Το μέλλον της Ευρώπης στη μετά-Brexit εποχή επιχειρούν να χαράξουν οι εναπομείναντες ηγέτες της ΕΕ και στην άτυπη Σύνοδο της Μπρατισλάβα κατέληξαν σε έναν οδικό χάρτη για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην Ευρώπη.
Προθεσμία έξι μηνών για ένα όραμα
Σύμφωνα με τα όσα αποφασίστηκαν, δίνουν προθεσμία έξι μηνών προκειμένου να διαμορφωθεί «το όραμα μιας ελκυστικής ΕΕ», σύμφωνα με την τελική ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα μετά τη λήξη της άτυπης Συνόδου Κορυφής, χωρίς τη συμμετοχή της Βρετανίας.
«Δεσμευόμαστε στην Μπρατισλάβα να προσφέρουμε στους πολίτες μας, τους επόμενους μήνες, το όραμα μιας ελκυστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης, την οποία θα μπορούν να εμπιστεύονται και την οποία θα μπορούν να υποστηρίζουν» επισημαίνεται στο έγγραφο, υπό τον τίτλο «Διακήρυξη της Μπρατισλάβα» (διαβάστε αναλυτικά τη διακήρυξη στα ελληνικά) και το οποίο συνιστά έναν «οδικό χάρτη» στον οποίο συμφώνησαν τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.
Το μήνυμα ότι ο γαλλογερμανικός άξονας είναι ενωμένος
Στην κοινή συνέντευξη που παραχώρησαν Ολάντ-Μέρκελ (σε μια απόπειρα να δείξουν ότι ο γαλλογερμανικός άξονας παραμένει ενωμένος), τονίστηκε ότι στη Σύνοδο συμφωνήθηκε ότι η Ευρώπη βρίσκεται «σε κρίσιμη κατάσταση» μετά το δημοψήφισμα για το Brexit και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η ΕΕ.
Η κ. Μέρκελ, θέλοντας να βάλει τέλος στα σενάρια ότι το Βερολίνο αντιδρά στα όσα εξήγγειλε ο πρόεδρος της Κομισιόν από το βήμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επεσήμανε ότι η ομιλία του Γιούνκερ κινήθηκε στη σωστή κατεύθυνση για τα όσα πρέπει να γίνουν για το μέλλον της ΕΕ, και πάνω σε αυτά θα κινηθούν με την «ατζέντα της Μπρατισλάβα» που συμφωνήθηκε. «Συμφωνήσαμε ότι στην Ευρώπη, στην κρίσιμη κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει μετά το δημοψήφισμα στη Βρετανία, αλλά επίσης εξαιτίας των άλλων δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε, πρέπει όλοι μαζί να συμφωνήσουμε σε μια ατζέντα, πρέπει να έχουμε ένα πρόγραμμα εργασιών προκειμένου να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τα αντίστοιχα ζητήματα έως την 60η επέτειο των Συνθηκών της Ρώμης», είπε χαρακτηριστικά.
Για το προσφυγικό τονίστηκε ότι πρέπει να μειωθεί η ροή προσφύγων και μεταναστών και να εφαρμοστεί η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας. «Συμφωνήσαμε επίσης ότι για το θέμα της τρομοκρατίας οι προτάσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας να συζητηθούν» επεσήμανε.
«Η Μπρατισλάβα ήταν ένα σημείο εκκίνησης, ένα μήνυμα στους πολίτες ότι θα προχωρήσουμε σε πρακτικά βήματα», τόνισε, ενώ διευκρίνισε ότι δεν συζητήθηκε θέμα αλλαγής της Συνθήκης.
Από την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ επεσήμανε ότι σήμερα επικυρώθηκε η απόφαση της ΕΕ να προχωρήσει. «Καταρτίσαμε το πρόγραμμα με το οποίο θα πορευτούμε τους επόμενους μήνες», τόνισε ο Ολάντ αναφερόμενος στην «Ατζέντα της Μπρατισλάβα», ενώ όπως είπε οι επίσημες προτάσεις θα κατατεθούν στη Ρώμη, τον Μάρτιο του 2017. Ζήτησε επίσης να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη, τις επενδύσεις και την απασχόληση.
Ο Ρέντσι ωστόσο διαφωνεί
Ο Ιταλός πρωθυπουργός δεν συμμερίζεται τις θέσεις των Φρανσουά Ολάντ και Άγγελα Μέρκελ, όπως προέκυψαν στο τέλος της σημερινής συνόδου κορυφής.
Όπως μεταδίδουν τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης, ο Ιταλός πρωθυπουργός δήλωσε ότι " δεν συμμετείχε στην συνέντευξη τύπου με τους Ολαντ και Μέρκελ, διότι δεν συμμερίζεται τα συμπεράσματά τους".
«Δεν θα παίξω ρόλο ήδη γραμμένο, δεν φοβάμαι να πω ότι αυτή την φορά διαφωνώ», είπε ο Ρέντσι. «Δεν κάνω πολεμική, αλλά δεν με ικανοποιούν τα αποτελέσματα της συνόδου για την ανάπτυξη και την μετανάστευση», κατέληξε ο Ιταλός πρωθυπουργός.
Οι χώρες της ομάδας Βίζεγκραντ δεν φεύγουν ευχαριστημένες
Πάντως, οι χώρες της ομάδας Βίζεγκραντ δεν φεύγουν από τη σύνοδο ευχαριστημένες. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας χαρακτήρισε ανεπιτυχής τη σύνοδο, καθώς δεν άλλαξε τη μεταναστευτική πολιτική των Βρυξελλών.
Ανακοίνωσε ότι οι ηγέτες των βαλκανικών χωρών και της ΕΕ θα συναντηθούν στις 24 Σεπτεμβρίου στη Βιέννη και ότι ο ίδιος έχει ως στόχο να αλλάξει την «αυτοκαταστροφική και αφελή» μεταναστευτική πολιτική της Ευρώπης.
Τσίπρας: Φεύγω συγκρατημένα αισιόδοξος
Την αναγκαιότητα για ένα νέο όραμα και γενναίες αποφάσεις για την Ευρώπη, σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του στην άτυπη Σύνοδο των 27, στη Μπρατισλάβα, παρουσιάζοντας τις θέσεις της ελληνικής πλευράς που εφάπτονται και με τις θέσεις στη διακήρυξη των Αθηνών, για τους τομείς της ανάπτυξης, της ασφάλειας και τους προσφυγικού.
«Ανοίξαμε κρίσιμα ζητήματα», δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μετά την ολοκλήρωση της συνόδου κορυφής στην Μπρατισλάβα, επισημαίνοντας ότι φεύγει «συγκρατημένα αισιόδοξος ότι κάτι μπορεί να αλλάξει».
«Έχουμε κατανοήσει πως βρισκόμαστε σε μια μεγάλη κρίση και πως να δεν αλλάξουμε η κρίση αυτή θα γίνει υπαρξιακή», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «ήταν κοινή η εκτίμηση ότι οι πολίτες πια δεν εμπνέονται από το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης πρέπει να βρεθεί νέο σχέδιο».
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι στο τραπέζι μπήκε μετά από καιρό η κοινωνική ατζέντα, με αφορμή την παρέμβαση Γιούνκερ, που βάζει σε προτεραιότητα συγκεκριμένοι στόχοι όπως η ανεργία και η κοινωνική συνοχή που ήταν «ξεχασμένες», όπως είπε, από προηγούμενες συνόδους.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ακόμα ότι οι πολίτες δεν εμπνέονται πια από την ΕΕ γιατί η ζωή τους έχει γίνει χειρότερη. «Αν δεν είναι άνεργοι είναι επισφαλώς εργαζόμενοι», είπε.
«Τα εργαλεία για την ανάπτυξη θα πρέπει να ευνοούν την ισότητα», πρόσθεσε.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ακόμα για την μεταναστευτική κρίση ότι δεν θα πρέπει να ακολουθηθεί η λογική ότι «αν δεν είναι στην δική μου αυλή δεν με αφορά» και έκανε λόγο για ανάγκη συλλογικής ευθύνης. Όπως είπε, παρόλο που υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στην Ευρώπη, ολοένα και περισσότερες χώρες στηρίζουν την παρέμβαση Γιούνκερ.
«Βεβαίως οι διαφορετικές οπτικές υπάρχουν στην Ευρώπη», είπε, προσθέτοντας: «οι απόψεις αυτές ακούγονται από πολλές και σημαντικές χώρες κάτι που είναι σημαντικό».
Φίτσο: Παρά τις όποιες αδυναμίες, η ΕΕ είναι το καλύτερο πρότζεκτ που έχουμε
«Παρά τις όποιες αδυναμίες, η ΕΕ είναι το καλύτερο πρότζεκτ που έχουμε» δήλωσε ο Σλοβάκος πρωθυπουργός, Ρόμπερτ Φίτσο και οικοδεσπότης της άτυπης Συνόδου Κορυφής στη Μπρατισλάβα, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά το πέρας της πρώτης συνεδρίασης των ηγετών της ΕΕ χωρίς τη συμμετοχή της πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας, Τερέζα Μέι.
Ο ίδιος τόνισε πως η «ευημερία, η σταθερότητα και η ασφάλεια είναι δυνατές μόνο εντός της ΕΕ», ενώ μετέφερε πως κατά τη διάρκεια της άτυπης Συνόδου Κορυφής συμφωνήθηκε πως στο μέλλον πρέπει να γίνουν πιο «απτά» τα επιτεύγματα της ΕΕ καθώς και να υπάρξει καλύτερη επικοινωνία τους «ειδικά προς τις νεότερες γενιές».
Τουσκ: Στις διαπραγματεύσεις για το Brexit θα προταχθούν τα συμφέροντα των 27
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι δεν πρόκειται να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις μεταξύ των Βρυξελλών και του Λονδίνου για το Brexit εφόσον η Βρετανία δεν προσφύγει επίσημα στον μηχανισμό για την αποχώρησή της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και όπως είπε, είναι ξεκάθαρο πως στις διαπραγματεύσεις θα προταχθεί το συμφέρον των υπόλοιπων 27 χωρών-μελών της ΕΕ και όχι της Βρετανίας.
Ο Πολωνός πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σημείωσε επίσης ότι η ΕΕ είναι καλά προετοιμασμένη και θα μπορούσε να ξεκινήσει τις διαπραγματεύσεις ακόμη και αύριο, όμως σέβεται την επιθυμία της Βρετανίας να καθυστερήσει την προσφυγή της στον μηχανισμό.
Γιούνκερ: Δεν θα συμβιβαστούμε στο θέμα της ελεύθερης κυκλοφορίας προσώπων κατά το Brexit
«Επιθυμούμε μια πολύ καλή, πολύ στενή σχέση με την Βρετανία. Την ίδια στιγμή, δεν είναι δυνατόν αυτές οι διαπραγματεύσεις να πλήξουν τα συμφέροντά μας» δήλωσε από την πλευρά του πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
«Αναφορικά με την ελευθερία κυκλοφορίας των εργαζομένων και των προσώπων… παραμένουμε πιστοί στην θέση– και αυτό δεν είναι ένα παιχνίδι μεταξύ πρωθυπουργών που αποχωρούν και πρωθυπουργών που παραμένουν– ότι (σ.σ. η ελευθερία αυτή) έχει να κάνει με τους πολίτες στην Ευρώπη» τόνισε ο Γιούνκερ.
«Επομένως δεν μπορώ να δω καμία πιθανότητα συμβιβασμού σε αυτό ακριβώς το ζήτημα» υπογράμμισε ο επικεφαλής της Κομισιόν.
Τσίπρας, Μέρκελ, Κόστα τα είπαν για τις θάλασσες του νότου
Νωρίτερα, στο περιθώριο της Συνόδου, Τσίπρας, Μέρκελ και Κόστα είχαν την ευκαιρία να έχουν ένα χαλαρό διάλογο για την ευρωμεσογειακής ομάδας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Γερμανίδα καγκελάριος πλησίασε τον Αλέξη Τσίπρα και τον Πορτογάλο πρωθυπουργό που συνομιλούσαν και ξεκίνησαν μια συζήτηση για την ομορφιά του Νότου τους καλοκαιρινούς μήνες και τις διακοπές στις θάλασσες του. Η κ. Μέρκελ είπε τότε αστειευόμενη ότι ίσως η Γερμανία πρέπει να γίνει μέλος της ευρωμεσογειακής ομάδας, με τον Αντόνιο Κόστα να της λέει ότι στην επόμενο σύνοδο στην Λισσαβόνα θα την προσκαλέσουν (σ.σ. στη σύνοδο της Αθήνας την περασμένη Παρασκευή είχε αποφασιστεί ότι η δεύτερη σύνοδος των Μεσογειακών Χωρών της ΕΕ θα διεξαχθεί στην πορτογαλική πρωτεύουσα).