Προϋπολογισμός 2016 - Η ίδια λανθασμένη συνταγή

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού εκτιμά ύφεση -2,3% του ΑΕΠ για φέτος και -1,3% το 2016, αντί της αρχικής προβλεπόμενης ανάπτυξης +2,9% και +3,1% αντίστοιχα. Αυτό μεταφράζεται σε συρρίκνωση του εγχώριου εισοδήματος στα €173 δισ. το 2016, από €179 το 2014, και απόκλιση κατά €18 δισ. έναντι του αρχικού στόχου για €191 δισ. Παρότι λοιπόν οι συμφωνημένοι με τους δανειστές δημοσιονομικοί στόχοι για την επόμενη 3ετία είναι σαφώς χαμηλότεροι σε σχέση με αυτούς της κυβέρνησης Σαμαρά, τα οφέλη εξανεμίζονται λόγω των χαμένων €18 δισ. από το ΑΕΠ και λόγω της μετατροπής του ταμειακού πλεονάσματος σε έλλειμμα, που αυξάνει ισόποσα τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας.
sooc

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2016 που δημοσίευσε η κυβέρνηση παραθέτει αναλυτικά τα στοιχεία επιδείνωσης της ελληνικής οικονομίας το 2015 και εκτροχιασμού των δημοσιονομικών στόχων. Ως συνέπεια, εκτιμά ύφεση -2,3% του ΑΕΠ για φέτος και -1,3% το 2016, αντί της αρχικής προβλεπόμενης ανάπτυξης +2,9% και +3,1% αντίστοιχα. Αυτό μεταφράζεται σε συρρίκνωση του εγχώριου εισοδήματος στα €173 δισ. το 2016, από €179 το 2014, και απόκλιση κατά €18 δισ. έναντι του αρχικού στόχου για €191 δισ. Παρότι λοιπόν οι συμφωνημένοι με τους δανειστές δημοσιονομικοί στόχοι για την επόμενη 3ετία είναι σαφώς χαμηλότεροι σε σχέση με αυτούς της κυβέρνησης Σαμαρά, τα οφέλη εξανεμίζονται λόγω των χαμένων €18 δισ. από το ΑΕΠ και λόγω της μετατροπής του ταμειακού πλεονάσματος σε έλλειμμα, που αυξάνει ισόποσα τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας.

Ως εκ τούτου, το προσχέδιο κρίνει αναπόφευκτη την ανάγκη εκ νέου αυστηρής προσαρμογής και λήψης επιπρόσθετων μέτρων ύψους €6,4 δισ. τους επόμενους 15 μήνες για την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων, δηλαδή πρωτογενές έλλειμμα -0,24% του ΑΕΠ = -€418 εκ για το 2015 και πλεόνασμα +0,52% του ΑΕΠ = +€894 εκ για το 2016. Για την εύρεση των €6,4 δισ. η κυβέρνηση θα ακολουθήσει την πεπατημένη συνταγή των τελευταίων 5 ετών: ΦΟΡΟΙ, ΦΟΡΟΙ, ΦΟΡΟΙ. Πιο συγκεκριμένα, €4 δισ. (63%) θα προέλθουν από αυξημένα φορολογικά έσοδα, ενώ τα υπόλοιπα €2,4 δισ. (37%) από εξοικονόμηση δαπανών.

Ο παρακάτω πίνακας είναι διαφωτιστικός:

Εντύπωση προκαλεί ο πολύ μικρός αντίκτυπος που θα έχει στη μείωση κόστους η εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στο δημόσιο από 1/1/2016 (μόλις €21 εκ). Μήπως τελικά κι αυτό το μέτρο μετατεθεί στο αόριστο μέλλον κι απλά το υπουργείο προβεί σε μερικά «πασαλείμματα» για τα μάτια των δανειστών;

Το πρόβλημα είναι ότι η συνεχής αύξηση φόρων δεν έχει θετικό αντίκρισμα στα δημόσια έσοδα, λόγω της οικονομικής ασφυξίας, των συνθηκών ύφεσης και της εκτεταμένης φοροδιαφυγής, ενώ δημιουργεί αντιαναπτυξιακό κλίμα και πυρπολεί τις προοπτικές ανάκαμψης.

Το παρακάτω γράφημα εμφανίζει τη σύγκριση των εσόδων του 2009 με του 2015, όπως και των αντίστοιχων δαπανών.

Παρατηρούμε πως παρότι έχουν παρθεί φορολογικά μέτρα ύψους €31 δισ. από το 2010 μέχρι και το 2015, τα έσοδα όχι μόνο δεν αυξήθηκαν, αλλά επιπλέον έχουν μειωθεί κατά €5 δισ. (-11%) σε σχέση με το 2009.

Επίσης, τα μέτρα εξοικονόμησης δαπανών αγγίζουν τα €30 δισ., έχοντας μειώσει τις λειτουργικές δαπάνες κατά €18 δισ. Η μείωση στις δημόσιες επενδύσεις είχε αναπόφευκτα αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας. Τέλος, η μείωση των τόκων πάνω από 50% ήταν αποτέλεσμα 1) των μειωμένων επιτοκίων δανεισμού από τα δάνεια του ESM (πλέον το μέσο σταθμικό επιτόκιο είναι 2,3% από 4% το 2009) και 2) της 10ετούς περιόδου χάριτος για την πληρωμή των τόκων του 2ου μνημονίου.

Εξίσου αποκαλυπτικό για την τραγική αναποτελεσματικότητα των φόρων είναι το παρακάτω διάγραμμα:

Συνέπεια αυτής της άνευ προηγουμένου δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους €61 δισ. από το 2010 έως το τέλος του 2015 και συνολικά €65 δισ. συμπεριλαμβανομένου των νέων μέτρων του 2016, είναι το εισόδημα της χώρας (ΑΕΠ) να συρρικνωθεί κατά €64 δισ. = -27%, από €237 δισ. το 2009 σε €173 δισ. το 2016. Για κάθε €1 δισ. μέτρων χάνουμε €1 δισ. εισοδήματος. Η σχέση δηλαδή των περίφημων πολλαπλασιαστών είναι 1:1, αντί για 0,5:1 που προέβλεπε το ΔΝΤ.

Είναι ξεκάθαρο ότι η οικονομία δεν αντέχει νέους φόρους. Αντιθέτως χρειάζεται:

1) Ασφαλές, φιλικό επενδυτικό περιβάλλον με σταθερό φορολογικό - ασφαλιστικό πλαίσιο και μειωμένη γραφειοκρατία, για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και των επενδύσεων. Μόνο έτσι θα έρθει η πολυπόθητη ανάπτυξη, που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα τονώσει τα δημόσια έσοδα και τα ασφαλιστικά ταμεία.

2) Στοχευμένη μείωση δαπανών στο δημόσιο τομέα, με καθολική και δίκαιη εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου, συγχωνεύσεις και καταργήσεις οργανισμών, αποπομπή επίορκων υπαλλήλων και ανθρώπων με πλαστά δικαιολογητικά, έλεγχος και εξορθολογισμός της λειτουργίας των 1,614 ΝΠΙΔ, οικονομίες κλίμακας κ.αλ.

Ας προσεγγίσουμε επιτέλους το πρόβλημα στη σωστή του βάση και ας καταρτίσουμε ένα εθνικό σχέδιο δράσης μακριά από την πεπατημένη των φόρων και των οριζόντιων, άδικων περικοπών. Η χώρα χρειάζεται ένα διαφορετικό αφήγημα.

Δημοφιλή