Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μία ανάμνηση από ένα φαγητό που μας γυρίζει τα παιδικά μας χρόνια. Μπορεί να είναι κάτι απλό όπως μία σοκολάτα που μας έδιναν όταν ήμασταν μικροί ή κάτι άλλο πιο εξελιγμένο που θυμίζει την πρώτη αποτυχία στην κουζίνα. Ανεξάρτητα με την σημασία, οι αναμνήσεις που σχετίζονται με το φαγητό είναι πιο έντονες και πολλές φορές μας εντυπώνονται περισσότερο σε σχέση με άλλες αναμνήσεις.
«Οι αναμνήσεις του φαγητού είναι πιο ευαίσθητες σε σχέση με άλλες αναμνήσεις γιατί εμπεριέχουν στην πραγματικότητα και τις πέντε αισθήσεις, οπότε έρχεστε εξολοκλήρου σε επαφή με το ερέθισμα και αυτό έχει πιο ισχυρή επίδραση», εξηγεί η Susan Whitborne, καθηγήτρια ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο University of Massachusetts.
Δεν χρησιμοποιείτε μόνο την όρασή σας ή μόνο την γεύση σας, αλλά όλες τις αισθήσεις και αυτό δημιουργεί πιο πλούσιες αναμνήσεις.
Η ψυχολόγος και νευροεπιστήμων, Hadley Bergstrom, βοηθός καθηγητή στο Vassar το πάει ένα βήμα παραπέρα. Η Bergstrom είπε στην HuffPost ότι «οι αναμνήσεις της γεύσης έχουν την τάση να είναι οι πιο δυνατές μνήμες που γίνονται συνδετικά» και εξηγεί ότι αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχει μία τακτική επιβίωσης που ονομάζεται αποστροφή γεύσης.
Η αποστροφή γεύσης είναι αυτό που συμβαίνει όταν παθαίνεις τροφική δηλητηρίαση και ως αποτέλεσμα αναπτύσσεις αποστροφή σε ένα πιάτο, ένα υλικό ή ένα ολόκληρο εστιατόριο για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
«Με την αποστροφή γεύσης το αποτέλεσμα της αρρώστιας είναι τόσο προφανές, που ακόμα κι αν αρρωστήσει κανείς ώρες αφού έχει φάει το φαγητό, θα δημιουργήσει και πάλι αυτές τις ισχυρές αναμνήσεις σχετικά με το φαγητό που κατανάλωσε», αναφέρει η Bergstrom.
Αν και αυτό δεν συνδέεται άμεσα με μερικές από τις χαρούμενες παιδικές μας αναμνήσεις σε σχέση με το φαγητό, αλλά τονίζει πόσο ισχυρές μπορεί να είναι οι μνήμες αυτές.
Οι αισθήσεις μας και οι τακτικές επιβίωσης δεν είναι τα μόνα στοιχεία που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις αναμνήσεις που συνδέονται με το φαγητό. Η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε δίνει μεγαλύτερη δύναμη στη νοσταλγία.
«Οι αναμνήσεις που σχετίζονται με το φαγητό μοιάζουν τόσο νοσταλγικές επειδή υπάρχει όλο αυτό το πλαίσιο της προετοιμασίας ή της κατανάλωσης του φαγητού, οπότε το φαγητό γίνεται συμβολικό άλλων ερμηνειών», αναφέρει η Whitbourne. «Πολλές αναμνήσεις που έχουμε ως παιδιά, δεν έχουν να κάνουν με την μηλόπιτα για παράδειγμα, αλλά με την όλη εμπειρία της οικογένειας και της φροντίδας και αυτό απαιτεί μεγάλη συμβολική δύναμη εκτός από την ευαισθησία».
«Η ιδέα της νοσταλγίας είναι ότι η σάλτσα, για παράδειγμα, συνδυάζεται όχι μόνο με την πεντανόστιμη μακαρονάδα, αλλά και με την γιαγιά και το σπίτι της, επειδή το φαγητό έχει την αίσθηση της ενίσχυσης. Όλα αυτά τα ερεθίσματα στο περιβάλλον συνδυάζονται με τις ενισχυτικές δυνατότητες που έχει αυτή η νοστιμότατη σάλτσα για μακαρόνια», λέει η Bergstrom.
Αυτή είναι και η φύση των αναμνήσεων. Δεν βασίζονται μόνο σε γεγονότα ή την ανάγκη μας για επιβίωση, αλλά διαμορφώνονται ανάλογα με την κατάσταση, την παρέα, την περίσταση και τα συναισθήματα που εμπλέκονται σε αυτήν.
Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε αρχικά στην αμερικάνικη έκδοση της HuffPost.