Το Ανώτατο Δικαστήριο στο Ισραήλ απέρριψε χθες Κυριακή επίμαχη συμφωνία για ανάπτυξη των πεδίων φυσικού αερίου της χώρας, προκαλώντας ανησυχία στις ενεργειακές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Μεσόγειο και πυροδοτώντας την άσκηση κριτικής από την κυβέρνηση.
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου συμφώνησε το 2015 με την εταιρία Noble Energy που έχει έδρα το Τέξας, αλλά και την ισραηλινή Delek Group, για την ανάληψη από τις δύο εταιρίες του ελέγχου και της ανάπτυξης-αξιοποίησης του μεγαλύτερου κοιτάσματος φυσικού αερίου του Ισραήλ (Leviathan).
Το πλαίσιο της συμφωνίας προδιαγράφει τις εξελίξεις σε χρονικό πλαίσιο δεκαετίας, με την κυβέρνηση να δεσμεύεται να κρατήσει σταθερά τα επίπεδα φορολογίας και εξαγωγικών δασμών, ενώ οι εταιρίες αναλαμβάνουν τη δέσμευση ν' αναπτύξουν το αναφερόμενο πεδίο γεωτρήσεων με ταχείς ρυθμούς.
Το δικαστήριο έκρινε ότι η απόφαση του αυτή ελήφθη λόγω ενός «απαράδεκτου» όρου της συμφωνίας που εμποδίζει την τροποποίησή τη για μια δεκαετία. Το δικαστήριο υποστήριξε ότι η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση ν' αναλάβει τέτοιες μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις. «Μία δέσμευση για την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης και της διατήρησης του ίδιου νομικού πλαισίου για μία δεκαετία, δε μπορεί να σταθεί», σημείωσε.
«Αποφασίσαμε να ακυρώσουμε τη συμφωνία για το φυσικό αέριο εξαιτίας αυτού του όρου», δήλωσε το δικαστήριο και διευκρίνισε ότι δίνει στο Κοινοβούλιο περιθώριο ενός έτους προκειμένου να τροποποιήσει τη συμφωνία. Στην αντίθετη περίπτωση, η συμφωνία με τις προβλέψεις σε βάθος δεκαετίας θ' ακυρωθεί.
Το δικαστήριο προτείνει ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να περάσει νόμο στο κοινοβούλιο, αλλά με δεδομένη την ισχυρή αντιπολίτευση έναντι της κυβέρνησης Νετανιάχου, μια τέτοια εξέλιξη δεν θεωρείται πιθανή.
Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου είχε παρουσιαστεί στο Ανώτατο Δικαστήριο τον Φεβρουάριο για να υποστηρίξει τη συμφωνία, για πρώτη φορά στην ιστορία του κράτους του Ισραήλ. «Η παρούσα συμφωνία δεν έχει εναλλακτική και αν δεν εγκριθεί, αυτό θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για τη χώρα» είχε δηλώσει ενώπιον των δικαστών.
Οι επικριτές της συμφωνίας που εκτιμούν ότι η συμφωνία ευνοεί τα συμφέροντα των δύο εταιριών σε βάρος των καταναλωτών, είχαν ζητήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο να την μπλοκάρει, καταγγέλλοντας ελιγμούς του πρωθυπουργού για να παρακάμψει την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία.
Ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Ισαάκ Χέρτζογκ εξέφρασε χθες ικανοποίηση για την «ορθή και ενθαρρυντική» απόφαση της δικαιοσύνης.
«Η απόφαση είναι βλαπτική για την αξιοποίηση των αποθεμάτων φυσικού αερίου που διαθέτει το Ισραήλ. Παράλληλα, το Ισραήλ παρουσιάζεται σαν μια χώρα με δικαστικές υπερεξουσίες, που εμποδίζουν την υλοποίηση επιχειρηματικών συμφωνιών. Θα βρούμε άλλους τρόπους για να καλύψουμε τη σοβαρή ζημιά που αυτή η περίεργη απόφαση προκαλεί στην οικονομία του Ισραήλ», δήλωσε ο Νετανιάχου που χαρακτηρίζει την απόφαση «σοβαρή απειλή στην ανάπτυξη αποθεμάτων φυσικού αερίου του Ισραήλ».
Οι δύο εταιρείες τηρούν στάση αναμονής για την υλοποίηση των σχεδίων τους στο Leviathan μέχρι την τελική έγκριση της απόφασης. Το οικονομικό ύψος της προγραμματισμένης επένδυσης εκτιμάται μεταξύ 5 και 6 δισ δολαρίων.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)