Συνέντευξη της Άνγκελα Μέρκελ: Τι σχεδιάζει για το μέλλον της Γερμανίας- ψηφιακή οικονομία, παιδεία και μετανάστευση

Συνέντευξη της Άνγκελα Μέρκελ: Τι σχεδιάζει για το μέλλον της Γερμανίας- ψηφιακή οικονομία, παιδεία και μετανάστευση
HuffPost/fol

Αποκλειστική συνέντευξη στο Focus Online/HuffPost Deutschland παραχώρησε η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, εν όψει των επερχόμενων εκλογών στη χώρα και δημοσιεύει αποκλειστικά η HuffPost Greece:

Πώς θα μοιάζει η Γερμανία το έτος 2030; Ποιοι είναι οι στόχοι προς τους οποίους κινείστε;

Ο στόχος της δουλειάς μου είναι η Γερμανία να συνεχίζει να είναι μια ισχυρή και επιτυχημένη χώρα σε 10 με 15 χρόνια, μια χώρα που θα παρέχει σε περισσότερους ανθρώπους από ό,τι σήμερα καλή απασχόληση, και μία χώρα που θα είναι δίκαιη κοινωνικά.

Πώς σκοπεύετε να το επιτύχετε αυτό;

Πρέπει να εκπαιδεύσουμε τους απαραίτητους ειδικευμένους εργαζόμενους ή να επιτρέψουμε σε τέτοιο προσωπικό να εργαστεί στη Γερμανία, μέσω ενός στοχευμένου νόμου περί μετανάστευσης ειδικευμένων εργατών. Η Γερμανία θα αλλάξει, ως αποτέλεσμα της ψηφιοποίησης. Ελπίζω πως θα έχουμε ένα εθνικό δίκτυο επιπέδου gigabyte ως το 2030, το οποίο, μεταξύ άλλων, θα είναι μια σημαντική προϋπόθεση για την επέκταση της αυτόνομης αυτοκίνησης στους δρόμους. Θα δούμε εντελώς νέα concepts, ειδικά στον τομέα της κινητικότητας- πάνω από όλα στις αστικές περιοχές, αλλά και στις αγροτικές. Οι αγροτικές περιοχές και ειδικά η γεωργία βασίζονται σε αποτελεσματικά ψηφιακά δίκτυα για να μπορούν να λειτουργούν με τρόπο οικονομικά επιτυχημένο και φιλικό προς το περιβάλλον. Θα διασφαλίσουμε πως οι πολίτες θα είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση σε όλες σχεδόν τις κυβερνητικές υπηρεσίες μέσω ενός ψηφιακού portal για τους πολίτες. Όλοι θα έχουν έναν λογαριασμό πολίτη όπου θα ορίζεται με ακρίβεια ποιος θα έχει πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα. Η διαφάνεια και η προστασία των δεδομένων θα παίξει σημαντικό ρόλο σε αυτόν τον τομέα. Η ψηφιακή πρόοδος, επίσης, στον τομέα της υγείας, μπορεί να επιφέρει μεγάλες και θετικές αλλαγές για τους πολίτες. Στο μεταξύ, η τηλεϊατρική θα καταστεί πολύ πιο σημαντική, ειδικά στις αγροτικές περιοχές.

Σε ποιους τομείς βλέπετε μελλοντικές προοπτικές για τις γερμανικές εταιρείες και τη γερμανική οικονομία;

Σε δέκα χρόνια από σήμερα, οι άνθρωποι δεν θα διασυνδέονται απλά με τα τηλέφωνά τους, όπως σήμερα, αλλά – για να το πούμε απλά- και με πράγματα. Οι κατασκευαστές θα επικοινωνούν με τα προϊόντα τους, κατά κάποιον τρόπο- κάθε βίδα σε μια μηχανή θα είναι, για τη διάρκεια της ζωής της- συνδεδεμένη με αυτούς που την έφτιαξαν. Οι επισκευές και η συντήρηση θα γίνονται με πολύ διαφορετικό τρόπο. Πολλά από αυτά τα βλέπουμε ήδη σήμερα. Ο τομέας της Τεχνητής Νοημοσύνης θα παίξει κομβικό ρόλο. Για αυτό είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να ενισχύουμε ερευνητικά ινστιτούτα όπως η Εταιρεία Μαξ Πλανκ και παρόμοιους οργανισμούς.

Έχετε την εντύπωση πως οι κόσμος των επιχειρήσεων είναι ακόμα πολύ δεμένος στην παλιά οικονομία, και ότι η μετάβαση σε έναν ψηφιακό κόσμο δεν έχει ακόμα επιτευχθεί στο επίπεδο που έχει συμβεί σε άλλα έθνη;

Είμαστε ήδη σε αρκετά καλή θέση σε αυτό που είναι γνωστό ως Βιομηχανία 4.0, και στις προσπάθειες καθιέρωσης του Internet of Things. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τις μεγάλες εταιρείες, αλλά επίσης και για πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Ο τομέας της ειδικευμένης εργασίας επίσης έχει σπεύσει να αγκαλιάσει την ψηφιοποίηση. Δεν προβληματίζομαι ιδιαίτερα σχετικά με τη δύναμη της οικονομίας μας όταν μιλάμε για την ψηφιοποίηση των διαδικασιών παραγωγής.

Τότε πού υπάρχει χώρος βελτίωσης;

Έχουμε λίγο δρόμο να διανύσουμε όσον αφορά στις σχέσεις μεταξύ των εταιρειών και των πελατών τους. Είναι όλο και περισσότερες οι ασιατικές και αμερικανικές επιχειρήσεις online που θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε τοπικά προϊόντα. Στην άλλη πλευρά βρίσκονται οι κατασκευαστές αυτών των προϊόντων στη Γερμανία, που πρέπει να μάθουν πώς να καταστήσουν πιο προσωπικές τις σχέσεις τους με τους πελάτες τους. Αν ελέγξουμε αυτό το σημείο όπου συναντιούνται οι πελάτες και οι κατασκευαστές, αν άλλοι δεν κυριαρχήσουν στον τομέα των πωλήσεων με τις ψηφιακές προσφορές τους, τότε θα αποφύγουμε να καταλήξουμε ένας εκτεταμένος πάγκος εργασίας. Είναι επιτακτικό να επιτύχουμε σε αυτό.

Τον Μάιο του επόμενου έτους αναμένεται μια θεμελιώδης αλλαγή, υπό τη μορφή της Οδηγίας ePrivacy. Η οδηγία αυτή θα καταστήσει αδύνατο τον εντοπισμό κάποιου μέσω κανονικών cookies. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται ένα και μόνο sign-on login, και το πρόβλημα στη χώρα είναι πως η Google, το Facebook και η Amazon έχουν πολύ περισσότερα δεδομένα. Πώς σκοπεύουμε να εμποδίσουμε τη Google, το Facebook και την Amazon να γίνουν πιο ισχυρές από ό,τι θα έπρεπε;

Πρέπει να διασφαλίσουμε ίση πρόσβαση σε δεδομένα, επίσης και για μικρότερους εταιρείες. Αυτό έχει επιπτώσεις όσον αφορά στις προτεραιότητες που τίθενται, πχ σχετικά με το ερώτημα πού ακριβώς δραστηριοποιούνται και πού υπάρχει επαφή με τους πελάτες. Είναι σημαντικό να διασφαλίζουμε πως δεν προορίζονται τα πάντα αυτόματα για τις μεγάλες εταιρείες. Αυτή η οδηγία συμβάλλει σημαντικά στο εν λόγω ζήτημα. Με απλά λόγια, πρέπει να εξασφαλίσουμε πως και οι μικρότερες εταιρείες θα είναι σε θέση να έρχονται σε επαφή με τους πελάτες. Αυτό δεν είναι εύκολο, επειδή εμείς, χωρίς να ξέρουμε ακριβώς τους αλγορίθμους, πρέπει να διασφαλίζουμε ότι θα εξασφαλίζουν ίδιες ευκαιρίες για όλους. Έχουμε δει, για παράδειγμα, πώς το Facebook αλλάζει διαρκώς τους αλγορίθμους του, έτσι ώστε να μη γνωρίζεις ποτέ τι σου προσφέρεται. Αν δεν μπαίνεις συχνά σε αυτή την πλατφόρμα, τότε οι αλλαγές αυτές φαίνονται αρκετά μεγάλες...

Υπάρχει το προσωπικό σου stream, το οποίο είναι εξατομικευμένο έτσι ώστε να βλέπεις μόνο ό,τι αντιστοιχεί στα ενδιαφέροντά σου.

Σωστά. Και είναι ακριβώς αυτό που πρέπει να προσέχουμε, επειδή περιορίζει την ποικιλία απόψεων, προφανώς. Περιοριζόμαστε πάρα πολύ όταν λαμβάνουμε μόνο αυτά που μάλλον θα μας αρέσουν.

Και αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις για την κοινωνία εν γένει.

Φυσικά. Αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο σχηματίζονται οι απόψεις στην κοινωνία, εάν όλοι έχουν μόνο από ένα μέρος των πληροφοριών, και όταν η κοινή βάση της γνώσης και των γεγονότων όπου στηρίζουμε τις απόψεις μας είναι ελλιπής.

Αναφερθήκατε σε μικρότερες εταιρείες. Πώς μπορείτε να διασφαλίσετε πως δεν εμποδίζονται να εισέλθουν στην αγορά εξαιτίας έλλειψης οικονομικής πυγμής;

Πρώτον, είναι εξαιρετικά σημαντικό επίσης να συνδέσουμε τις αγροτικές περιοχές στο ευρυζωνικό Ίντερνετ. Δεύτερον, πρέπει να θέσουμε στάνταρ. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει στήσει την πλατφόρμα Βιομηχανία 4.0 ειδικά για τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να τις βοηθήσει να αποκτήσουν πρόσβαση στο Internet of Things.

Αλλά δεν νομίζετε πως εδώ θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη και φορολογικές διευκολύνσεις;

Υιοθετήσαμε πρόσφατα φορολογικές διευκολύνσεις για start-ups, στις οποίες θα έπρεπε να δοθεί η δυνατότητα να αναπτυχθούν. Επιπλέον, θέλουμε οι δαπάνες για την έρευνα να εκπίπτουν από τον φόρο.

Μόλις αναφερθήκατε στην πρόσβαση υψηλών ταχυτήτων στο Ίντερνετ. Είναι σε εξέλιξη συζητήσεις με τη Deutsche Telekom σχετικά με το πώς θα συνεχίσει να προχωρά το δίκτυο οπτικής ίνας; Πολλές περιοχές της εταιρείας εξυπηρετούνται ακόμα από καλώδια χαλκού.

Ναι. Από τη μία πλευρά, έχουμε δώσει σημαντική ώθηση όσον αφορά στην επίτευξη του στόχου των 50 Mbit/ δευτερόλεπτο. Όταν φτάσουμε στο σημείο να δουλεύουμε σε κλίμακα gigabit, τότε θα πρέπει πρώτα να βασιστούμε σε ένα βασικό ευρυζωνικό δίκτυο, είτε οπτικής ίνας είτε χαλκού. Σε αυτό τότε θα μπορεί να προστεθεί το στάνταρ 5G για μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Έχουμε δημιουργήσει μια «συμμαχία δικτύων». Φυσικά, επιδιώκουμε να διασφαλίσουμε πως όλοι θα μπορούν να έχουν τους ίδιους όρους επενδύσεων. Σκοπεύουμε να δημοπρατήσουμε επιπλέον συχνότητες. Ακόμη, οι υπηρεσίες οπτικής ίνας μπορούν να βελτιωθούν σε αγροτικές περιοχές, ή να τους προσφέρεται υψηλών επιδόσεων κάλυψη δικτύου κινητής τηλεφωνίας.

Μόλις αναφέρατε πως θα υπάρχουν επιπτώσεις στον χώρο εργασίας. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι κάποια επαγγέλματα θα πάψουν να υπάρχουν. Πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι των οποίων οι δουλειές θα χαθούν δεν θα μείνουν πίσω; Μήπως είναι τελικά ώρα να σκεφτούμε για ένα βασικό εισόδημα για όλους;

Δεν πιστεύω στο βασικό εισόδημα για όλους. Είμαι πεπεισμένη πως θα καταφέρουμε να συνεχίσουμε να προσαρμόζουμε την απασχόληση βάσει των υπαρχουσών αναγκών. Ο αριθμός των απασχολούμενων δεν θα μειωθεί απαραίτητα, αλλά τα είδη επαγγελμάτων θα αλλάξουν. Θα υπάρχουν περισσότερες δουλειές που θα έχουν να κάνουν με τον προγραμματισμό, τη δημιουργία εφαρμογών, την εξυπηρέτηση πελατών κ.α. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα και να δημιουργήσουμε τα σωστά προγράμματα εκπαίδευσης. Πρέπει επίσης να ενημερώσουμε τα παιδιά και τους νέους πού βρίσκονται οι επαγγελματικές ευκαιρίες. Και πρέπει να διασφαλίσουμε πως τα σχολεία είναι κατάλληλα εξοπλισμένα για να ετοιμάζουν τα παιδιά για τη ζωή μετά το σχολείο. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, οπότε θα βοηθήσει στο να καταστούν διαθέσιμα τα σύγχρονα προγράμματα σπουδών μέσω του αποκαλούμενου E-Cloud, στο οποίο θα έχουν όλοι πρόσβαση. Αυτό, νομίζω, θα είναι ένας στόχος της εκπαιδευτικής μας πολιτικής κατά τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Βάσει αυτών που λέτε, θα έπρεπε οι καθιερωμένες μέθοδοι εκπαίδευσης, τις οποίες ξέρουμε και χρησιμοποιούμε εδώ και γενιές, να διατηρηθούν ή θα πρέπει τα σχολεία να αλλάξουν;

Τα σχολεία θα πρέπει να αλλάξουν, και αυτή η αλλαγή είναι ήδη σε εξέλιξη σε πολλά σχολεία. Φυσικά, τι και πώς θα μαθαίνουν οι μαθητές θα αλλάξει. Η ανάγνωση, η γραφή και η αριθμητική θα παραμείνουν θεμελιώδεις, αλλά θα διδάσκονται επίσης και βασικές γνώσεις προγραμματισμού. Θα πρέπει να προωθήσουμε τον «αλφαβητισμό» στα media, έτσι ώστε οι μαθητές να μπορούν να αξιοποιούν πλήρως την ψηφιακή επανάσταση, και να ξέρουν πώς να διαχειρίζονται τα δεδομένα με υπευθυνότητα- τόσο τα δικά τους, όσο και των άλλων.

Πόσο ακόμα μπορεί να παραμείνει η παιδεία ευθύνη των ομοσπονδιακών κρατιδίων, εφόσον τα στάνταρ κάποιων εξ αυτών διαφέρουν πολύ;

Πραγματικά μπορώ να κατανοήσω ότι πολλοί γονείς δεν θέλουν να ακούν άλλες συζητήσεις σχετικά με το ποιοι είναι κατάλληλοι για τον χώρο της παιδείας. Αυτό που είναι πιο σημαντικό για αυτούς είναι το ότι τα σχολεία τους είναι ελλιπώς εξοπλισμένα, ή δεν έχουν καν πρόσβαση στο Ίντερνετ. Αλλά οι ευθύνες πρέπει να οριστούν ξεκάθαρα, και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση πιστεύει όντως πως της αντιστοιχεί μερίδιο της ευθύνης. Για αυτό και έχουμε τροποποιήσει τον βασικό νόμο, έτσι ώστε τα σχολεία να μπορέσουν να ανανεωθούν και να εκσυγχρονιστούν. Θα ολοκληρώσουμε επίσης μια συμφωνία πάνω στην ψηφιακή εκπαίδευση με τις ομοσπονδιακές χώρες, έτσι ώστε τα σχολεία να μπορούν να λάβουν βοήθεια σε κάποιους τομείς.

Δεν χρειαζόμαστε καλύτερα καταρτισμένους ή νεότερους δασκάλους, έτσι ώστε ο «αλφαβητισμός» στα media να μπορεί να διδαχθεί σε άτομα εξοικειωμένα με τον ψηφιακό κόσμο;

Πρέπει να παρέχουμε στους εκπαιδευτικούς καλύτερες επιλογές. Είμαι σίγουρη πως πολλοί εκπαιδευτικοί έχουν κίνητρο. Αυτό που χρειάζονται είναι να τους δοθεί ο χρόνος που απαιτείται για να παρακολουθήσουν επιπλέον εκπαιδευτικά προγράμματα.

Η συμμετοχή στις εκκλησίες, τα συνδικάτα και τους συνεταιρισμούς μειώνεται. Μήπως οδεύουμε προς μια κοινωνία που θα αποτελείται από όλο και πιο εγωκεντρικά άτομα;

Η ψηφιακή επανάσταση μας φέρνει και εδώ ενώπιον προκλήσεων. Όλοι μπορούν να βρουν γρήγορα μια ομάδα άλλων ατόμων με παρόμοιες απόψεις για να συναναστραφούν, ακόμα και χωρίς να συναντηθούν πρόσωπο με πρόσωπο. Αλλά μια κοινωνία αξίζει πραγματικά να ζεις σε αυτήν εάν συναντιόμαστε και υποστηρίζουμε πραγματικά ο ένας τον άλλον. Βρίσκω πολύ ενθαρρυντικό το ότι , από τα 82 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας μας, πάνω από 30 εκατομμύρια επιλέγουν να είναι εθελοντές. Θέλουμε να το προωθήσουμε αυτό, για παράδειγμα υποστηρίζοντας την Ομοσπονδιακή Εθελοντική Υπηρεσία, η οποία κάθε χρόνο έχει περισσότερες αιτήσεις από ό,τι θέσεις. Έχουμε επίσης δημιουργήσει επιπλέον θέσεις για άτομα που δουλεύουν με πρόσφυγες, περιλαμβανομένων ατόμων που είναι οι ίδιοι πρόσφυγες, και θα ήθελα να διατηρηθούν αυτά. Είναι καλό σημάδι, άλλωστε, το ότι τόσοι πολλοί νέοι επιθυμούν να δώσουν εθελοντικά τον χρόνο τους για να βοηθήσουν άλλους.

Πιστεύετε, όπως και εμείς, πως η ενσωμάτωση ανθρώπων μεταναστευτικής προέλευσης θα αποτελέσει τη σημαντικότερη πρόκληση για την κοινωνία μας τα προσεχή χρόνια;

Επιτρέψτε μου να το θέσω λίγο διαφορετικά: Πιστεύω πως η μεγαλύτερη πρόκληση για εμάς θα είναι η διατήρηση της κοινωνικής συνοχής στην ψηφιακή εποχή. Τμήμα αυτής είναι η ενσωμάτωση ανθρώπων στην κοινωνία. Πολλοί, ειδικά νέοι, ήδη συμμετέχουν πλήρως στην ψηφιακή επανάσταση, καθώς τη θεωρούν κάτι συναρπαστικό, με πολλά πράγματα προς ανακάλυψη, το οποίο είναι επίσης διασκεδαστικό. Επίσης υπάρχουν και άλλοι που ανησυχούν ότι οι δουλειές τους θα εξαφανιστούν. Φυσικά θα υπάρχουν περισσότερες καριέρες που απαιτούν περισσότερη τεχνογνωσία. Για αυτό και η εκπαίδευση πρέπει να ενισχυθεί στο σύνολό της- χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο καθένας θα πρέπει να γίνει ακαδημαϊκός. Αντ'αυτού, θα πρέπει να ενισχύσουμε την επαγγελματική εκπαίδευση και να διασφαλίσουμε πως ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας της ψηφιακής εποχής. Σίγουρα, πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να εντάξουμε μετανάστες και πρόσφυγες στο εργατικό δυναμικό. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, πρέπει να βοηθήσουμε αυτούς που προέρχονται από οικογένειες με χαμηλότερα επίπεδα μόρφωσης. Κατά τη διάρκεια των επόμενων τεσσάρων ετών, σχεδιάζω να δώσω περισσότερη προσοχή στους μακροχρόνια ανέργους. Μία προτεραιότητα κατά την επόμενη νομοθετική περίοδο θα είναι να τους βοηθήσουμε περισσότερο να βρουν δουλειές και να ενταχθούν ξανά στο εργατικό δυναμικό.

Τι θα πρέπει να έχουμε επιτύχει ως το 2030 από άποψης ενσωμάτωσης, δεδομένου του ότι, σήμερα, οι άνθρωποι με μεταναστευτικό υπόβαθρο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο φτώχειας;

Έχουμε σημειώσει πρόοδο. Στην αρχή της πρώτης μου θητείας ως καγκελαρίου, δημιούργησα το πόστο του Ομοσπονδιακού Επιτρόπου για τη Μετανάστευση, τους Πρόσφυγες και την Ενσωμάτωση στην ομοσπονδιακή καγκελαρία, προκειμένου να δώσω έμφαση στο συγκεκριμένο ζήτημα. Η τακτική μας αναφορά περί ενσωμάτωσης υποδεικνύει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, πχ όσον αφορά στο ποσοστό των παιδιών που αποφοιτούν από το σχολείο. Ωστόσο είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν ακόμα. Υπάρχει ακόμα μεγάλο χάσμα ανάμεσα στους νέους με μεταναστευτικό υπόβαθρο και τους νέους που δεν έχουν τέτοιο υπόβαθρο. Τουλάχιστον σήμερα η νεότερη γενιά έχει πολύ περισσότερες ευκαιρίες από ό,τι στο παρελθόν για να συμμετέχει στην κοινωνία, χάρη στο δικαίωμα στον παιδικό σταθμό και την καθημερινή φροντίδα.

Με τον αριθμό των μεταναστών στη χώρα να αυξάνεται, πολλοί ανησυχούν για το πώς θα μοιάζει η κοινωνία μας το 2030. Θα διατηρήσει η Γερμανία την ιουδαιο-χριστιανική – δηλαδή δυτική- κουλτούρα της;

Η χώρα μας φυσικά και θα παραμείνει ριζωμένη και καθοδηγούμενη από αυτήν την κουλτούρα. Την ίδια στιγμή, στη Γερμανία ζουν τέσσερα εκατομμύρια μουσουλμάνοι. Και αυτοί συμβάλλουν στην ευημερία μας, και αυτοί είναι μέρος της Γερμανίας και βοηθούν στη διαμόρφωση της κοινωνίας μας. Οι αξίες και οι κανόνες που περιέχονται στον βασικό νόμο ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως. Δεν είναι απλά γραμμένοι σε χαρτί, αλλά αποτελούν τη βάση της συνύπαρξής μας.

Οπότε θα συνεχίσουμε να έχουμε τις αργίες μας τις Κυριακές – και όχι τις Παρασκευές;

Φυσικά.

Δημοφιλή