«Μετά φόβου»: Κριτική του βιβλίου της Ελένης Πριοβόλου

Η κινητήριος δύναμη του μυθιστορήματος είναι οι απαράμιλλοι χαρακτήρες του. Η Αρίστη, η Διαλεχτή, ο Διονύσης, ο Ερμής, ο Νικάνωρας, ο Θωμάς, η Ελενθώ, η βάβω και όλοι οι ήρωες που περιδιαβαίνουν στις ζωές τους, συνθέτουν ένα ψηφιδωτό που συναρπάζει. Ο καθένας ονειρεύεται το αύριο γεμάτο φως μα κουβαλά στη ράχη του τα «πρέπει» της κλειστής κοινωνίας, τις προσμονές των οικείων του, τις αγωνίες του τόπου, τη στενότητα της σκέψης των ντόπιων, τον σκοταδισμό.
archive

Δεν γνωρίζω αν «Μετά φόβου» η συγγραφέας Ελένη Πριοβόλου αποφάσισε να περιηγηθεί στα μονοπάτια του γενέθλιου τόπου της και να αναβιώσει με την πένα της τα ιστορικά γεγονότα που τον ταλάνισαν στο πρώτο μισό του προηγούμενου αιώνα, όμως η στιβαρή της πένα κατόρθωσε για άλλη μια φορά να προσφέρει ένα εξαιρετικό, πολυδιάστατο μυθιστόρημα στο αναγνωστικό κοινό. Με πάθος, ένταση, συγκίνηση και ορμή, η ιστορία μιας δυνατής φιλίας ξεδιπλώνεται με χάρη και αρμονία, σκιαγραφώντας τους άγραφους νόμους, τα ήθη, τα έθιμα και τις δοξασίες μιας ολάκερης εποχής. Μιας εποχής όπου η αθωότητα των παιδιών, η εμμονή στις προλήψεις και στις παραδόσεις των προγόνων, η πίστη στις αξίες και οι πολιτικές αναταράξεις, έδιναν άλλη πνοή στην καθημερινότητα των ανθρώπων και οι διαπροσωπικές σχέσεις αποτελούσαν τον ακρογωνιαίο λίθο της τοπικής κοινωνίας.

Εν έτει 1916 στο Κάστρο των Αγγέλων στην αιτωλική γη, η Αρίστη και η Διαλεχτή, βαδίζουν χέρι - χέρι στα σοκάκια του χωριού τους και αντιμετωπίζουν σαν μια γροθιά τις χαρές και τις λύπες της ζωή τους. Η πρώτη, ζει ευτυχισμένη στην αγκαλιά των γονιών της, Νικάνωρα και Αρσινόης, πάντα υπό το άγρυπνο βλέμμα της βάβως Λιάδας. Η Διαλεχτή απολαμβάνει τη θαλπωρή του σπιτικού της φίλης της, καθώς η δική της οικογένεια έχει πολλά προβλήματα ν' αντιμετωπίσει και η μάνα της παλεύει μόνη της να βρει τη λύση. Όσο κι αν οι σκιές γύρω τους πυκνώνουν, οι δυο τους ονειρεύονται, μορφώνονται, αναζητούν τις κρυμμένες αλήθειες, αγωνίζονται για το δίκαιο, ελπίζουν, ωριμάζουν.

Πάντα μαζί, πάντα ενωμένες. Όμως ένας άντρας θα ανατρέψει τις ισορροπίες αυτής της αδερφικής σχέσης: ο Διονύσης Αρχοντής εισβάλλει σαν σίφουνας στις καρδιές τους και τις αποδιοργανώνει. Τίποτα δεν μπορεί να είναι το ίδιο από τη στιγμή που τα βέλη του θεού Έρωτα τους στοχεύσουν. Θα καταφέρουν άραγε να σώσουν την ψυχή τους μέσα στη λαίλαπα του πάθους τους αλλά και κοινωνικοπολιτικών αλλαγών που μαίνονται γύρω τους;

... επιτυγχάνει να ισορροπήσει με δεξιοτεχνία ανάμεσα στη ρομαντική αύρα της ιστορίας της, το ζοφερό σκηνικό των πολιτικών αλλαγών και τη βαριά σκιά του εθιμικού δικαίου.

Μια εξαίσια ηθογραφία εποχής, ένα μαγευτικό ταξίδι στην Ιστορία του έθνους μας και ταυτόχρονα ένα κοινωνικό πόνημα για τους προσωπικούς μας φόβους και τους ατέρμονους κύκλους των ενοχών που γεννούν οι άγραφοι νόμοι της εκάστοτε κοινωνίας. Η συγγραφική δεινότητα της κας Πριοβόλου αναδεικνύεται μοναδικά μέσα από τις σελίδες του «Μετά φόβου» καθώς επιτυγχάνει να ισορροπήσει με δεξιοτεχνία ανάμεσα στη ρομαντική αύρα της ιστορίας της, το ζοφερό σκηνικό των πολιτικών αλλαγών και τη βαριά σκιά του εθιμικού δικαίου.

Η γραφή της, διανθισμένη από τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας, δημιουργεί γλαφυρές εικόνες και μεταφέρει τον αναγνώστη στις γειτονιές και στην καθημερινότητα των κατοίκων τους. Ο λόγος της ρέει αβίαστος και μαγεύει τις αισθήσεις : απολαμβάνεις τις μυρωδιές των φαγητών και τα μπαχαρικά των προσφύγων, γαληνεύεις από τις ψαλμωδίες του Νικάνωρα, καθηλώνεσαι από την ομορφιά των τοπίων, αφουγκράζεσαι το κουβεντολόι των γριών στο «ταψί» και τις πολιτικές αψιμαχίες στα καφενεία, βλέπεις την οργή, τον πόνο και την απόγνωση στα μάτια των ανθρώπων.

Η κινητήριος δύναμη του μυθιστορήματος είναι οι απαράμιλλοι χαρακτήρες του. Η Αρίστη, η Διαλεχτή, ο Διονύσης, ο Ερμής, ο Νικάνωρας, ο Θωμάς, η Ελενθώ, η βάβω και όλοι οι ήρωες που περιδιαβαίνουν στις ζωές τους, συνθέτουν ένα ψηφιδωτό που συναρπάζει. Ο καθένας ονειρεύεται το αύριο γεμάτο φως μα κουβαλά στη ράχη του τα «πρέπει» της κλειστής κοινωνίας, τις προσμονές των οικείων του, τις αγωνίες του τόπου, τη στενότητα της σκέψης των ντόπιων, τον σκοταδισμό. Πιστεύουν στον εαυτό τους, διεκδικούν με πάθος τα «θέλω» τους, σηκώνουν με σθένος το παράστημά τους, γεύονται το μεγαλείο του έρωτα μα και τον πόνο της προδοσίας και της απώλειας.

Μορφές έντονες που εντυπώνονται στο μυαλό και την καρδιά του αναγνώστη και δεν τον αφήνουν να πάρει ανάσα. Τον παρασύρουν στον λαβύρινθο των επιλογών τους και του προκαλούν ανάμεικτα συναισθήματα.Η παιδική αγνότητα συναντά την επαναστατική ορμή της εφηβείας και τη λαχτάρα του έρωτα, και οι πυρωμένες ματιές σηματοδοτούν το πέρασμα στην ενηλικίωση υπό το βλέμμα μιας ολάκερης κοινωνίας που βρίσκεται σε αναβρασμό. Και στο κέντρο όλων οι φόβοι. Υπαρκτοί και ανύπαρκτοι που καθορίζουν ανελέητα τις πράξεις και τις αποφάσεις μας.

Ένα συναρπαστικό ταξίδι στο χθες μέσα από την μάχη μιας αληθινής φιλίας με τη δύναμη του έρωτα.

Δείτε περισσότερα στο blog Λογοτεχνικά Σοκάκια

Δημοφιλή