Ταυτόχρονα, δεν είναι μια από τις έννοιες που μας έρχονται ενστικτωδώς όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με ένα έργο που έχει συναντήσει είτε την απόλυτη αναγνώριση είτε την απόλυτη χλεύη και σε εμάς δημιουργεί ένα αντίθετο συναίσθημα; Αν δει κάποιος το “Mad Max: Fury Road” και έχει #επιχειρήματα εναντίον του, δεν μπορεί να πει ότι το βρήκε υπερεκτιμημένο; Όμως δεν είναι κάπως αγενές να απορρίψεις εξίσου καλά στηριγμένες θετικές γνώμες με μια τόσο γενική έκφραση;
ΤΕΛΟΣΠΑΝΤΩΝ! Γι’αυτό το “υπερεκτιμημένο” αποφεύγω να το χρησιμοποιώ, κυρίως για λόγους ευγένειας, παρότι πολύ συχνά δε μου αρέσουν πράγματα κατά τα άλλα πολύ δημοφιλή. (Χέι, δε μου άρεσε το “Narcos”, δεν ξέρω αν έφτασαν λίγη οργή λαού και στα μέρη σας!) Όμως το “υποτιμημένο” παρότι εξίσου υποκειμενικό και εξίσου ασαφές, έχει τουλάχιστον μια λίγο καλύτερη χρήση. Χρησιμοποιώντας το, δεν επιχειρείς να πεις στον άλλον, “σταμάτα να σου αρέσει αυτό που δεν αρέσει σε εμένα” (οποίο θράσος!), αλλά του λες, πολύ απλά, “τσέκαρε κι αυτά αν δεν τα έχεις τσεκάρει ή αν τα προσπέρασες, επειδή τελικά νομίζω ότι αξίζουν τον κόπο”.
Άσε που ισχύει και το άλλο. Μια ταινία στην οποία δεν αναφέρονται συνεχώς όλοι, που δεν είναι διαρκές σημείο αναφοράς, που δεν γιορτάζεται η επέτειός της με “20 Χρόνια Από Το [...]” στο buzzfeed, αυτές οι ταινίες είναι που τις έχεις λίγο πιο κοντά στην καρδιά σου. Αυτές είναι κάποιες τέτοιες περιπτώσεις από τα ‘90s. Ταινίες που ξεχάστηκαν, που αδίκως θάφτηκαν, ταινίες μεγάλων σκηνοθετών που δεν εκτιμήθηκαν όσο τα μεγάλα τους χιτάκια, ή αγαπημένα σκουπιδάκια που σίγουρα δεν άξιζαν το ανηλεές μίσος που πήγε προς το μέρος τους.
Πάμε γερά και εννοείται δίνετε τις δικές σας ξεχασμένες ή αδικημένες ταινίες στα σχόλια.
Ιστορίες ενός μέλλοντος
Το sci-fi πάντα δυσκολεύει τον κόσμο λίγο περισσότερο στο να αποδεχτεί μια ταινία επί τόπου.
Gattaca
Ποιο είναι: Οι κοινωνικές τάξεις στο μέλλον θα δομούνται βάσει πρόσβασης στο DNA.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ο σεναριογράφος του "Truman Show", εκείνος που κάποτε θα γινόταν ο σύγχρονος Ιούλιος Βερν, σε μια αλλιώτικη δυστοπία.
Event Horizon
Ποιο είναι: Ένα χαμένο διαστημόπλοιο στη μέση του πουθενά, χωροχρονικές τρύπες, τα γνωστά.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ο αγαπημένος μου Πολ Γ.Σ. Άντερσον σκηνοθετεί ένα από τα πιο αγνά τρομακτικά sci-fi εδώ και πολλά χρόνια. Σαμ Νιλ, Λόρενς Φίσμπερν, θρίλερ στην άκρη του διαστήματος, δηλαδή τι άλλο θέλουμε πια.
Cube
Ποιο είναι: Μια ομάδα αγνώστων ξυπνά μέσα σε ένα μυστηριώδη, φονικό λαβύρινθο και απλά προσπαθεί να βγει έξω.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ούτε εξηγήσεις ούτε σκέψεις, ούτε τίποτα. Μόνο διαφορετικά δωμάτια, διαφορετικοί τρόποι να πεθάνεις, και μια απεγνωσμένη προσπάθεια επιβίωσης. Ο Βιτσέντζο Νάταλι (που φέτος κέντησε στο "Hannibal" σε ένα cult classic που δεν έχει όση φήμη του αξίζει σήμερα.
Stargate
Ποιο είναι: Όταν ανοίξαμε μια πύλη και βρήκαμε διαστημικούς αιγύπτιους στην άλλη μεριά.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Διαστημικές πύλες, Κερτ Ράσελ και Τζέιμς Σπέιντερ εναντίον Ρα, αγνή καλτίλα να στάζει από κάθε σκηνή, παιδιά συγγνώμη αλλά εμένα αυτός είναι ο αγαπημένος μου Ρόλαντ Έμεριχ.
Strange Days
Ποιο είναι: Μπάτσος αποκαλύπτει συνωμοσία σε ένα αποπνικτικό, μελλοντικό Λος Άντζελες.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Όλο το μπροστά μέρος της φιλμογραφίας της Μπίγκελοου είναι το ένα υποτιμημένο αριστούργημα μετά το άλλο ("Point Break"! "Near Dark"! "Weight of the Water"!) αλλά επιλέξαμε αυτό επειδή έχει τη μεγαλύτερη απόσταση αναγνώρισης-αξίας από όλα. Δηλαδή σόρι αλλά αυτή είναι η καλύτερη ταινία στην οποία έχει πάνω του το όνομά του ο Τζέιμς Κάμερον.
Alien 3
Ποιο είναι: Το Άλιεν στον πλανήτη-φυλακή με την καραφλή Ρίπλεϊ.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ο Φίντσερ έκανε ντεμπούτο με μια πανάκριβη franchise ταινία που γραφόταν ενώ εκείνος είχε ξεκινήσει τα γυρίσματα και με κάποιο μαγικό τρόπο το αποτέλεσμα καταφέρνει να είναι αποτελεσματικότατη sci-fi κλειστοφοβία που τυχαίνει να έχει κι ένα Άλιεν να κόβει βόλτες.
Dark City
Ποιο είναι: Στο μέλλον κάποιοι έχουν αλλάξει την αντίληψή μας για τον κόσμο ώστε να μένουμε για πάντα υποχείρια.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Εν ολίγοις ο Άλεξ Πρόγιας γύρισε ένα από τα πιο πολιτικά (και εικαστικά αξιοσημείωτα) sci-fi των '90s.
Galaxy Quest
Ποιο είναι: Εξωγήινοι νομίζουν πως το καστ διαστημικής σειράς μπορεί όντως να σώσει τον κόσμο.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Μιλάει βαθιά στην ψυχή όλων εμάς των πειραγμένων φανς διαφόρων πραγμάτων επειδή ας το παραδεχτούμε, πιστεύουμε πράγματι πως τα αγαπημένα μας θα μας σώσουν. Επίσης ο Ενρίκο Κολαντίνο σε αυτή την ταινία είναι ό,τι πιο αστείο έχει συμβεί σε όλα τα γνωστά πλανητικά συστήματα.
Σκουπιδοτενεκές
Δεν θα έφτανα ποτέ στο άκρο να πω ότι καμιά από αυτές τις ταινίες είναι 'καλή' με τη συμβατική έννοια του όρου, αλλά εντάξει chill λίγο, δεν αξίζουν το μίσος και στην τελικά μια χαρά περνάμε.
Starship Troopers
Ποιο είναι: Η στρατιωτική νεολαία του μέλλοντος υπερασπίζεται τον κόσμο από κάτι εξωγήινα έντονα.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Η ανθρωπότητα μια μέρα θα εξαλειφθεί κι οι κατσαρίδες που θα κληρονομήσουν τον πλανήτη ακόμα θα συζητούν για το αν η ταινία του Βερχόφεν είναι φασιστική ή όχι.
Batman & Robin
Ποιο είναι: Εκείνο το Μπάτμαν με τον Τζορτζ Κλούνεϊ.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ξέρετε τι; Δε με νοιάζει. ΓΙΟΛΟ. Το έχω δει 15 φορές. Είναι αξιολάτρευτο.
Waterworld
Ποιο είναι: Το "Mad Max" αλλά στη θάλασσα, με τον Κέβιν Κόστνερ και με τζετ σκι.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: ΟΚ ακούγεται άθλιο το ξέρω. Λες να είναι; Νομίζω ο τύπος της εποχής βρήκε εύκολο στόχο και είπε να το γλεντήσει ασύστολα. Μια χαρά σαπίλα είναι η ταινία.
“Από τον σκηνοθέτη του...”
Κάποιοι σκηνοθέτες έκαναν τόσο χαρακτηριστικά χιτάκια που μετά ήταν δύσκολο να χωνέψουμε το κάτι διαφορετικό που θέλησαν να εξερευνήσουν.
Ghost Dog: The Way of the Samurai
Ποιο είναι: Ο Φόρεστ Γουίτακερ είναι ένας μοναχικός εκτελεστής που στοχοποιείται από τη μαφία.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Όποιον ρωτήσεις θα σου πει καλά λόγια αλλά ειλικρινά, δεν είναι αρκετό. Peak Φόρεστ Γουίτακερ (μακριά από τις κωμικές υπερβολές που του έφεραν το Όσκαρ), RZA στη μουσική, μοντέρνα σαμουράι ανάγνωση, Τζιμ Τζάρμους πιο σοφός και ήρεμος από ποτέ.
Jackie Brown
Ποιο είναι: Αεροσυνοδός μπλέκεται σε έναν ιστό συμφερόντων και εγκλήματος. Παμ Γκριρ, Έλμορ Λέοναρντ, blaxploitation, σινεμά 100% mood.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Οι φανς του "Pulp Fiction" δεν ήταν έτοιμοι για κάτι λιγότερο ποπ.
The Butcher Boy
Ποιο είναι: Η ζωή και η απόδραση ενός μικρού αγοριού με αλκοολικό πατέρα και μητέρα με αυτοκτονικές τάσεις.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ο Νιλ Τζόρνταν προσεγγίζει το οικογενειακό δράμα με έναν δημιουργικό παροξυσμό ευαισθησίας και φαντασίας. Το πρώτο sold out που θυμάμαι σε Νύχτες Πρεμιέρας.
The Game
Ποιο είναι: Τι αγοράζεις σε έναν άνθρωπο που τα έχει όλα; Μια εμπειρία ζωής και θανάτου.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Σόρι για τον διπλό Φίντσερ αλλά ξέρεις. Μετά το "Se7en" προφανώς όλοι περιμέναμε κάτι εξίσου crime και εξίσου αβανταδόρικο. Εκείνος γύρισε ένα παιχνιδιάρικο υπαρξιακό θρίλερ με ένα φινάλε που ακόμα το συζητάμε. Πώς γίνεται να μην απόλαυσε ο κόσμος κάτι τόσο αγνά fun;
eXistenZ
Ποιο είναι: Κατασκευάστρια παιχνιδιών φτιάχνει virtual reality που σε μεταφέρει σε έναν άλλο κόσμο. Ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ στα '90s είχε διαολεμένα κέφια.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Όταν τα έκανε το "Matrix" αυτά όμως ουρές σχηματίζαμε.
The Loss of Sexual Innocence
Ποιο είναι: Ονειρική, πειραματική ταινία με διάφορες 'πλοκές', από ανθρώπους σε αναζήτηση των εαυτών τους, σε κόντρα με τις φαντασιώσεις και τους εφιάλτες τους, και με τον Αδάμ και την Εύα να διώχνονται από τον Παράδεισο.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ο Μάικ Φίγκις, ένας από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες ever, σκηνοθέτησε στα μέσα των '90s ένα από αυτά τα Οσκαρικά Δράματα που φτιάχνουν καριέρες ("Leaving Las Vegas") και αντί να ακολουθήσει αυτό δρόμο, παραδόθηκε σε μια άνευ προηγουμένου πειραματική περίοδο, βγάζοντας μέσα σε 3 χρόνια 4 ολοένα και πιο φορμαλιστικά ακραίες ταινίες (ετούτη και μετά "Miss Julie", "Timecode", "Hotel"). Αυτό το θυμάμαι σαν όνειρο που είδα όταν άρχιζα να ανακαλύπτω πραγματικά το σινεμά. Υπάρχουν στιγμές που αναρωτιέμαι αν όντως υπήρξε.
The Limey
Ποιο είναι: Ο Τέρενς Σταμπ ταξιδεύει στο Λος Άντζελες για να εκδικηθεί το θάνατο της κόρης του.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Όποιος διαβάζει τα recaps του "Knick" α) τον ευχαριστώ, β) θα έχει καταλάβει πόσο ψηλά έχω τον Στίβεν Σόντερμπεργκ ως σκηνοθέτη. Αυτό το mood piece που μπλέκει αναμνήσεις, διαθέσεις, σκέψεις και χρώματα σε ένα θαύμα ρυθμού, σκηνοθεσίας και μοντάζ, είναι σε κάποιες φάσεις η αγαπημένη μου ταινία του. Ήρθε αμέσως μετά το "Out of Sight" (επίσης τέλειο) οπότε ίσως αποξένωσε κόσμο που περίμενε κάτι αντίστοιχα ερωτικό, όμως ο Σόντερμπεργκ δεν γούσταρε ποτέ να επαναλαμβάνεται.
Miller’s Crossing
Ποιο είναι: Ο Γκάμπριελ Μπερν προσπαθεί να κρατήσει τις ισορροπίες ανάμεσα σε αντίπαλες στρατιές μαφίας και φυσικά πιάνεται στη μέση.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Από τις καλύτερες ταινίες των Κοέν που είχε την ατυχία να πιαστεί εκεί κοντά στη φάση με "Goodfellas" και "Godfather III" και να επισκιαστεί αδίκως.
Rounders
Ποιο είναι: Ποκεράς που τα έχει αφήσει επιτέλους πίσω του όλα αυτά, μπλέκεται σε Ένα Τελευταίο Παιχνίδι για να βοηθήσει ένα φίλο με τα χρέη του.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Έχουμε δει ένα εκατομμύριο παραλλαγές του 'Ένα Τελευταίο [...]', ο Τζον Νταλ και το πόκερ του μας πείραξαν; Ο Νταλ γύρισε στις αρχές των '90s τα σπουδαία "Red Rock West" και "Last Seduction" και για κάποιο λόγο το "Rounders" τον αποτελείωσε: Εδώ και κάπου μια δεκαετία γυρίζει τυχαία επεισόδια κάθε πιθανής σειράς της Αμερικάνικης τηλεόρασης. Μια χαρά ταινία ήταν :(
Q&A
Ποιο είναι: Έγκλημα, διαφθορά, Σίντεϊ Λιούμετ, Νικ Νόλτε, Αρμάν Ασάντε.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: ΕΓΚΛΗΜΑ ΔΙΑΦΘΟΡΑ ΣΙΝΤΝΕΪ ΛΙΟΥΜΕΤ ΝΙΚ ΝΟΛΤΕ ΑΡΜΑΝ ΑΣΑΝΤΕ
Ο Σαίξπηρ θα πέρναγε φίνα
Με αυτό και με το "Gossip Girl".
Ten Things I Hate About You
Ποιο είναι: Σαιξπηρική διασκευή με τον Χιθ Λέτζερ ως Κακό Παιδί να ερωτεύεται την Ζόρικη Τζούλια Στάιλς. Συμπρωταγωνιστεί ο Τζόζεφ Γκόρντον-Λέβιτ, WTF.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ελάχιστες, ελάχιστες, ελάχιστες ρομαντικές κομεντί των '90s ήταν καλύτερες από αυτήν, και δεν είμαι σίγουρος για καμία από όσες μου έρχονται στο μυαλό αυτή τη στιγμή.
Εγκληματικά υποτιμημένες
Εγκληματικά και τα puns μου αλλά τι να κάνω, 20 ταινίες μετά πήζει το μυαλό.
Zero Effect
Ποιο είναι: Ο Ντάρυλ Ζίρο ερευνά μια νουαρίστικα πολύπλοκη περίπτωση εκβιασμού.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Αβίαστα γοητευτικό και έξυπνο ντεμπούτο για τον Τζέικ Κάσνταν με Μπιλ Πούλμαν και Μπεν Στίλερ να κάνουν τέλειο δίδυμο.
Ravenous
Ποιο είναι: Αυτό που παίρνεις προαγωγή και σε στέλνουν σε ένα οχυρό όπου ένας επιζών σου αφηγείται μια ιστορία κανιβαλισμού και είσαι σε φάση "αφήστε με να πάω στη φάρμα μου".
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Ο Γκάι Πιρς θα είναι για πάντα ένας από τους αγαπημένους μου χαραμισμένους πρωταγωνιστές και αυτός ο αξέχαστος εφιάλτης της Αντόνια Μπερντ (σε σενάριο Τεντ "Ocean's Eleven" Γκρίφιν!) θα είναι για πάντα μια από τις αγαπημένες μου στιγμές του.
Very Bad Things
Ποιο είναι: Χαζοπαρέα σε μπάτσελορ σκοτώνει καταλάθος την πόρνη και φυσικά αρχίζουν να την πέφτουν ο ένας στον άλλον.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Καταπληκτικό νοσηρό αστειάκι σε σκηνοθεσία Πίτερ Μπεργκ πριν το γυρίσει σε Μάικλ Μπέι wannabe.
Go
Ποιο είναι: Μια ναρκοσυμφωνία πάει στραβά και βλέπουμε το πώς μέσα από τις διαφορετικές οπτικές όλων των εμπλεκόμενων χαρακτήρων.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Η ταινία που έφτιαξε την καριέρα του Νταγκ Λίμαν ("Bourne Identity", "Edge of Tomorrow", "Mr. and Mrs. Smith"), με σπάνιο lead ρόλο της ανεκτίμητης Σάρα Πόλεϊ. Από τα πιο watchable πράγματα που βγήκαν στα '90s.
Cop Land
Ποιο είναι: Ο ηθικός σερίφης μιας μικρής κοινότητας στο Νιου Τζέρσεϊ αρχίζει να ξεσκεπάζει το αληθινό πρόσωπο της διαφθοράς στην πόλη του.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Να σκεφτόμαστε λίγο κι αυτή την τιμιότατη ταινία του Τζέιμς Μάνγκολντ φέτος όταν ο Συλβέστερ Σταλόνε κερδίζει Όσκαρ ερμηνείας.
Croupier
Ποιο είναι: Wannabe συγγραφέας πιάνει δουλειά ως κρουπιέρης στο καζίνο κι εμείς δεν ξεκολλάμε τα μάτια μας από την οθόνη.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: Πέρασαν σχεδόν 30 χρόνια από το "Get Carter" αλλά ο Μάικ Χότζες κατάφερε να γυρίσει ένα άξιο companion piece της κλασικής του ταινίας. Και στην πορεία γέννησε την καριέρα του Κλάιβ Όουεν.
Grosse Pointe Blank
Ποιο είναι: Επαγγελματίας δολοφόνος που παίζει ο Τζον Κιούζακ πάει σε σχολικό reunion και ζει το πιο απρόσμενο coming of age στόρι. Από τις αγαπημένες μου ταινίες των '90s και μια από τις καλύτερες χρήσεις του "Under Pressure" που έχουν γίνει ποτέ.
Μήπως να το ξανασκεφτούμε: "How's your life?" "In progress". Είμαι ο μοναδικός άνθρωπος στον κόσμο που λατρεύει αυτή την ταινία; Πραγματικά δε θα έπρεπε.
Του Θοδωρή Δημητρόπουλου
Πηγή: Oneman