Μπαίνει κορσές στην Τέχνη;

Ο επιτηδευμένος ελιτισμός και ο αυθαίρετος εκλεκτικισμός δεν έχουν θέση στην Τέχνη. Ποιος ορίζει τι είναι Τέχνη και τι εξοβελίζεται από τον πυρήνα της; Ποιος αποτιμά την ποιοτική στάθμη και την καλλιτεχνική αξία ενός στίχου, ενός τραγουδιού, μιας σύνθεσης; Γιατί η Δραπετσώνα του Γρηγόρη Μπιθικώτση είναι υποδεέστερη από ένα έργο του Shostakovich; Γιατί μια στροφή ζεϊμπέκικου είναι ταπεινότερη μπροστά σε μια στροφή tango; H Tέχνη είναι το απάνθισμα έργων αυτοτελούς καλλιτεχνικής αξίας. Δε μπαίνουν σε ζυγαριά, το ένα δεν ακυρώνει το άλλο. Η κινητήρια αποστολή της Τέχνης είναι η έκλυση συναισθημάτων, η μέθεξη και η μυσταγωγία του δέκτη. Έτσι δικαιώνεται η Τέχνη.
Barcroft via Getty Images

Με αφορμή την πρόωρη και τραγική απώλεια του Παντελή Παντελίδη, ενός αυτοδημιούργητου καλλιτέχνη με ατόφιο λαϊκό έρεισμα, κινητοποιήθηκαν τις προηγούμενες μέρες οι αυτόκλητοι θεματοφύλακες της καθαρότητας και ανωτερότητας της Τέχνης.

Δεν αναφέρομαι βεβαίως σε εκείνους που διακωμώδησαν και περιέπαιξαν τον θάνατο ενός νέου ανθρώπου. Τα νοσηρά μυαλά και τις σκουριασμένες ψυχές απλώς τις προσπερνάς. Δεν αξίζουν τίποτα παραπάνω.

Οι σκέψεις μου αναφέρονται σ'εκείνους που εκδήλωναν μεν τη θλίψη τους, θλίψη που δεν έχω καμία πρόθεση ειλικρινά να αμφισβητήσω, όμως παράλληλα, έσπευδαν να υποβιβάσουν και να περιφρονήσουν την καλλιτεχνική αξία της μουσικής με την οποία αναδείχθηκε ο Παντελής Παντελίδης. Θεωρούσαν αναγκαίο να διασαφηνίσουν εκείνες τις ώρες, πως το λεγόμενο λαϊκό τραγούδι κατατάσσεται στα υπόγεια της καλλιτεχνικής αξίας, είναι αποσυνάγωγο των ευγενών μουσικών ειδών.

Ο επιτηδευμένος ελιτισμός και ο αυθαίρετος εκλεκτικισμός δεν έχουν θέση στην Τέχνη. Ποιος ορίζει τι είναι Τέχνη και τι εξοβελίζεται από τον πυρήνα της; Ποιος αποτιμά την ποιοτική στάθμη και την καλλιτεχνική αξία ενός στίχου, ενός τραγουδιού, μιας σύνθεσης;

Γιατί η Δραπετσώνα του Γρηγόρη Μπιθικώτση είναι υποδεέστερη από ένα έργο του Shostakovich; Γιατί μια στροφή ζεϊμπέκικου είναι ταπεινότερη μπροστά σε μια στροφή tango;

H Tέχνη είναι το απάνθισμα έργων αυτοτελούς καλλιτεχνικής αξίας. Δε μπαίνουν σε ζυγαριά, το ένα δεν ακυρώνει το άλλο. Η κινητήρια αποστολή της Τέχνης είναι η έκλυση συναισθημάτων, η μέθεξη και η μυσταγωγία του δέκτη. Έτσι δικαιώνεται η Τέχνη. Είναι ο καμβάς, όμως το πιο χρώμα θα επιλέξει να χρησιμοποιήσει την εκάστοτε φορά, είναι επιλογή του θεατή, του ακροατή, του αναγνώστη. Δεν είναι ούτε Φιλοσοφία ούτε Θετική Επιστήμη για να αξιολογείται το ποιοτικό της φορτίο μέσα από ακριβείς και σταθερές κρησάρες,που και εκεί ποτέ τα συμπεράσματα και οι «πιστοποιήσεις» δε μπορούν να θεωρηθούν θέσφατα.

Η ποικιλία, η σύνθεση και η ώσμωση, η βιωματική διαδοχή των αναρίθμητων εκφάνσεων και εκφράσεων της Τέχνης, συγκροτεί ολοκληρωμένες αρτιμελείς προσωπικότητες.

Η μονομέρεια στην Τέχνη ασφαλώς είναι θέμα προτίμησης. Όμως πολλές φορές η αυτοπεριχαράκωση προδίδει μια καταπιεστική αντίληψη περί «ανώτερης τέχνης» και «υψηλής κουλτούρας» που κατατρύχει τον άνθρωπο και τελικά τον ακρωτηριάζει ψυχικά και συναισθηματικά. Η αποστειρωμένη γυάλα της «ανωτερότητας» αποτελεί μια εικονική αυταπάτη ελιτίστικης κοπιάς,ενώ το οξυγόνο της Τέχνης είναι η πραγματική ζωή και μόνο αυτή.

Ας απολαύσουμε την Τέχνη χωρίς αστερίσκους και ενοχές.

Δημοφιλή