Σε συμφωνία για το νέο Ταμείο ιδιωτικοποιήσεων που θα αντικαταστήσει το ΤΑΙΠΕΔ, προχώρησαν σήμερα Παρασκευή οι εκπρόσωποι τη κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των θεσμών, την ώρα που η κλεψύδρα για την επίτευξη συμφωνίας έχει αρχίσει να αδειάζει.
Οι δύο πλευρές φαίνεται να τα βρίσκουν εν μέρει, δηλαδή μόνο για τη λειτουργία του νέου Ταμείου, καθώς υπάρχουν διαφωνίες προς το παρόν για το θέμα του Ασφαλιστικού αλλά και αυτό των «κόκκινων» δανείων το οποίο είναι και αρκετά κρίσιμο καθώς συνδέεται άμεσα με την ανακεφλαιοποίηση των τραπεζών η οποία αποτελεί υψηλής προτεραιότητας ζήτημα για τιους θεσμούς. Στην κυβέρνηση πάντως εξακολουθεί να υπάρχει ένα κλίμα αισιοδοξίας εντός των προβλεπόμεων προθεσμιών ώστε να αποκλειστεί ένα νέο δάνειο - «γέφυρα».
Το νέο Ταμείο θα έχει εντελώς διαφορετική λειτουργία και λογική σε σχέση με πριν, σε σχέση δηλαδή με το ΤΑΙΠΕΔ. Όπως αναφέρουν αξιόπιστες πηγές του υπουργείου Οικονομικών, η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία ενός Ταμείου στο οποίο, με ορίζοντα 30ετίας, θα δημιουργηθεί ένα αποθεματικό ύψους 50 δισ. ευρώ, ως αξία των περιουσιακών του στοιχείων [ακίνητα, μετοχές, κ.λπ.].
Ουσιαστικά θα πρόκειται για ένα κρατικό επενδυτικό κεφάλαιο, με παρόμοιο μ' αυτά που έχουν δημιουργήσει αρκετά κράτη σε όλα τα μέρη του πλανήτη, όπως μεταξύ άλλων η Νορβηγία, η Αυστραλία, κ.ά.
Οι διαφορές σε σχέση με πριν
Μια βασική διαφορά σε σχέση με πριν είναι ο ορίζοντας αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα 50 δισ. ευρώ προβλέπονται σε βάθος 30ετίας, κάτι που δίνει μεγάλη «ανάσα» στο πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.
Με λίγα λόγια η επίτευξη των εσόδων δεν θα γίνει άμεσα, μέσα σ' ένα περιορισμένο χρονικό περιθώριο με δυσμενείς για την χώρα συνθήκες όπως οι σημερινές, αλλά όταν οι συνθήκες θα είναι περισσότερο ευνοϊκές.
Οι συνθήκες που επικρατούν είχαν ως αποτέλεσμα να χαλαρώσουν οι «θεσμοί» και τους στόχους για τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις. Το ΔΝΤ, για παράδειγμα, μέχρι το 2018, προβλέπει έσοδα μόλις 1,5 δισ. ευρώ, ενώ η Κομισιόν έχει ανεβάσει πιο ψηλά τον πήχη εκτιμώντας τα έσοδα σε 2,5 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι για το ΤΑΙΠΕΔ προβλέπονταν έσοδα 6 δισ. ευρώ έως το 2018, επισημαίνουν πηγές από το ίδιο υπουργείο.
Στο Ταμείο θα περιέλθουν περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου, μετοχές των κρατικών επιχειρήσεων, υποδομές, καθώς και ακίνητα του ελληνικού δημοσίου. Στο Ταμείο πιθανόν να ενταχθούν και όλα τα μελλοντικά έσοδα που θα προκύψουν από την εκμετάλλευση του ορυκτού / φυσικού πλούτου της χώρας - υδρογονάνθρακες, κ.λπ.
Η ένταξη περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου στο Ταμείο δεν σημαίνει απαραίτητα και πώλησή τους, σε αντίθεση με τα ακίνητα του ΤΑΙΠΕΔ που είναι προς πώληση. Κάποια ακίνητα, πράγματι, μπορεί να πουληθούν, για ορισμένα να υπάρξουν μακροχρόνιες παραχωρήσεις και άλλα να δημιουργούν εισόδημα που θα εισρέει στο Ταμείο. Για παράδειγμα μπορεί να συμφωνηθεί ότι για κάθε κοντέινερ που μεταφέρεται με τραίνο θα καταβάλλεται στο Ταμείο ένα μικρό ποσό.
Το ίδιο μπορεί να γίνει και με τα αεροδρόμια. Το Ταμείο θα πρέπει να «εφευρίσκει» τρόπους να έχει μόνιμα έσοδα, όχι κατ' ανάγκη από την πώληση ακινήτων του δημοσίου. Να σημειωθεί ότι ο χρόνος ζωής [30 χρόνια] δίνει την δυνατότητα στο Ταμείο να «καλλιεργήσει» τα περιουσιακά του στοιχεία που, ιδίως στα ακίνητα, παρουσιάζουν προβλήματα ως προς την εκμετάλλευσή τους - καταπατήσεις, ελλιπείς τίτλοι, κ.λπ., όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών.
Που θα πάνε τα 50 δισ. ευρώ
Με διαφορετικό τρόπο όμως σε σχέση με πριν θα κατανεμηθούν και τα έσοδα του Ταμείου, τα οποία εκτιμώνται σε 50 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα από αυτά, το 50% θα χρησιμοποιηθεί ως εγγύηση των τραπεζών (εκτιμάται ότι θα χρειαστούν από 10 έως 25 δισ. ευρώ, ανάλογα με τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών), ενώ το υπόλοιπο 50% θα πάει σε ανάπτυξη (12,5 δισ. ευρώ) και χρέος (12,5 δισ. ευρώ).
Με το ΤΑΙΠΕΔ από τις αποκρατικοποιήσεις τα τυχόν έσοδα πήγαιναν εξ' ολοκλήρου στην αποπληρωμή του χρέους, ενώ με το νέο Ταμείο μόνο το ένα τέταρτο των εσόδων θα εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό.
Η έδρα του Ταμείου θα είναι η Αθήνα θα ελέγχεται από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ από την Κομισιόν θα υπάρχει μόνο εποπτεία, διευκρινίζεται από αρμόδια στελέχη της κυβέρνησης..
Στα τεχνικά κλιμάκια οι διαπραγματεύσεις
Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις της Αθήνας με τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών οι οποίες και θα συνεχιστούν μέχρι και αύριο Σάββατο. Μια ημέρα κατά την οποία η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να παραλάβει το προσχέδιο του μνημονίου το οποίο όπως έχει γίνει γνωστό, καταρτίζει η Κομισιόν.
Οι συζητήσεις επικεντρώνονται πλέον στα δημοσιονομικά και μακροοικονομικά στοιχεία ενώ θα εξεταστεί και το θέμα του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
Σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους του νέου προγράμματος, βασικό πρόβλημα στις διαπραγματεύσεις αποτελεί ο εκτροχιασμός του προϋπολογισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2015 καταγράφεται μικρό πρωτογενές πλεόνασμα μόλις 238 εκατ. ευρώ έναντι του 1,8 δισ. ευρώ που είχε καταγραφεί πέρυσι.
Η τραγική αυτή κατάσταση αφήνει ανοιχτά τα περιθώρια για τη λήψη νέων προαπαιτούμενων όπως για παράδειγμα αλλαγές στις 100 δόσεις, σταδιακή κατάργηση του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, άνοιγμα «κλειστών» επαγγελμάτων κα.
Εφόσον πάντως όλα κυλήσουν ομαλά τότε η κυβέρνηση θα μπορέσει να τηρήσει το αρχικό της χρονοδιάγραμμα και να έχει στα χέρια της μια συμφωνία έως τις 11 Αυγούστου, να ψηφιστεί στη Βουλή επτά ημέρες μετά και να «περάσει» την αμέσως επόμενη ημέρα από τα κοινοβούλια κρατών-μελών της ΕΕ.
Διαφωνίες για Ασφαλιστικό και «κόκκινα» δάνεια
Ωστόσο παρά την συμφωνία για το ΤΑΙΠΕΔ δεν λείπουν και οι διαφωνίες με το κουαρτέτο σε βασικά θέματα όπως είναι το Ασφαλιστικό και το θέμα των «κόκκινων» δανείων.
Κυρίως στο ασφαλιστικό και από ενάρξεως των διαπραγματεύσεων οι εκπρόσωποι των δανειστών έβαλαν το θέμα της άμεσης περικοπής των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων ενώ η ελληνική πλευρά αναμένεται να υποβάλλει την τελική της πρόταση για την κατάργηση των πρόωρων συντάξεων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το τελικό σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης περιλαμβάνει αύξηση κατά 5 χρόνια της ηλικίας εξόδου ανδρών και γυναικών σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που σήμερα είναι 50 ετών, θα βγει στη σύνταξη στα 55, δηλαδή το 2020. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει συμφωνηθεί να υπάρχει μεταβατικό στάδιο 2016 - 2021, ενώ η εφαρμογή θα αρχίσει άμεσα.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ισχύει ότι το γενικό όριο συνταξιοδότησης είναι το 67ο έτος και για μειωμένη σύνταξη το 62ο έτος. Δεν έχει αποφασιστεί πάντως ποια θα είναι η κλιμάκωση στις ποινές που θα έχει η τελική πρόταση, η οποία θα επηρεάσει όλη την κλίμακα των ηλικιών.