Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου πoυ θα γίνει από τις 3 ως τις 12 Ιουλίου πλησιάζει. Λίγο πριν την ανακοίνωση του προγράμματος στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 18 Ιουνίου ζητήσαμε από τoν Aaron Chandros, διευθυντή προγράμματος του Φεστιβάλ να διαλέξει μερικές ταινίες με «έντονο» θαλασσινό θέμα,
Οι επιλογές του ήταν για μας μια έκπληξη: από μια ταινία μικρού μήκους που είχε γυρίσει ο 26χρονος τότε Βέρνερ Χέρτζογκ στην Κρήτη με ήρωα ένα θρυλικό λυράρη της εποχής, μέχρι την πειραματική ποιητική «Ατλαντίδα» του Μπεν Ράσελ, πρόκειται σίγουρα για έξι ασυνήθιστες, σπάνιες επιλογές.
«Θηραϊκός όρθρος», του Kώστα Σφήκα και του Σταύρου Τορνέ
1968, 20:19
Ένα ντοκιμαντέρ του 1968, που αναδεικνύει τη Σαντορίνη των αντιθέσεων; από τη μία η φτώχια της αγροτικής οικονομίας σε έναν άγονο τόπο, από την άλλη η επερχόμενη ευμάρεια στο πρόσωπο των πρώτων τουριστών. Εντυπωσιακό είναι ότι η ταινία δεν έχει κανένα σχεδόν σπικάζ παρά μόνο φυσικούς ήχους : κομμένες αγγλικές προτάσεις των τουριστών μέχρι τον ήχο του καραβιού την ώρα που μπαίνει στο λιμάνι, τα τζιτζίκια,μέχρι την ψαλμωδία του Όρθρου.
«Portraits de la Grece», του André Sauvage.
1927, 30’
Το 1920, ο Γάλλος σκηνοθέτης, συγγραφέας και ζωγράφος Αντρέ Σωβάζ ταξίδεψε στην Ελλάδα, καταγράφοντας γνωστά αξιοθέατα και τυχαίες τοποθεσίες που βρέθηκαν στον δρόμο του (συμπεριλαμβανομένης και της Ερμούπολης!), φτιάχνοντας ένα εθνογραφικό πορτρέτο της χώρας. Η ειρωνεία της τύχης είναι πως όλα τα πρωτότυπα αρνητικά της ταινίας χάθηκαν, εκτός από ένα κομμάτι που δεν συμπεριλήφθηκε στο τελικό μοντάζ. Η συγκεκριμένη ταινία είναι μια ανακατασκευή της πρωτότυπης ταινίας «μετά θάνατον», με βάση το υλικό αυτό που περίσσεψε. Χωρίς να είναι στις προθέσεις του δημιουργού της, η ταινία προσφέρει μια μοναδική ματιά σε μια Ελλάδα που χάθηκε για πάντα, όπως και στην ίδια τη διαδικασία της παραγωγής της.
«Ατλαντίδα», του Μπεν Ράσελ
2014 , 24’
«Εμείς οι κάτοικοι της Ουτοπίας είμαστε χαρούμενοι / κι αυτό θα κρατήσει για πάντα»
Ο σκηνοθέτης Μπεν Ράσελ φλερτάρει με τη video art και τα installations και ζει μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής. Το Atlantis είναι μια ελεύθερη απόδοση της αναφοράς του Πλάτωνα στη χαμένη ήπειρο της Ατλαντίδας το 360 π.Χ. και της ανακύκλωσής της σε μία δημοφιλή νουβέλα επιστημονικής φαντασίας της δεκαετίας του ‘70, το Ατλαντίς είναι ένα ντοκιμαντέρ-πορτρέτο της Ουτοπίας, ενός νησιού που δεν υπήρξε ποτέ ή υπήρχε πάντα κάτω από τα θνητά πόδια μας. Εδω μέσα φωλιάζει το παραδοσιακό τραγούδι και οι παγανιστικές τελετές, οι θρησκευτικές παραδόσεις και η αντανάκλαση του ναού, η θάλασσα που μας περιβάλλει όλους. Ακόμα και καθώς βουλιάζουμε, είμαστε χαρούμενοι κι ευτυχισμένοι.
«Μορφές που χαράζει στο μαχαίρι ο χυμός των μπανανόδεντρων», του Ζουάνα Πιμέντα
2014 , 16΄
Μια δέσμη φωτός που περιστρέφεται γοργά, σχηματίζει έναν κύκλο. Μέσα στο περίγραμμα αυτού του σχήματος, αποκαλύπτεται ένα αρχείο αλληλογραφίας από καρτ ποστάλ που έχουν αποσταλεί ανάμεσα στο νησί της Μαδέιρα και στην πρώην πορτογαλική αποικία της Μοζαμβίκης. Η ταινία ακροβατεί ανάμεσα σε μια φανταστική αναπόληση της αποικιοκρατίας και στην επιστημονική φαντασία.
«Transatlantique», του Φελίξ Ντυφουρ-Λαπεριέρ
2014, 72’
Η μόνη από τις ταινίες του διαγωνιστικού τμήματος του Φεστιβάλ είναι ένα ντοκιμαντέρ-δοκίμιο από τον Καναδά, χωρίς ελληνικό τίτλο (ακόμα!). Γυρισμένο κατά τη διάρκεια 30 ημερών ενός υπερατλαντικού ταξιδιού ενός φορτηγού πλοίου η ταινία μιλά για την απεραντοσύνη και την πίστη, για την απρόσκοπτη κίνηση των κυμάτων και τη δύναμή τους αλλά κυρίως για τους άντρες εν πλω, μάρτυρες και πρωταγωνιστές αυτής της ζωής ανάμεσα στις δυο στεριές, και στην απομόνωση. Στο Transatlantique το πλοίο γίνεται ένας μικρόκοσμος κι ένα μεταφορικό σχήμα: ένα νησί ανδρών καταμεσής του αγνώστου.
«Last Words», του Βέρνερ Χέρτσογκ
1968,13'
O Βέρνερ Χέρτσογκ ακολουθεί στην Κρήτη τον τελευταίο άνδρα που έφυγε από τη Σπιναλόγκα. Την ιστορία του άντρα διηγούνται οι υπόλοιποι κάτοικοι του νησιού. Πρωταγωνιστεί ο διάσημος Κρητικός λυράρης Αντώνης Παπαδάκης (γνωστός και ως «Καρεκλάς») Η ταινία γυρίστηκε το 1968 ,και ήταν η τέταρτη στη σειρά ταινία μικρού μήκους του Herzog. Tην ίδια χρονιά γύρισε την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους και πάλι στην Κρήτη με τίτλο Signs of Life κερδίζοντας την Αργυρή Άρκτο στο 18ο Φεστιβαλ του Βερολίνου