Ένα και πλέον μήνυμα μετά τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για το προσφυγικό και τον σχετικό περιορισμό των ροών από τα παράλια της γείτονας χώρας προς την Ελλάδα φαίνεται να ανοίγει για δεύτερη φορά, και μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, η θαλάσσια διαδρομή που ακολουθούν οι πρόσφυγες και μετανάστες-με την βοήθεια πάντα των διακινητών- από τα παράλια χωρών της Βορείου Αφρικής κυρίως προς την Ιταλία. Αν και ο αριθμός των ατόμων που έχουν εντοπιστεί και διασωθεί μέχρι στιγμής στη Μεσόγειο δεν μπορεί να συγκριθεί με τα δεδομένα του περυσινού Μαρτίου και Απριλίου, είναι δεδομένο πως παρατηρείται μια σημαντική αύξηση των ροών που προκαλεί προβληματισμό για αρκετούς λόγους.
Τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες δείχνουν πως οι αφίξεις στην Ελλάδα έχουν μειωθεί σημαντικά, αφού τον Απρίλιο και μέχρι την Κυριακή έφθασαν στη χώρα μας 3.039 ενώ τον Μάρτιο ανήλθαν σε 29.971 όταν τον Φεβρουάριο είχαν φτάσει τους 57.066. Αν και πρόωρο θα μπορούσε να γίνει μια πρώτη θετική εκτίμηση πως η συμφωνία φαίνεται να «λειτουργεί»- μόνο όμως στο σκέλος της συγκράτησης των ροών.
Την ίδια στιγμή ο αριθμός προσφύγων/μεταναστών που βάζουν ρότα από το Μαγκρεμπ για την Ιταλία αυξάνει και μόνο την εβδομάδα 7-13 Απριλίου- σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΙΟΜ)- διασώθηκαν ή/και έφθασαν στις ακτές τις χώρας 3.848, θυμίζοντας σε πολλούς τις δραματικές στιγμές της περασμένης Άνοιξης.
Διαβάστε επίσης: Τα «ταξίδια θανάτου» στη Μεσόγειο, η αδυναμία διαχείρισης του μεταναστευτικού και οι λόγοι που οδήγησαν στην έξαρση του φαινομένου
Ωστόσο τα δύο γεγονότα δεν μπορούν να συνδεθούν αν και κάποιος θα μπορούσε να υποθέσει πως η αποδοτική συγκράτηση των ροών από Τουρκία προς Ελλάδα οδήγησε στο άνοιγμα ενός νέου προσφυγικού-μεταναστευτικού μετώπου για την Ευρώπη.
Στην πραγματικότητα αυτό όμως δεν ισχύει γιατί πολύ απλά οι εθνικότητες των ατόμων που προσεγγίζουν ή θέλουν να προσεγγίσουν τις ιταλικές ακτές είναι, σύμφωνα με τον ΙΟΜ, Νιγηριανοί, Σενεγάλοι και υπήκοοι Νιγηρίας και Κάμπιας και Ακτής Ελεφαντοστού. Μεταξύ δε των κύριων υπηκοοτήτων δεν είναι καν οι Λίβυοι που αν και η χώρα τους είναι μία από τις ακτές τις οποίες ξεκινούν τα ταξίδια τους οι πρόσφυγες – μαζί με την Τυνησία αλλά και την Αίγυπτο- φαίνεται πως δεν υπάρχει, τουλάχιστον μέχρι στιγμής ροή προσφύγων αλλά εκτιμάται πως λειτουργεί ως έδρα των κυκλωμάτων διακινητών.
Διαβάστε επίσης: Τι πραγματικά συμβαίνει σήμερα στη Λιβύη. Η αναρχία, η ισχυρή παρουσία του Iσλαμικού Κράτους και οι νέοι κίνδυνοι
Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση στη Μεσόγειο φαίνεται πως δεν θα αναστραφεί άμεσα ή εύκολα και ήδη ανθρωπιστικές οργανώσεις εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες ενώ ο αριθμός των νεκρών ή αγνοούμενων, που από τις αρχές του 2016 έχει φθάνει τους 851, θα αυξηθεί. Σε μια θάλασσα δε όπως η Μεσόγειος υπάρχον πάντα και τραγωδίες που δεν μαθαίνουμε ποτέ...
Το θέμα, έχει θορυβήσει και την ΜΚΟ των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, που αποφάσισε να ξεκινήσει και πάλι τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη Μεσόγειο ως «αναγκαστική» κατά κάποιο τρόπο, αντίδραση στην αποτυχία όπως καταγγέλλουν της ΕΕ να δράσει άμεσα και αποτελεσματικά για την ασφάλεια των προσφύγων που ρισκάρουν τα πάντα στην ανοιχτή θάλασσα.
Όπως μεταδίδει το Reuters, η επιχείρηση αυτή είχε διακοπεί τον Ιανουάριο με την ελπίδα πως τα κράτη- μέλη της ΕΕ θα αναλάμβαναν δράση. Όμως οι τελευταίες αρνητικές εξελίξεις και η βελτίωση των καιρικών συνθηκών που ενθαρρύνει για περισσότερες προσπάθειες προσέγγισης των ιταλικών αρχών, δεν της αφήνει πολλά περιθώρια.
«Η απουσία μιας συνολικής λύσης στην τρέχουσα προσφυγική κρίση, και οι πολιτικές των κρατών-μελών όπως και η άρνηση παροχής εναλλακτικών στους ανθρώπους που με κίνδυνο της ζωής τους διασχίζουν τις θάλασσες, ευθύνονται για τον θάνατο χιλιάδων» δηλώνει δήλωσε ο Joanne Liu , πρόεδρος
Η οργάνωση αναφέρει πως τα πληρώματα των τριών πλοίων που είχε διαθέσει έσωσαν περισσότερους από 20.000 ανθρώπους σε περισσότερες από 120 επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης σε διάστημα οκτώ μηνών.
Οι ομάδες των ΓΧΣ είναι εκπαιδευμένες και διαθέτουν εξοπλισμό για τη διάσωση αλλά και παρέχουν πρώτες βοήθειες αλλά και να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση κοινών ασθενειών.