Οι επικεφαλής των αντιπροσωπειών των αντίπαλων μέχρι σήμερα παλαιστινιακών οργανώσεων Φάταχ και Χαμάς υπέγραψαν στο Κάιρο συμφωνία συμφιλίωσης έπειτα από συνομιλίες που διεξήχθησαν στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα. Έβαλαν έτσι τέλος στον 10ετη διχασμό των Παλαιστινίων ενώ με ενδιαφέρον αναμένονται οι ανακοινώσεις επί των λεπτομερειών της συμφωνίας.
Πηγές στη Γάζα πάντως ανέφεραν πως η Φατάχ και η Χαμάς συμφώνησαν να παραδοθεί την 1η Νοεμβρίου το μεθοριακό πέρασμα της Ράφα στη Γάζα, σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας.
Η Φάταχ, του προέδρου Μαχμούντ Αμπάς που έχασε τον έλεγχο της Γάζας το 2007 από τη Χαμάς, υποστηρίζει πως το μεθοριακό πέρασμα της Ράφα θα πρέπει να ελέγχεται από τους προεδρικούς φρουρούς υπό την επίβλεψη της υπηρεσίας συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστής ως EUBAM, και όχι από τους εργαζομένους που συνδέονται με τη Χαμάς και οι οποίοι το ελέγχουν αυτή τη στιγμή.
Νωρίτερα ο Αμπάς χαιρέτισε τη συμφωνία συμφιλίωσης. «Χαιρετίζω τη συμφωνία του Καΐρου και δίνω οδηγίες στην αντιπροσωπεία (στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα) να την υπογράψει αμέσως», δήλωσε ο Αμπάς τηλεφωνικώς στο Γαλλικό Πρακτορείο. Είπε πως έλαβε λεπτομερή αναφορά των διαπραγματεύσεων στο Κάιρο και βλέπει σε αυτήν «την τελική συμφωνία προκειμένου να τερματιστούν οι διαιρέσεις».
Σε μια θεαματική επίδειξη αυτής της προσέγγισης, ο παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς θα μεταβεί «μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα» στη Γάζα, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ζακαρία αλ-Αγά, επικεφαλής του κόμματος Φάταχ του Αμπάς στη λωρίδα της Γάζας.
Θα είναι η πρώτη επίσκεψη του Αμπάς στη λωρίδα της Γάζας από το 2007.
Σε μια άλλη έκφραση της συμφιλίωσης, ο Αμπάς θα άρει «πολύ σύντομα» τα οικονομικά μέτρα που ελήφθησαν το 2017 για να υποχρεωθεί η Χαμάς να συμφιλιωθεί με την Παλαιστινιακή Αρχή, δήλωσε.
Η Χαμάς και η λαϊκή και μετριοπαθής Φάταχ άρχισαν την Τρίτη στο Κάιρο διαβουλεύσεις που περιβάλλονταν με τη μεγαλύτερη μυστικότητα για να συγκεκριμενοποιήσουν τη συμφωνία.
Οι συνομιλίες αφορούσαν τις πρακτικές πλευρές της προσέγγισης ανάμεσα στα δύο μέρη. Πέρα από τις λεπτομέρειες της συμφωνίας, δεν είναι γνωστή ούτε η χρονική διάρκεια αυτής, εάν υπάρχει. Η δε διευθέτηση ακανθωδών ζητημάτων όπως ο έλεγχος της ασφάλειας στη λωρίδα της Γάζας και η τύχη των 25.000 ανδρών της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς υπάρχει πιθανότητα να μετατεθεί για αργότερα.
Η δε κατανομή των εξουσιών είναι εξαιρετικά δύσκολη, καθώς τα συμφέροντα των μεν και των δε μοιάζουν αντιφατικά.
Η Χαμάς κυβερνά τη λωρίδα της Γάζας μόνη της αφότου εκδίωξε από εκεί την Παλαιστινιακή Αρχή, της οποίας προεδρεύει ο Αμπάς, με τίμημα έναν οιονεί εμφύλιο πόλεμο με τη Φάταχ το 2007.
Η Αρχή, η διεθνώς αναγνωρισμένη οντότητα που υποτίθεται πως αποτελεί το προοίμιο ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, ελέγχεται από τη Φάταχ. Δεν ασκεί πλέον την ούτως ή άλλως περιορισμένη εξουσία της παρά μόνο στη Δυτική Όχθη, την οποία κατέχει το Ισραήλ και απέχει από τη Γάζα μερικές δεκάδες χιλιόμετρα.
Η εμπειρία της Χεζμπολάχ
Έπειτα από πιέσεις, η Χαμάς δέχθηκε τον Σεπτέμβριο να επιστρέψουν στη Γάζα η Αρχή και η κυβέρνησή της. Την περασμένη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε το πρώτο υπουργικό συμβούλιο στη Γάζα από το 2014.
Το διακύβευμα είναι σημαντικό και διπλό. Το πιο άμεσο είναι η τύχη των δύο εκατομμυρίων κατοίκων της Γάζας, που έχουν δοκιμαστεί από τρεις πολέμους με το Ισραήλ από το 2008, τους αποκλεισμούς από το Ισραήλ και την Αίγυπτο, τη φτώχεια, την ανεργία και τις ελλείψεις νερού και ηλεκτρικού.
Πέραν αυτών, οι παλαιστινιακές διαιρέσεις θεωρούνται ένα από τα κύρια εμπόδια για τη διευθέτηση της ισραηλινοπαλαιστινιακής σύγκρουσης.
Η νομιμότητα του προέδρου Αμπάς, συνομιλητή του Ισραήλ και της διεθνούς κοινότητας, υπονομεύεται από το γεγονός ότι η Χαμάς, η οποία θεωρείται τρομοκρατική από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και την ΕΕ και προς αποφυγήν από πολλές αραβικές χώρες, ελέγχει αυτή τη στιγμή τη μοίρα των δύο πέμπτων των Παλαιστινίων των Παλαιστινιακών Εδαφών.
Η Χαμάς περιμένει την άρση των οικονομικών μέτρων που ελήφθησαν από τον πρόεδρο Αμπάς για να την κάνουν να υποχωρήσει, όπως η διακοπή της πληρωμής στο Ισραήλ του λογαριασμού του ηλεκτρικού της Γάζας. «Θα το επανεξετάσουμε όταν η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να αναλάβει τις ευθύνες της», είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα ο Αμπάς.
Αναφερόμενος στο ενδεχόμενο η Χαμάς να παραμείνει επικεφαλής της ασφάλειας στη Γάζα, ο Αμπάς προειδοποίησε επίσης ότι δεν θα δεχθεί «να κλωνοποιηθεί η εμπειρία της Χεζμπολάχ στον Λίβανο».
Η Χαμάς γνωστοποίησε από την πλευρά της πως το θέμα των όπλων της δεν είναι διαπραγματεύσιμο.
Τα μέρη πρέπει επίσης να διευθετήσουν το ζήτημα των δεκάδων χιλιάδων δημόσιων υπαλλήλων που στρατολογήθηκαν από το 2007 από τη Χαμάς.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου προειδοποίησε πως η χώρα του δεν θα δεχθεί να συνδιαλλαγεί με μια κυβέρνηση που θα ομιλεί εξ ονόματος όλων των παλαιστινιακών παρατάξεων παρά μόνο αν η Χαμάς διαλύσει το ένοπλο σκέλος της, διακόψει τις σχέσεις της με το Ιράν και αναγνωρίσει το Ισραήλ. Προϋποθέσεις που, για τη Χαμάς, είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters)