Πριν λίγες μέρες οι New York Times δημοσίευσαν ένα εκτενές αφιέρωμα στην κουλτούρα των start-up επιχειρήσεων που έχει καταφέρει να ανθίσει στην Ελλάδα, παρά το οικονομικό και πολιτικό χάος μέσα στο οποίο έχει υποπέσει η χώρα τα τελευταία χρόνια.
Η Anemona Hartocolis που ανέλαβε το σχετικό ρεπορτάζ και επιμελήθηκε το άρθρο, ήρθε σε επαφή με κάποιους από τους πλέον επιτυχημένους Έλληνες στο χώρο των start-ups και μίλησε μαζί τους για την απόφασή τους να ρισκάρουν και να τολμήσουν να επιλέξουν τη δημιουργία σε μια χώρα υπό διάλυση, παρά να τα μαζέψουν και να δοκιμάσουν την τύχη τους κάπου αλλού.
«Οι πελάτες μας δεν είναι ελληνικές εταιρίες, οπότε η επιτυχία του έργου μας δεν εξαρτάται καθόλου από την Ελλάδα» σχολιάζει ο Στέφανος Βασδέκης, ένας εκ των δύο ιδρυτών του Travelmyth, μιας online υπηρεσίας ανεύρεσης ξενοδοχείου που ξεκίνησε τον περασμένο Νοέμβριο και έχει αρχίσει ήδη να βγάζει κέρδος. «Έχει να κάνει με το πόσο ανταγωνιστικοί μπορούμε να γίνουμε σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον».
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Hartocolis, τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί τουλάχιστον μισή ντουζίνα μικρές επιχειρήσεις στην Αθήνα και άλλα τόσα συνεργαζόμενα κτήρια-φυτώρια που προσφέρουν χώρο στους νέους επιχειρηματίες προς ένα χαμηλό κόστος ενοικίασης και συντήρησης, ενώ κάθε επιχείρηση απασχολεί μέχρι και 20 εργαζόμενους. Σημαντική, επίσης, είναι και η συνεισφορά αρκετών φιλανθρωπικών οργανισμών που αναλαμβάνουν τη χορηγία διαγωνισμών και επιβραβεύουν τους νέους Έλληνες επιχειρηματίες με σημαντικά κεφάλαια για να ξεκινήσουν τα project τους -όπως η εξαιρετική δουλειά που κάνει πάνω σε αυτόν τον τομέα το Hellenic Initiative.
Παρόλα αυτά, με την ανεργία να μαστίζει σχεδόν το 50% των νέων ανθρώπων, τις παραδοσιακές επιχειρήσεις να έχουν πλέον ελάχιστα να προσφέρουν, χτυπημένες θανάσιμα και οι ίδιες από την οικονομική κρίση και ένα σημαντικό μέρος της νεολαίας να ψάχνει μια σίγουρη, ασφαλή θέση στο δημόσιο τομέα (με τη βοήθεια κάποιου κόμματος, όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά η δημοσιογράφος), το ρίσκο του να δημιουργήσεις κάτι από το μηδέν, με ελάχιστη βοήθεια και ακόμα λιγότερους πόρους, είναι τεράστιο. Ειδικά όταν η εναλλακτική της φυγής στο εξωτερικό φαντάζει πολύ πιο θελκτική και υποσχόμενη -ασχέτως αν τις περισσότερες φορές αποδεικνύεται εξίσου επίπονη, αν όχι περισσότερο. Κι όμως, οι νέοι Έλληνες επιχειρηματίες δεν το βάζουν κάτω.
«Το να μιλάς για την κρίση και για τις αρνητικές πτυχές αυτής της τεράστιας οικονομικής ύφεσης σε αυτή τη χώρα, δεν βοηθά και τόσο πολύ» λέει ο Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, συνιδρυτής του Found.ation, ενός χώρου γραφείων στην περιοχή των Πετραλώνων που προσφέρει ολοκληρωμένα προγράμματα επιχειρηματικής επιτάχυνσης σε νεοφυείς επιχειρήσεις. «Αυτό που βοηθά είναι να ξεκινήσεις να χτίζεις κάτι που να έχει νόημα, τόσο για τον επιχειρηματικό χώρο όσο και για την κοινωνία».
Ο Jeremy Downward, επικεφαλής επενδύσεων στην επενδυτική εταιρία Alpheus Advisors καθώς και ιδρυτικό μέλος της πρώτης επενδυτικής τράπεζας στην Ελλάδα, Alpha Finance από το 1989 έως το 2001,είπε στην Harocolis «Υπάρχει διαχωρισμός ανάμεσα στην παλιά σχολή (επιχειρήσεων) και την νέα. Πολλές από αυτές τις ιδέες φυσικά και θα μείνουν στο δρόμο. Πιστεύω πραγματικά όμως πως θα υπάρξει μια ομάδα καινοτόμων ανθρώπων που θα τα πάνε καλά. Δεν υπάρχει καμία έλλειψη από τρομερά έξυπνα παιδιά, παιδιά με στόχους, με πολύ μεράκι, πολλά κίνητρα, μεγάλη (δημιουργική) πείνα και ένα αρκετά καλό επιχειρηματικό σχέδιο».
Βέβαια, μέσα στον γενικότερο θετικό και αισιόδοξο τόνο του άρθρου κάνει την εμφάνισή του και ένα μεγάλο πρόβλημα, ένα πρόβλημα που γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι όσοι έχουμε μεγαλώσει στην Ελλάδα και έχουμε έρθει αντιμέτωποι μαζί του περισσότερες φορές από όσες θα θέλαμε: το «τέρας» της γραφειοκρατίας του ελληνικού δημοσίου. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Βασδέκης στο τέλος του κειμένου «Νιώθω άρρωστος κάθε φορά που χρειάζεται να επισκεφθώ την εφορία. Πραγματικά, πραγματικά άρρωστος».
Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το αφιέρωμα των New York Times στην ελληνική κουλτούρα των start-ups, εδώ.