή του, έγραψε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Love που έκανε τις διαλέξεις του γνωστές στο ευρύ κοινό και εκείνον έναν από τους πιο αγαπητούς συγγραφείς των 80s, γνωστό και ως Dr. Love.

Δημοφιλή