Με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο 2016 να βρίσκονται προ των πυλών, η HuffPost Greece είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Αρχηγό της Ολυμπιακής Αποστολής και Πρόεδρο της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας, Ισίδωρο Κούβελο. Η ιδιαιτερότητα των συνθηκών στο Ρίο και οι βλέψεις για την «ποιοτικότερη εκ των τριών τελευταίων Ολυμπιακών Αγώνων αποστολή μας», η δεδομένη υποχρηματοδότηση στο χώρο του αθλητισμού και η σημασία της υποστήριξης του ιδιωτικού τομέα μέσω χορηγιών, η Διεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία που δυστυχώς πολλοί αγνοούμε την ύπαρξή της, αλλά και τα σχόλια της Κριστίν Λαγκάρντ περί μόνιμης φιλοξενίας των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα, ήταν μερικά μόνο από τα θέματα που συζητήσαμε...
-Πλησιάζουμε πλέον τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Ρίο. Πώς βλέπει ο Αρχηγός να ξεκινάει η ελληνική αποστολή; Σε τι κατάσταση σας βρίσκουμε;
-Είμαι για τρίτη φορά αρχηγός της αποστολής, σε Ολυμπιακούς Αγώνες μετά το Λονδίνο και το Πεκίνο, και νομίζω πως είναι ίσως η πιο δύσκολη. Αντιμετωπίζουμε πάρα πολλά προβλήματα οργανωτικά, ιατρικά και θέματα ασφάλειας στο Ρίο. Πασχίζουμε να βρούμε πώς θα προστατεύσουμε την ομάδα μας από τα θέματα αυτά. Και βεβαίως, το πιο σημαντικό είναι, ότι έχουμε μια αποστολή 88 πλέον αθλητών και χωρίς την παραμικρή στήριξη από το ελληνικό κράτος. Η ομάδα προχώρησε και προετοιμάστηκε με το πάθος και την αγάπη από τους ίδιους τους αθλητές για αυτό που κάνουν και τον αγώνα που έδωσαν από μόνες τους οι ομοσπονδίες που τους στήριξαν, σε κάθε βήμα τους. Με την καλή διάθεση ορισμένων επιχειρηματιών από τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι αποφάσισαν να στηρίξουν κάποιους αθλητές, ακολουθώντας το πρόγραμμα που έκανε η Ολυμπιακή Επιτροπή «Υιοθετήστε ένα αθλητή στο δρόμο για το Ρίο 2016», και βεβαίως με τη μεγάλη στήριξη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής σε κάθε αθλητή που προκρίθηκε με 1000 δολάρια μηνιαίως, κάτι πολύ σημαντικό πραγματικά.
-Πώς ακριβώς λειτουργεί το πρόγραμμα «Υιοθετήστε έναν αθλητή...»;
-Η αρχική ιδέα του προγράμματος έρχεται από παλιότερα, αλλά δεν ήταν κάτι το πολύ γνωστό. Για παράδειδμα είχαμε παλιότερα κανονίσει με κάποιες εταιρείες να «υιοθετήσουν» κάποιους αθλητές που θα πήγαιναν στο Ρίο. Όμως δεν ήταν ακόμα επίσημο πρόγραμμα της Ολυμπιακής Επιτροπής, διότι τότε ακόμα υπήρχε κάποια βοήθεια από το κράτος, και οι ομοσπονδίες είχαν περισσότερες οικονομικές δυνατότητες. Όταν καταλάβαμε ότι υπάρχει πλήρης αδυναμία του κράτους, το κάναμε επίσημο το πρόγραμμα με την Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, ανέλαβε την πρωτοβουλία ο Πρόεδρος της ΕΟΕ κ. Καπράλος, κι έτσι ήρθαν οι εταιρείες επίσημα και κάθε μία ανέλαβε δύο-τρεις αθλητές, για μια περίοδο από την ημέρα ανάληψης της στήριξης μέχρι τη συμμετοχή του αθλητή στο Ρίο, καλύπτοντας το μεγαλύτερο κομμάτι από τα έξοδα. Έτσι ο κάθε χορηγός, ο κάθε δωρητής, έλαβε υπόψη το μπάτζετ που απαιτούνταν για κάθε αθλητή, και τον «υιοθετούσε», με τα αντίστοιχα ανταλλάγματα προβολής.
Πολύ μεγάλη πάντως ήταν και η στήριξη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, προς τους αθλητές η οποία μας έβαλε σε ένα πρόγραμμα αλληλεγγύης (δεν είναι τιμητικό να το λέμε βέβαια γιατί εφαρμόζεται προς τις υπανάπτυκτες χώρες π.χ. αφρικανικές), γιατί διαφορετικά δε θα μπορούσαμε να έχουμε τη συμμετοχή μας στο Ρίο, αλλά και εκείνη των οικείων ομοσπονδιών.
-Η υποχρηματοδότηση στον αθλητισμό είναι δεδομένη τα τελευταία χρόνια. Εσείς από την πλευρά σας ως Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας, ποιες πρωτοβουλίες έχετε αναλάβει ως προς αυτό, και ποιοι τις υποστηρίζουν;
-Η Διεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία -την οποία δυστυχώς οι Έλληνες ξέρουν ελάχιστα - είναι ο παγκόσμιος «φάρος» του Ολυμπιακού κινήματος για την παιδεία και τον πολιτισμό. Η Ελλάδα έχει το προνόμιο να φιλοξενεί σε μόνιμη βάση αυτόν τον πυλώνα, που είναι ισάξιος πυλώνας με εκείνον της άθλησης κατά τον Κουμπερτέν. Κι έχουμε την τύχη να τον έχουμε στην Αρχαία Ολυμπία, σε μια τεράστια έκταση, όπου εκπαιδεύονται παιδιά από όλο τον κόσμο στην αρχαία ελληνική ιστορία και στις ολυμπιακές αξίες, οι οποίοι γίνονται και οι μεγαλύτεροι πρεσβευτές της Ελλάδος παγκοσμίως. Είναι παιδιά που έχουν μορφωθεί στην κοιτίδα του Ολυμπισμού και μεταφέρουν τις Ολυμπιακές Αξίες στην χώρα τους. Η ΔΟΑ κατέχει πλέον και διεθνές μεταπτυχιακό πρόγραμμα επιπέδου Master’s Degree, Ολυμπιακών Σπουδών, μοναδικό στον κόσμο, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Προστατεύουμε την Ακαδημία σαν κόρη οφθαλμού. Ξεκίνησε το 1961 υλοποιώντας την επιθυμία του Κουμπερντέν, που πίστευε πρώτιστα στην σημασία της Παιδείας. Η καρδιά του μεγάλου αυτού άνδρα, με δική του επιθυμία, βρίσκεται θαμμένη μέσα στον χώρο της Ακαδημίας. Έχουμε πολλές Συνόδους που γίνονται στην διάρκεια των 8 μηνών λειτουργίας της ΔΟΑ. Μεταξύ των πιο σημαντικών, η Σύνοδος των Διευθυντών Ακαδημιών (γιατί κάθε χώρα έχει Εθνική Ακαδημία), η Διεθνής Σύνοδος για νέους μετέχοντες με συμμετοχή περισσότερων από 160 νέων από όλο τον κόσμο, το Ολυμπιακό Σεμινάριο για διδάκτορες Ολυμπιακών Σπουδών, κ.ά..
Ξεκινήσαμε συνεργασία με το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών του Χάρβαρντ πάντα πάνω σε θέματα για το Ολυμπιακό Κίνημα (είναι η 5η χρονιά που γίνεται το Συμπόσιο του Χάρβαρντ φέτος). Η επιλογή των Ελλήνων φοιτητών που το παρακολουθούν, γίνεται από το ίδιο το Κέντρο Σπουδών του Χάρβαρντ. Μένουν και ακούν τους μεγάλους δασκάλους, κυρίως Ελληνιστές που έρχονται προσκεκλημένοι από τις ΗΠΑ την Αγγλία και τον Καναδά. Το αντικείμενο της φετινής συνόδου (από 9-13/7) είναι η έννοια της «Νίκης».
Είναι εντυπωσιακά όλα αυτά τα συνέδρια και είμαστε περήφανοι που έχουμε κι άλλες συνεργασίες με Πάντειο Πανεπιστήμιο, με το Georgetown, κ.α.). Η προσπάθεια είναι πολύ δύσκολη, λόγω των οικονομικών συνθηκών, και ευτυχώς για το σημαντικό Συμπόσιο του Χάρβαρντ έχουμε την ευγενική χορηγία της Stoiximan για τα επόμενα χρόνια, κάτι που μας δίνει τη δυνατότητα να το συνεχίσουμε. Ξέρετε η βοήθεια από το κράτος πλέον είναι μηδαμινή! Έχει φτάσει να καλύπτει μόνον το 6,5% του μπάτζετ (κάποτε ήταν περισσότερο από 60%). Έτσι είμαστε αναγκασμένοι να απευθυνόμαστε σε ιδιώτες χορηγούς, τη ΔΟΕ βεβαίως, καθώς και σε κάποιους ανθρώπους που έχουν ευαισθησία στα θέματα της παιδείας, όπως είναι ο κ. Γιάννης Σπανουδάκης και η Stoiximan. Και είναι σημαντικό για εμάς να υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι και οι εταιρίες που μας στηρίζουν γιατί δεν είμαστε ένας θεσμός που μπορεί να φέρει ορατά ανταποδοτικά οφέλη. Η χορηγία προς την ΔΟΑ είναι χορηγία κύρους. Έχει μεγάλη σημασία για τις εταιρείες που έρχονται κοντά μας. Τα τελευταία χρόνια είχαμε στήριξη από την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, το ίδρυμα Λάτση, την ΠΑΕ Ολυμπιακός, και τώρα την Stoiximan, και προσδοκούμε κι άλλους να έρθουν κοντά μας. Αλλά αυτό να ξέρετε μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο εφόσον κάποιοι πιστεύουν πως η παιδεία έχει αξία για ένα καλύτερο μέλλον.
-Άρα συνολικά οι πόροι της Ακαδημίας προέρχονται από χορηγίες;
-Φυσικά! Αυτή τη στιγμή, για να καταλάβετε, το 95% των πόρων είναι από χορηγίες και την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Έτσι επιβιώνει δηλαδή η Ακαδημία. Και προσπαθούμε να την κρατήσουμε ζωντανή. Και για να διαπιστώσετε τι εννοώ, σας θυμίζω πως η Ακαδημία βρίσκεται σε μια έκταση 1000 στρέμματα, με κοιτώνες για 215 φοιτητές, με την μεγαλύτερη Ολυμπιακή βιβλιοθήκη στον κόσμο 26.000 τίτλων, με δύο συνεδριακά κέντρα, με στάδιο και άλλους αγωνιστικούς χώρους, εστιατόριο και το Ιστορικό Αρχείο του 2004, ένα πραγματικό κόσμημα.
-Πολλοί Έλληνες δε γνωρίζουμε την ύπαρξη της Ακαδημίας. Γιατί πιστεύετε συμβαίνει αυτό;
-Πιστεύω πως δυστυχώς δεν ενδιαφέρει πολύ τους Έλληνες το θέμα της Ολυμπιακής Παιδείας. Στο εξωτερικό, όσοι ασχολούνται με τον αθλητισμό την ξέρουν πολύ καλά την Ακαδημία. Είναι ένα θέμα που δυστυχώς δεν ενδιαφέρει πάρα πολύ ούτε και το Υπουργείο Πολιτισμού. Εμείς δεν έχουμε λόγο να κάνουμε προβολή, γιατί δεν έχουμε τα μέσα αλλά και γιατί δεν ψάχνουμε πελάτες, δεν είμαστε κάποιο ξενοδοχείο. Αλλά θα έπρεπε να υπάρχει γνώση της ύπαρξης της Ακαδημίας. Είναι όνειρο και στόχος για πολλούς νέους του εξωτερικού να έρθουν στην Ακαδημία. Φανταστείτε, ο πρόεδρος της ΔΟΕ, ο κ. Μπαχ, ήταν φοιτητής στην Ακαδημία τη δεκαετία του 1970 και σήμερα έρχεται με δέος και θυμάται τι του έδωσε αυτή η εμπειρία. Μόνο όποιος κατέβει και μείνει λίγες μέρες εκεί, στην Αρχαία Ολυμπία, καταλαβαίνει τη σημασίας ύπαρξής της και την προσπάθεια που καταβάλλουμε για να τη διατηρήσουμε ζωντανή.
-Γυρίζοντας και πάλι στο θέμα της συμμετοχής μας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο θα ήθελα να σας ρωτήσω: Από Ολυμπιάδα σε Ολυμπιάδα τα μετάλλια μας φθίνουν (2004: 16, 2008: 4 και 2012: 2). Που οφείλεται κατά τη γνώμη σας αυτό;
-Πάντα μια χώρα που έχει διοργανώσει Ολυμπιακούς Αγώνες φτάνει στο peak, έχει μια άνοδο, και μετά αρχίζει η πτώση. Ενόψει της διοργάνωσης των αγώνων υπάρχει ας πούμε μια πολύ μεγαλύτερη βοήθεια -και από το κράτος. Η Αγγλία επένδυσε από ό,τι διάβασα 1 εκ. λίρες για τον κάθε αθλητή για να πάρει μετάλλιο. Εγώ πιστεύω αυτή τη στιγμή, η ομάδα μας, παρότι μικρή, είναι πιο ποιοτική και από εκείνη του Πεκίνου και του Λονδίνου, και πιστεύω πως θα πάμε καλύτερα από τις προηγούμενες δύο αποστολές.
-Αυτό που διαφοροποιεί την τρίτη σας Ολυμπιακή αποστολή λοιπόν είναι οι οικονομικές δυσκολίες που έχουν μεγαλώσει;
-Είναι θέμα οι οικονομικές δυσκολίες, όμως και άλλα προβλήματα υπάρχουν κυρίως επειδή στο Ρίο είναι μια ιδιόμορφη κατάσταση, δεν είναι Λονδίνο. Τα ξενοδοχεία και τα εισιτήρια είναι πανάκριβα. Τα ιατρικά θέματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι πολλά, πρέπει και να προστατεύσουμε τους αθλητές μας, έχουμε για παράδειγμα το θέμα με τον ιό Ζίκα. Η ασφάλεια στην καθημερινή ζωή είναι επισφαλής...
-Τι έχετε κάνει σχετικά με αυτό;
-Συστήσαμε μια ιατρική ομάδα, που μετέχουν οι 4 γιατροί που είναι στην Ολυμπιακή Αποστολή, και είναι σε καθημερινή επαφή με την ΔΟΕ, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με την οργανωτική επιτροπή και το ΚΕΕΛΠΝΟ. Συναντιόμαστε μια φορά την εβδομάδα, μας ενημερώνουν για το τι νέο υπάρχει, και γίνεται ένα briefing για να λάβουμε τα μέτρα μας. Για παράδειγμα, θα προμηθευτούμε με τα απαραίτητα ψεκαστικά και για το σώμα και για τα ρούχα. Ίσως πάρουμε κουνουπιέρες από το ΚΕΕΛΠΝΟ. Ό,τι χρειάζεται για την προστασία των αθλητών μας. Και το άλλο θέμα είναι το θέμα της ασφάλειας. Δεν είναι κι ό,τι καλύτερο υπάρχει. Είχαμε κι ένα συμβάν στη μαρίνα εκεί με έναν ιστιοπλόο, που τον έκλεψαν. Οπότε καταλαβαίνετε ότι πρέπει να βρούμε τρόπο να προστατεύσουμε τους αθλητές μας από κάθε δυσάρεστο συμβάν..
-Υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τα ισχυρά βακτήρια που ανιχνεύθηκαν στις ακτές των παραλιών του Ρίο. Διαβάσαμε πως τα επικίνδυνα βακτήρια «εισέβαλαν» στα νερά της πόλης από λύματα νοσοκομείων και ιατρικών κέντρων. Υπάρχει κίνδυνος για τους αθλητές;
-Ο μόνος κίνδυνος μόλυνσης στο Ρίο είναι στη μαρίνα την Γκλόρια, εκεί που βγαίνουν τα απόβλητα από τις φαβέλες. Εκεί θα γίνουν οι ιστιοπλοϊκοί αγώνες. Το πρόβλημα αντιμετωπίζεται όμως, τα νερά ελέγχονται καθημερινά, και δίνονται ειδικές αλοιφές σε αθλητές. Δυστυχώς οι συνθήκες είναι τέτοιες στη Βραζιλία που αναγκαστικά δέχεσαι αυτά που έχουν. Δε μπορείς να κάνεις κάτι άλλο.
-Πριν λίγες μέρες είδαμε πως η Κριστίν Λαγκάρντ τέθηκε υπό προϋποθέσεις υπέρ της μόνιμης τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα. Πώς σας ακούγεται εσάς αυτό;
-Δε θα μπορούσα να σχολιάσω μια δήλωση ενός πολιτικού. Δεν αποφασίζει η κ. Λαγκάρντ. Δε γίνεται αυτό το πράγμα που λέει, αν πράγματι το είπε. Και τελικά δεν είναι αυτή και η ιδέα του Ολυμπιακού Κινήματος. Η ιδέα του Ολυμπιακού Κινήματος είναι να πηγαίνεις κάθε φορά σε διαφορετική χώρα, διαφορετική ήπειρο, και να μένει η κληρονομιά των Ολυμπιακών Αγώνων, η παιδεία, οι υποδομές, η άθληση. Αυτό είναι το νόημα, αυτό ήταν το όραμα του Κουμπερντέν.
-Πόσο επίκαιρο είναι σήμερα το Ολυμπιακό ιδεώδες;
-Μα τώρα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Οι αξίες της αλληλεγγύης, της συνεργασίας, του ευ αγωνίζεσθαι, του σεβασμού στη διαφορετικότητα, είναι ό,τι πιο επίκαιρο και σημαντικό υπάρχει στις μέρες μας. Δείτε τι γίνεται με τους πρόσφυγες. Ο ΟΗΕ έδωσε έδρα στη ΔΟΕ, και χρησιμοποιεί τις Ολυμπιακές αξίες σαν ένα όργανο, για την ειρήνη, τη συμφιλίωση των λαών, κτλ. Η προσέγγιση σε αυτές τις ιδέες είναι ό,τι πιο σημαντικό και επίκαιρο υπάρχει σε αυτή τη ζοφερή και σκοτεινιασμένη εποχή.
-Ποιες είναι οι προσωπικές σας ελπίδες και βλέψεις για τον αθλητισμό στην Ελλάδα;
Ο αθλητισμός για μένα είναι πολύ σημαντικό να μείνει όπως προβλέπει ο Ολυμπιακός χάρτης, ανεξάρτητος και αυτόνομος. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Βεβαίως να συνεργαστούμε με όλους, με την κάθε αρχή, την κάθε κυβέρνηση, αλλά μέχρι του σημείου να διατηρήσουμε ως αθλητικό κίνημα την αυτονομία μας και την ανεξαρτησία μας. Αυτό προσδοκώ. Και από τη θέση μου του Προέδρου της Ακαδημίας, προσδοκώ ένα καλύτερο αύριο μέσω της ολυμπιακής παιδείας. Το ελληνικό κράτος πρέπει να καταλάβει ότι για όλα τα προβλήματα, όπως π.χ. τα φαινόμενα βίας, όπλο του είναι η παιδεία στους νέους. Ξεκινώντας από το νήπιο και το δημοτικό μέχρι το Γυμνάσιο.
Γι’ αυτό το λόγο κατέθεσα ένα κείμενο αρχών προς την ολομέλεια της Ολυμπιακής Επιτροπής που απευθύνεται σε όλο τον πολιτικό κόσμο, όχι μόνο στην Κυβέρνηση, πάνω στο οποίο πιστεύω ότι πρέπει να βαδίσουμε στο μέλλον, προετοιμάζοντας με καλύτερο τρόπο τις επόμενες γενιές αθλητών. Θέλουμε τη συνεργασία, θέλουμε τον έλεγχο, αλλά δε θέλουμε τις πολιτικές παρεμβάσεις άνευ λόγου και ουσίας. Θέλουμε την αυτονομία του Ολυμπιακού Κινήματος όπως προβλέπεται στον Ολυμπιακό χάρτη. Και προς αυτήν την κατεύθυνση θα αγωνιστούμε, με σύμμαχο την Πολιτεία και όχι αντίπαλο. Αρκεί να πρεσβεύει και αυτή το ίδιο....