Το ρεπερτόριο της Πειραματικής σκηνής του Εθνικού Θέατρου για το 2016 έχει ανακοινωθεί εδώ και αρκετό καιρό. Η παράσταση «Ισορροπία του Nash» μάλιστα, έχει ξεκινήσει εδώ και δέκα μέρες. Ωστόσο, μόλις χτες 25/1, χάρη στη συνέντευξη του Σάββα Ξηρού στη δημοσιογράφο Ιωάννα Κλεφτόγιαννη για το tvxs έγινε ευρύτερα γνωστό, ότι η Παράσταση που ανεβαίνει στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου είναι εν μέρει βασισμένη στο βιβλίο του Σάββα Ξηρού «Η μέρα εκείνη». Η «Ισορροπία του Nash» ανεβαίνει μόνο για δυο εβδομάδες (τελειώνει δηλαδή το Σαββατοκύριακο 30-31/1) σε σκηνοθεσία και δραματουργία Πηγής Δημητρακοπούλου.Σύμφωνα με το Εθνικό Θέατρο η παράσταση είναι βασισμένη σε μια σειρά πηγών και αναφορών «Με αφορμή Με αφορμή τους Δίκαιους του Αλμπέρ Καμύ, πρακτικά της δίκης της 17 Νοέμβρη, το βιβλίο του Σάββα Ξηρού Η μέρα εκείνη.., καθώς και λογοτεχνικά, ιστορικά και δημοσιογραφικά κείμενα, η Πηγή Δημητρακοπούλου με την ομάδα της επιχειρούν τη σύνθεση ενός νέου έργου για τους αξιακούς κώδικες των ανθρώπων, τη δικαιοσύνη και την τρομοκρατία στην πρόσφατη ελληνική ιστορία».
Σκηνή από την παράσταση
Μετά τη συνέντευξη, που είχε μάλιστα τίτλο «Έχω ξεχρεώσει» προκλήθηκε σάλος με έντονη κριτική να ασκείται στο Εθνικό Θέατρο ακριβώς επειδή χρηματοδοετείται από το ελληνικο Δημόσιο και άρα τα χρήματα των φορολογούμενων, ενώ καταπέλτης ήταν και η αντίδραση της ομάδας «Ως Εδώ» (Ομάδα συγγενών θυμάτων τρομοκρατίας) : «Με αυτό τον τρόπο η κεντρική Εθνική σκηνή - έστω και στην επίσης χρηματοδοτούμενη από Δημόσιους πόρους, Πειραματική της εκδοχή - δίνει την ευκαιρία στον κ. Ξηρό να κάνει Τέχνη. Να γίνει Τέχνη. Να δείξει Τέχνη. Και δι’ αυτού του τρόπου να εξαγνιστεί η τρομοκρατική πράξη. Να γίνει συμπαθής ο δολοφόνος, γιατί πάνω απ’ όλα «είναι άνθρωπος». Άνθρωπος λαλίστατος και πανταχού παρών στα ΜΜΕ, συνεντευξιαζόμενος στοχαστικά μετά την ανάδειξή του σε «κομβικό κέντρο ανάλυσης αξιακών συστημάτων» από την σκηνοθέτιδα. Μεγάλη ευκαιρία και σημαντικό δώρο που δίδεται στον κ. Ξηρό να βγει στη σκηνή της επικαιρότητας.Είναι προφανές ότι ο εξαγνισμός του κου Ξηρού αποτελεί πλέον για κάποιους, διαρκή και επίμονη προτεραιότητα. Και μεθοδεύεται με συστηματικό τρόπο γιατί έχει συγκεκριμένο στόχο. Την απελευθέρωσή του όχι μόνο από την φυλακή, αλλά και από το ένοχο στίγμα του δολοφόνου. Και η διαδικασία αυτή γίνεται πράξη με τις παλιές καλές μεθόδους της ιδεολογικοποίησης της επιλογής να δολοφονείς αθώους. Έτσι έκαναν και οι Ναζί. Έτσι έκαναν και οι Σταλινικοί. Έτσι καλύπτει ο φασισμός τις επιλογές του». Aκολούθησε μια μικρή αλλά άκρως αναμενόμενη θύελλα στα social media και μια επίσημη ανακοίνωση από το Εθνικό Θέατρο. Μόνη μας απορία παραμένει πως δεν έιχαν αντιληφθεί τόσο καιρό την ύπαρξη της παράστασης.
Αυτή ήταν η απάντηση του Εθνικού Θεάτρου
«Καμιά ιδέα δεν μπορεί να δικαιολογήσει εγκλήματα εναντίον της ανθρώπινης ζωής» με αυτή τη φράση τελειώνει το κείμενο της παράστασης η «Ισορροπία του Nash» που παρουσιάζεται από 15 έως 31 Ιανουαρίου (8 παραστάσεις) στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Και αυτό είναι το μήνυμα που «παίρνουν μαζί τους» οι θεατές της παράστασης.Η συγκεκριμένη παράσταση με την ευθύνη της σκηνοθέτιδας Πηγής Δημητρακοπούλου χρησιμοποιεί ως devised theatre αποσπάσματα από τους «Δίκαιους» του Αλμπέρ Καμύ καθώς και αποσπάσματα από το βιβλίο του Σάββα Ξηρού για να καταδείξει την παναθρώπινη ιδέα ότι η βία δεν είναι λύση.Η δικαιοσύνη δίκασε για πάντα τους εγκληματίες – τρομοκράτες. Το θέατρο σαν τέχνη δεν έρχεται να ξαναδικάσει αλλά να αναδείξει καίρια ανθρώπινα προβλήματα. Είναι χώρος δημόσιου διαλόγου.Η Πειραματική Σκηνή ως τόπος έρευνας νέων καλλιτεχνών οφείλει να καταπιάνεται και με επικίνδυνα θέματα ακόμη και αν πατάει στην κόψη του ξυραφιού.