Μπάλα, Μάρκετινγκ, Μεσαίωνας...

Η ίδια η ανάθεση του Μουντιάλ στο Κατάρ αποτελεί έναν άνευ προηγουμένου παραλογισμό που συνοδεύτηκε από καταγγελίες διαφθοράς στους κόλπους της FIFA και φυσικά άφθονα πετροδόλαρα που κατέληξαν σε αξιωματούχους της για να στηρίξουν την υποψηφιότητα. Μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι ένα απομακρυσμένο Εμιράτο δύο εκατομμυρίων κατοίκων χωρίς ποδοσφαιρική παράδοση και κυρίως υποδομές θα φιλοξενήσει το μεγαλύτερό αθλητικό γεγονός του πλανήτη σε μια περίοδο που οι θερμοκρασίες θα ξεπερνούν τους πενήντα βαθμούς Κελσίου.
Vanessa Carvalho/STR via Getty Images

Το νέο γήπεδο της Ζενίτ που κατασκευάζεται στην Αγία Πετρούπολη εν όψει του επερχόμενου μουντιάλ γίνεται χάρη σε εργάτες από τη Βόρεια Κορέα που εργάζονται σε συνθήκες σύγχρονης σκλαβιάς. Έχοντας τυπικά απελαθεί, καθώς στον σοσιαλιστικό παράδεισο του πατερούλη Κιμ πρακτικά κανένας πολίτης δεν επιτρέπεται να βγει εκτός συνόρων, αλλά με το εβδομήντα τοις εκατό του μισθού τους (εκατό ευρώ όλα και όλα) να πηγαίνει στο καθεστώς της Βόρειας Κορέας. Η είδηση αποτελεί μάλλον το κερασάκι στην τούρτα της εκμετάλλευσης ανθρώπινου δυναμικού που συμβαίνει στο βωμό του βασιλιά των σπορ και των πολυεθνικών. Η σύγχρονη εργασιακή σκλαβιά δεν ανταγωνίζεται απλά τον μεσαίωνα, ενίοτε καταφέρνει να τον ξεπεράσει...

Σύμφωνα με τη διεθνή ομοσπονδία συνδικάτων (ITUC), περίπου τέσσερις χιλιάδες εργάτες θα πεθάνουν στα πλαίσια των εργασιών για το παγκόσμιο κύπελλο του Κατάρ το 2022 το οποίο θα διαδεχτεί εκείνο της Ρωσίας. Ακόμα και αν οι υπολογισμοί ακούγονται υπερβολικοί η πραγματικότητα κάθε άλλο παρά τέτοια είναι. Το προηγούμενο καλοκαίρι ένας Νεπαλέζος εργάτης πέθαινε κάθε μέρα στα έργα που πραγματοποιούνται στην πόλη Lusail η οποία χτίζεται αποκλειστικά για τις ανάγκες του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η ίδια η ανάθεση του Μουντιάλ στο Κατάρ αποτελεί έναν άνευ προηγουμένου παραλογισμό που συνοδεύτηκε από καταγγελίες διαφθοράς στους κόλπους της FIFA και φυσικά άφθονα πετροδόλαρα που κατέληξαν σε αξιωματούχους της για να στηρίξουν την υποψηφιότητα. Μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι ένα απομακρυσμένο Εμιράτο δύο εκατομμυρίων κατοίκων χωρίς ποδοσφαιρική παράδοση και κυρίως υποδομές θα φιλοξενήσει το μεγαλύτερό αθλητικό γεγονός του πλανήτη σε μια περίοδο που οι θερμοκρασίες θα ξεπερνούν τους πενήντα βαθμούς Κελσίου. Κάτι που έχει θορυβήσει ακόμα και τους ίδιους τους ποδοσφαιριστές και τις ομοσπονδίες που απαιτούν τη μετάθεση του το χειμώνα.

Το ερώτημα που τίθεται εύλογο. Όταν ένας ακριβοπληρωμένος, πλην άριστα γυμνασμένος, παίκτης διαμαρτύρεται για τις συνθήκες στις οποίες πρέπει να αγωνιστεί ενενήντα λεπτά ποια είναι η μοίρα ενός εργάτη που είναι υποχρεωμένος να δουλεύει δώδεκα με δεκατέσσερις ώρες στις ίδιες συνθήκες χωρίς πόσιμο νερό και συχνά τροφή; Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τη διάδοση της εικόνας, το ποδόσφαιρο δεν αποτελεί πλέον μόνο το «όπιο του λαού» αλλά και την πιο παχιά και κερδοφόρα αγελάδα της βιομηχανίας του θεάματος. Η ανθρώπινη ζωή χάνει εντελώς την αξία της σε αυτό το χρηματιστήριο, ή τουλάχιστον κάποιες ανθρώπινες ζωές γιατί για τις πιο προνομιούχες υπάρχουν τα video wall που αναμεταδίδουν σαν σύγχρονος «μεγάλος αδελφός» δάκρυα χαράς, ρομαντικά φιλιά, πλουμιστές φορεσιές και οτιδήποτε άλλο επιλέγουν τεχνηέντως οι τηλεοπτικοί σκηνοθέτες της φιέστας να απομονώσουν ζουμάροντας πάνω του, πάντα με την ευγενική υποστήριξη των χορηγών.

Τη μετεξέλιξη ενός αθλήματος που γεννήθηκε στις αλάνες των φτωχογειτονιών, και εξακολουθεί ακόμα να αντλεί τους πρωταγωνιστές του από τα σύγχρονα γκέτο και τις φαβέλες, περιγράφει ίσως καλύτερα από τον οποιονδήποτε ο Ουρουγουανός συγγραφέας Eduardo Galeano. «Κατασκευάζεται ένα ποδόσφαιρο κατά συρροή, πιο κρύο και από καταψύκτη. Και περισσότερο καταστροφικό από μια μηχανή πολτοποίησης. Ένα ποδόσφαιρο για ρομπότ», λέει για τον βασιλιά των σπορ που πλέον δεν αποτελεί μόνο τη ναυαρχίδα του κέρδους, αλλά και βασικό μοχλό χειραγώγησης των μαζών, ιδιαίτερα όταν τίθεται στην υπηρεσία απολυταρχικών καθεστώτων.

Στην Τουρκία του Ερντογάν βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης τουλάχιστον δεκατρία υπερσύγχρονα γήπεδα κυρίως στις υποβαθμισμένες περιοχές της Ανατολίας. Μια δεκαετία νωρίτερα, στη Ρωσία, επενδύθηκαν τεράστια ποσά σε άγνωστες ομάδες της Υπερκαυκασίας ώστε να κατευναστούν τα φυλετικά και θρησκευτικά πάθη, από τη μία μέρα στην άλλη ο κόσμος έμαθε κάποια Τέρεκ Γκρόζνι και η Ανζί Μαχάτσκαλα χτυπούσε στα ίσια το πρωτάθλημα. Με απλά λόγια. Μπάλα, Μάρκετινγκ, Μεσαίωνας...

Δημοφιλή