Αρχισαν το πρωί της Δευτέρας στην Γενεύη μεταξύ των δύο ηγετών της Κύπρου, Νίκου Αναστασιάδη και Μουσταφά Ακιντζί, οι τριήμερες εντατικές διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Κατά το τριήμερο θα γίνονται, υπό την αιγίδα του ειδικού συμβούλου του γγ του ΟΗΕ, Έσπεν 'Αϊντα, δύο γύροι συναντήσεων, ο ένας το πρωί και ο άλλος το απόγευμα.
Τα θέματα της ατζέντας είναι το περιουσιακό, η ασφάλεια και οι εγγυήσεις. Τα άλλα θέματα των διαπραγματεύσεων είναι: Οικονομία - ΕΕ, χρηματοδότηση - εφαρμογή της λύσης και εδαφικό με υποβολή χαρτών.
Σύμφωνα με το Κρατικό Πρακτορείο Ειδήσεων της Κύπρου (ΚΥΠΕ), η συζήτηση για το Περιουσιακό ολοκληρώθηκε λίγο πριν τη μία ώρα Κύπρου. Εκεί τέθηκαν, μεταξύ άλλων, οι διαφωνίες προς το συγκεκριμένο κεφάλαιο, ζητήματα συναισθηματικού δεσμού, οι βελτιώσεις που έχουν γίνει και άλλες διαφωνίες που είναι προς συζήτηση. Αποφασίστηκε όλα τα θέματα αυτά να συζητηθούν περαιτέρω ανάμεσα στους ειδικούς των δυο πλευρών σήμερα το απόγευμα και να ενημερώσουν ανάλογα τους ηγέτες για τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων τους.
Αποφασίστηκε επίσης να πραγματοποιηθεί συνάντηση για τη χρηματοδότηση του περιουσιακού, το απόγευμα, σε επίπεδο ειδικών με εκπροσώπους του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας που είναι στη Γενεύη.
Θεωρείται πως δεν έχει υπάρξει τέτοια πρόοδος ώστε να κλείσει το περιουσιακό, εφόσον όπως αναφέρθηκε θα συνεχιστεί το απόγευμα η διαβούλευση σε επίπεδο τεχνοκρατών.
Οι δυο ηγέτες το απόγευμα συζητούν θέματα διακυβέρνησης. Μάλιστα, λίγο πριν την έναρξη των συνομιλιών αυτών, οι Τσίπρας και Ερντογάν είχαν τηλεφωνική επικοινωνία (με πρωτοβουλία του δεύτερου) και όπως προκύπτει παραμένει ακόμη ανοικτό το ενδεχόμενο εάν θα παρευρεθούν στις συνομιλίες στη Γενεύη για το Κυπριακό. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις και ότι αν διαφανεί οποιαδήποτε λύση, θα μεταβούν στη Γενεύη. Σε διαφορετική περίπτωση, οι δύο χώρες θα εκπροσωπηθούν σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.
Άιντε: Δύσκολη μια συμφωνία αλλά όχι αδύνατη
«Οι ηγέτες δείχνουν πολύ θάρρος, πολλή θέληση», σχολίασε για τις διαπραγματεύσεις ο ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, σε συνέντευξη Τύπου. «Θα είναι δύσκολο αλλά όχι αδύνατο. Είμαστε τώρα στην τελική στιγμή. Είμαστε τώρα στην ώρα της αλήθειας», τόνισε.
Τα θέματα που έχουν μείνει για το τέλος, είπε, δεν είναι εύκολα, αλλά, σημείωσε ότι αν υπάρχει βούληση, μπορούν να επιλυθούν. Διαβεβαίωσε ότι τα Ηνωμένα Έθνη δεν θα έχουν επιδιαιτητικό ρόλο, όπως έγινε το 2004 και ότι η διαδικασία θα παραμείνει υπό την αιγίδα των δύο ηγετών.
Όπως μεταδίδει το ΡΙΚ, ο κ. Άιντα επεσήμανε ότι η επιτυχία της διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό, η οποία θα αρχίσει την Πέμπτη, θα εξαρτηθεί από την πρόοδο των συζητήσεων Αναστασιάδη-Ακιντζί.
Ο ειδικός σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση κατά πόσον στην διεθνή διάσκεψη θα συμμετάσχει η Κυπριακή Δημοκρατία. Όπως είπε, θα συμμετάσχουν οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων, οι τρεις εγγυήτριες (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία) δυνάμεις και η Ευρωπαϊκή Ένωση με ένα «ειδικό ρόλο παρατηρητή».
Οι αφίξεις και οι παρουσίες
Προσερχόμενοι στο «Παλάτι των Εθνών» οι κκ. Αναστασιάδης και Ακιντζί απέφυγαν να απαντήσουν στο ερώτημα κατά πόσο είναι αισιόδοξοι. Στις συναντήσεις μετέχουν οι διαπραγματευτές των δύο κοινοτήτων και εμπειρογνώμονες.
Για της 12 Ιανουαρίου έχει προγραμματιστεί διεθνής διάσκεψη για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις υπό τον γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουντέρες. Κυβερνητική πηγή στη Λευκωσία ανέφερε πως, επί του παρόντος, στη διάσκεψη θα μετέχουν οι εγγυήτριες δυνάμεις, η Κυπριακή Δημοκρατία, οι κοινότητες και εκπρόσωπος της ΕΕ.
Ειδικότερα όπως μεταδίδει η «Καθημερινή» της Κύπρου, δεδομένη θεωρείται η παρουσία του Προέδρου της Κομισιόν Ζαν Κλωντ Γιούνκερ στις 12 Ιανουαρίου, με στόχο να επιβάλει το κεκτημένο. Όπως αναφέρεται, ο ίδιος θα παραστεί είτε παρευρεθεί είτε όχι ο Τούρκος Πρόεδρος στη διάσκεψη. Θολό παραμένει το αν θα παρευρεθεί επί του παρόντος εκπροσωπος της Γερμανίας στη Γενεύη.
Επίσης σύμφωνα με την ίδια πηγή, με τον Υπουργό Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον και τον Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων σερ Άλαν Ντάνκαν, θα εκπροσωπείται επί του παρόντος η Μεγάλη Βρετανία.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι η Πρωθυπουργός Τερέζα Μέι είναι προετοιμασμένη για το ενδεχόμενο να χρειαστεί να ταξιδέψει και η ίδια ως την ελβετική πόλη, κάτι που θα γίνει όμως μόνο αν μια συμφωνία είναι κοντά ή αν κριθεί ότι η παρουσία της θα βοηθήσει στο να κλείσουν κάποιες εκκρεμότητες, ενώ ανοικτό παραμένει στην Αθήνα το κατά πόσο θα παρευρεθεί ή όχι ο Αλέξης Τσίπρας τη 12η Ιανουαρίου, με το όλο ζήτημα να εξαρτάται από την παρουσία ή όχι του κ. Ερντογάν. Όπως ανέφερε ο ανταποκριτής του ΡΙΚ στην Αθήνα κ. Παπαθανασίου, εάν δεν παραστεί ο Τούρκος Πρόεδρος τότε το πιο πιθανόν, είναι να εκπροσωπηθεί η Αθήνα από τον Νίκο Κοτζιά.
Στα ανοιχτά ζητήματα παραμένουν τόσο η παρουσία Ερντογάν στη Γενεύη όσο και η παρουσία του ΓΓ του ΟΗΕ. Για το πρώτο ενδεχόμενο είναι ρευστό το τοπίο όσο αφορά τις όποιες εξελίξεις, ενώ για τον επικεφαλής του ΟΗΕ αναμένεται να υπάρξει απόφαση ίσως και αργότερα σήμερα.
Ο Γενικός Διευθυντής του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη Μάικλ Μόλλερ με ανάρτησή του στο twitter καλωσόρισε με ικανοποίηση τις συνομιλίες για το Κυπριακό στα Ηνωμένα `Εθνη στη Γενεύη και εξέφρασε την ευχή «το πνεύμα ειρήνης της Γενεύης» να καθοδηγήσει τις διαδικασίες.
Οι θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης
Για την πορεία των διαπραγματεύσεων ενόψει της Διάσκεψης της Γενεύης, ενημερώνει τους πολιτικούς αρχηγούς, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας. Ο πρωθυπουργός τους παρουσιάζει τις ελληνικές θέσεις, οι οποίες αφορούν στο ζήτημα των εγγυήσεων και το ζήτημα της ασφάλειας. Η ελληνική πλευρά ζητεί κατάργηση των εγγυήσεων και να υπάρχει ασφάλεια και στις δύο κοινότητες.
Ευρύτερα, ως προς τις εξελίξεις στο Κυπριακό ενόψει της διάσκεψης της Γενεύης, πηγές της κυβέρνησης αναφέρουν ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μετέχει στη διάσκεψη εφόσον υπάρξουν πιθανότητες επίτευξης συμφωνίας για το Κυπριακό. Επισημαίνουν ότι Ελλάδα και Κύπρος είναι σε κοινή γραμμή (σσ Τσίπρας και Αναστασιάδης έχουν διαρκείς επικοινωνίες όλες αυτές τις ημέρες) και έχουν επιδείξει ισχυρή βούληση για την επίτευξη συμφωνίας. Ελλάδα και Κύπρος περιμένουν από την Τουρκία να δείξει κι εκείνη την ισχυρή βούλησή της.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή προγραμματισμένη τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα και τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν. Ως προς το τι θα επακολουθήσει εάν αποτύχει η διάσκεψη, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι έχει συμφωνηθεί από όλα τα μέρη, πως σε αυτό το ενδεχόμενο θα ακολουθηθεί η διεθνής πρακτική διάσωσης των συνομιλιών («open ended»), δηλαδή: παύση -διαβουλεύσεις σε χαμηλότερο επίπεδο- επανέναρξη.
Η Ελλάδα επιθυμεί τη συμμετοχή της ΕΕ στη διάσκεψη, όπως και του Συμβουλίου Ασφαλείας, με τις ίδιες πηγές να τονίζουν πως σε κάποια στιγμή της διαδικασίας του Κυπριακού, όταν θα διασφαλίζεται συμφωνία, και η ΕΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας (και με τα 15 μέλη του) θα παίξουν ρόλο, διότι το απαιτούν οι διαδικασίες.
Επισημαίνεται επιπλέον -προς απόκρουση σχετικών αιτιάσεων της τουρκικής πλευράς- ότι ο Νίκος Αναστασιάδης μετέχει στη διάσκεψη με την διπλή ιδιότητά του, του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και του προέδρου της ελληνοκυπριακής κοινότητας.
Στο μεταξύ , δημοσκόπηση, που δημοσιεύει η εφημερίδα «Καθημερινή» της Κύπρου, δείχνει ότι οι Ελληνοκύπριοι είναι απαισιόδοξοι ως προς το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων.
Μόνο 12% των ερωτηθέντων δηλώνουν αισιόδοξοι. Οι Ελληνοκύπριοι τοποθετούνται ξεκάθαρα ως προς το ποιο από τα κεφάλαια του Κυπριακού είναι το πρωτεύον γι΄ αυτούς, δίνοντας έτσι και το στίγμα που θα πρέπει ν' ακολουθήσει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ενώ αποκαλυπτική είναι και η στάση εκείνων των ψηφοφόρων που στο δημοψήφισμα του 2004 είχαν ψηφίσει «Ναι». Τη δική τους βαρύτητα φέρουν τα κεφάλαια του εδαφικού και της εκ περιτροπής προεδρίας, ενώ ενδεικτική και της κόπωσης που άφησε το πέρασμα του χρόνου είναι και η κατανομή των προτεραιοτήτων, με την επιστροφή των προσφύγων να μην είναι πλέον η πρώτη εξ αυτών.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση σημαντικό πλειοψηφικό ρεύμα (61%) ανάμεσα στους ερωτώμενους υποστηρίζει τη μη ύπαρξη εγγυήσεων ούτε σε προσωρινό ούτε σε μεταβατικό στάδιο, ενώ άξιο λόγου είναι το επίσης χαμηλό ποσοστό αποδοχής έστω και προσωρινών εγγυήσεων από τους πολίτες που ψήφισαν «Ναι» στο σχέδιο Ανάν. Το σχέδιο Ανάν προνοούσε τη συνέχιση του συστήματος εγγυήσεων του συντάγματος και της συνθήκης εγκαθίδρυσης του 1960.
Διαβάστε επίσης:
Το Κυπριακό στο επίκεντρο. Οι συναντήσεις του Τσίπρα με τους πολιτικούς αρχηγούς
(Με επιπλέον πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ)