Μακροχρόνιο «αποτύπωμα» άφησε η αντισημιτική προπαγάνδα των ετών του ναζιστικού καθεστώτος στα παιδιά που πήγαν σχολείο κατά τη συγκεκριμένη περίοδο, κάνοντας πιθανότερο το ενδεχόμενο να έχουν αρνητικές αντιλήψεις για τους Εβραίους σε σχέση με αυτούς που γεννήθηκαν νωρίτερα και αργότερα, σύμφωνα με μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα.
Όπως αναφέρει το Associated Press, τα ευρήματα της έρευνας επιδεικνύουν ότι οι προσπάθειες επηρεασμού των κοινωνικών αντιλήψεων είναι πιο αποτελεσματικές όταν «στοχεύουν» τους νέους- ειδικά εάν το μήνυμα επιβεβαιώνει ήδη υπάρχουσες πεποιθήσεις.
Ερευνητές από τις ΗΠΑ και την Ελβετία εξέτασαν έρευνες που διεξήχθησαν το 1996 και το 2006, στο πλαίσιο των οποίων οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για ένα μεγάλο εύρος ζητημάτων, περιλαμβανομένων των απόψεών τους για τους Εβραίους. Οι δημοσκοπήσεις, γνωστές ως «γερμανική γενική κοινωνική έρευνα» αντικατοπτρίζουν τις απόψεις 5.300 ατόμων από 264 πόλεις ανά τη Γερμανία, επιτρέποντας στους ερευνητές να εξετάσουν διαφορές βάσει ηλικίας, φύλου και τοποθεσίας.
Επικεντρώνοντας σε αυτούς που έδειξαν έντονες αρνητικές απόψεις για τους Εβραίους σε έναν αριθμό ερωτήσεων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτοί που είχαν γεννηθεί στη δεκαετία του 1930 είχαν τις πιο ακραίες αντισημιτικές απόψεις- ακόμα και 50 χρόνια μετά το τέλος του ναζιστικού καθεστώτος.
Όπως είπε ο Γιόαχιμ Βοθ, του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, εάν άνθρωποι βρεθούν υπό ένα ολοκληρωτικό καθεστώς κατά τα χρόνια της διαμόρφωσης του χαρακτήρα τους, επηρεάζεται ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί το μυαλό τους- και αυτή η επιρροή δεν φεύγει με το πέρασμα των χρόνων.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι υπήρχαν διαφορές οι οποίες ανάγονταν και στον τόπο καταγωγής- και ειδικότερα στο αν κατάγονταν από περιοχή όπου ο αντισημιτισμός ήταν ήδη ισχυρός πριν την άνοδο των Ναζί.
Οι ερευνητές σύγκριναν τα αποτελέσματα της έρευνας με ιστορικά αρχεία από τη δεκαετία του 1890 ακόμα. Όπως διαπίστωσαν, αυτοί που προέρχονταν από περιοχές με ισχυρές αντισημιτικές παρατάξεις, είχαν και τις πιο αρνητικές απόψεις για τους Εβραίους. «Η έκταση στην οποία η ναζιστική εκπαίδευση λειτούργησε βασίστηκε σημαντικά στο αν το συνολικό περιβάλλον όπου τα παιδιά μεγάλωσαν ήταν ήδη κάπως αντισημιτικό» σημειώνει ο Βοθ. «Μας λέει ότι η κατήχηση μπορεί να λειτουργήσει, και να διαρκέσει σε σημείο που προκαλεί έκπληξη, αλλά ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί πρέπει να είναι συμβατός με κάτι στο οποίο οι άνθρωποι πιστεύουν ήδη».
Ο Μπένγιαμιν Ορτμάιερ, επικεφαλής ερευνητικού κέντρου πάνω στην εκπαίδευση των Ναζί (ο οποίος δεν ενεπλάκη στην έρευνα) εκτιμά ότι τα συμπεράσματα της έρευνας είναι απόλυτα εύλογα.
Ένας από τους λόγους που δεν έχει εκτεθεί σε μεγάλο βαθμό η επίδραση της ναζιστικής προπαγάνδας στον γερμανικό πληθυσμό, πρόσθεσε, είναι ΄το ότι δύσκολα οι γηραιότεροι Γερμανοί μιλούν για τις εμπειρίες τους κατά τη ναζιστική περίοδο- ενώ Εβραίοι που επιβίωσαν του Ολοκαυτώματος θυμούνται και περιγράφουν την κακομεταχείρισή τους στο σχολείο, στα χέρια άλλων μαθητών, μη εβραϊκής καταγωγής Γερμανοί περιγράφουν τα σχολικά τους χρόνια με θετικό τρόπο.
Κατά τον Ορτμάιερ, οι διαμορφωτές της ναζιστικής εκπαιδευτικής πολιτικής, ενσωμάτωσαν την αντισημιτική προπαγάνδα σε κάθε τμήμα της εκπαίδευσης, ακόμα και δίνοντας στους μαθητές «εργασίες» όπως η έρευνα σε εκκλησιαστικά αρχεία για ονόματα εβραϊκών οικογενειών που είχαν στραφεί στον Χριστιανισμό. Τα αρχεία αυτά στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για τη σύνταξη λιστών με Εβραίους που απεστάλησαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, καθιστώντας τους μαθητές ακούσιους συνεργούς στο Ολοκαύτωμα. Ωστόσο, υπήρξαν και εξαιρέσεις, όπως οι «Πειρατές του Εντελβάις»- νεανικές αντιστασιακές οργανώσεις που σχηματίστηκαν παρά τη ναζιστική προπαγάνδα.